Opening generale synode 2013 (Generale synode 2013 1)

Roepende kerk
De vorige generale synode is gehouden in 2010. Elke drie jaar vindt er een synode plaats. We hebben dus niet een zittende synode met een blijvend moderamen. De afgevaardigden naar de synode zijn ook niet altijd dezelfden. De kerkenraad stuurt een afvaardiging naar de classis, de classis naar de particuliere synode, en de particuliere synode naar de generale (landelijke) synode.
Een generale synode wordt dus gesloten. Maar dan is wel eerst de roepende kerk van de volgende synode aangewezen. Dat was de gemeente Urk-Maranatha. De roepende kerk (de naam zegt het al) roept de synode weer bij elkaar. Dat brengt ook heel wat voorbereidend werk met zich mee. De openingsvergadering vindt in het kerkgebouw van de roepende kerk plaats, en ook de bidstond op de avond ervoor.

Bidstond
Een bidstond is een kerkdienst waarin het werk van de synode belicht wordt vanuit het Woord van God, en gebeden wordt om de leiding en zegen van de Heere. Voorganger was ds. P.D.J. Buijs. Hij was de preses van de vorige synode en het is gebruikelijk dat die voorgaat in de bidstond.
We lazen in de profetieën van Habakuk, en de preek ging over Habakuk 3: 2: ‘Heere, als ik Uw rede gehoord heb, heb ik gevreesd; Uw werk, o Heere, behoud dat in het leven, in het midden der jaren, maak het bekend in het midden der jaren; in den toorn, gedenk des ontfermens.’ In het synodewerk gaat het niet om ons werk, maar om het werk van de Heere. De kerk is niet van ons, maar van Hem. Wie zou in staat zijn om de kerk te bewaren? We zijn geheel aangewezen op de Heere Zelf, Die door gaat met Zijn werk. De synode vindt plaats in een tijd waarin de kerk naar de marge van de samenleving gedrongen is. De kerk in Nederland is klein geworden. Zou het mogelijk zijn dat de kandelaar van het Woord uit ons land weggenomen wordt? Het zou niet voor het eerst zijn. Wat is het belangrijk om in al het synodewerk afhankelijk te zijn van de Heere. We mogen daarbij pleiten op Zijn ontferming. Die hebben we ook nodig. Wat we verdiend hebben is Gods toorn. Maar bidden om ontferming zal niet tevergeefs zijn. Je zou kunnen zeggen: pleiten op Zijn ontferming is Hem aangrijpen op Zijn zwakke plek. Een beroep op Zijn ontferming zal Hij niet afwijzen.
Ds. Buijs ging vervolgens voor in de gebeden waarin het werk van de synode aan de Heere opgedragen werd. Daarmee, zo zei iemand, is de toon gezet, voor heel de synode. Dat is heel treffend gezegd.

Opening
Op vrijdag 30 augustus werd de generale synode geopend met de openingsvergadering. De voorzitter van de kerkenraad van de roepende kerk, ds. H. Korving, opende de vergadering. De 52 afgevaardigden zaten achter de vier tafels en achter elke tafel de afgevaardigden van een particuliere synode. Verder waren er ook bij de openingsvergadering veel betrokkenen vanuit de kerken aanwezig.
Ds. Korving gaf voor de opening het woord aan burgermeester P.C. van Maaren. Dat was iets nieuws in de synodegeschiedenis: een burgermeester die de synode toespreekt. In zijn toespraak kwam het unieke van Urk naar voren, en het bijzondere kerkelijke karakter van het voormalige eiland. Dat de synode niet een vervolg zou krijgen op Urk maar in Nunspeet verder zou gaan, was vanzelf aanleiding voor de burgermeester om te pleiten voor Urk als synodeplaats. We zouden er geen spijt van krijgen. Dat geloofden we graag.

Het is gebruikelijk dat, voordat de synode geopend wordt met Schriftlezing, overdenking en gebed, de predikant een kort overzicht geeft van de geschiedenis van de roepende kerk. Ds. Korving hield ons, ook met verwijzing naar het boek van ds. Brons over de kerkgeschiedenis van Urk, voor hoe het kerkelijke leven geweest is, met natuurlijk bijzondere aandacht voor de Urker CGK’s, die dan toch maar bijna 10% van het totale ledenaantal van de CGK uitmaken. Hij spitste zijn beschrijving toe op de Maranathagemeente, die in de jaren 70 vanuit de Gereformeerde Kerken naar de CGK is overgegaan.
Hierna las ds. Korving een gedeelte uit Efeze 4. Op verschillende plaatsen in de Efezebrief, en in het bijzonder in het vierde hoofdstuk, wordt gesproken over de kerk van Christus. Het is niet om het even hoe onze opstelling in de kerk is. Dat geldt ook voor het synodewerk. De opdracht is de waarheid in liefde te dienen. Daarbij is onderlinge liefde heel belangrijk. Maar tegelijk gehoorzaamheid aan de belijdenis van de kerk. Het werk van de synode is erop gericht de kerken te dienen, maar vooral Christus te eren en te dienen.
Aansluitend aan deze openingswoorden werden de namen gelezen van broeders die afgevaardigd geweest zijn naar de synode of lid van een deputaatschap zijn geweest, en die ons in de afgelopen drie jaar ontvallen zijn. Terwijl we stonden hielden we een moment van stilte. Hierna las ds. Korving enkele verzen uit Openbaring 19, en zongen wij Ps. 16: 6.

Verkiezing
Na deze opening werd de synode geconstitueerd. Dat is een deftig woord voor het vaststellen dat de vergadering wettig is en dat afgevaardigden met last en macht aanwezig zijn. Dat betekent ondertussen ook dat geen van de afgevaardigden er voor zichzelf zit, maar als ambtsdrager, gestuurd om in gehoorzaamheid aan het Woord en uit liefde tot Christus het synodewerk te doen, en zo de kerken te dienen. Even verderop in de vergadering stonden alle afgevaardigden op toen de ‘openlijke verklaring naar artikel 50 van de kerkorde’ werd voorgelezen, om met het zingen van een psalmvers te betuigen in te stemmen met de belijdenis en daarnaar te handelen.
Nadat de namen van de afgevaardigden genoemd waren, werd het moderamen gekozen. Ds. D. Quant werd gekozen als preses, ds. J.G. Schenau tot eerste scriba, ds. M.J. Kater tot tweede scriba, en ds. P.D.J. Buijs tot assessor. Ds. Korving droeg de leiding van de vergadering over aan ds. Quant, en die begon met een paar persoonlijke woorden vanuit Psalm 66 die hem de laatste tijd getroffen hadden. Inzet voor de kerk als dank aan de Heere voor Zijn daden. Vervolgens las hij Psalm 134 met ons, en stond stil bij de Sionsberg die in die psalm genoemd wordt.
Naast de vier moderamenleden waren er nog heel wat lege plaatsen aan de tafel voorin, bedoeld voor de pre-adviseurs. De hoogleraren van onze Theologische Universiteit werden benoemd tot pre-adviseurs. Zij zullen de synode dienen met hun advies.

Commissies
De vergadering werd geschorst voor een lange middagpauze. Dat gaf gelegenheid om een heerlijke maaltijd te gebruiken, maar het gaf ook het moderamen gelegenheid om de 52 afgevaardigden te verdelen over zeven commissies. Iedere afgevaardigde maakt deel uit van een commissie.
Je kunt eigenlijk wel zeggen dat het meeste synodewerk in die commissies gebeurt. Dat moet ook wel. Er ligt nogal wat op de tafel van de synode. Alle deputaatschappen (u kunt ze vinden in het Jaarboek) hebben een rapport geschreven, waarin verslag gedaan wordt op welke wijze het deputaatschap uitvoering heeft gegeven aan de opdrachten die de generale synode van 2010 ze meegaf. Daar zijn korte, maar ook lange rapporten bij. Daarnaast zijn er de instructies die vanuit plaatselijke kerken, via classis en particuliere synode, bij de generale synode terecht zijn gekomen.
Daarnaast zijn er nog de bezwaarschriften: revisieverzoeken (om besluiten van de vorige generale synode te heroverwegen) en appelschrijvens (bezwaren tegen door particuliere synodes genomen besluiten).
Daarnaast is er bijvoorbeeld ook nog het rapport van de studiecommissie homoseksualiteit en homoseksuele relaties.

Als we alles in de plenaire vergaderingen zouden gaan bespreken, zou de synode niet drie maanden, maar waarschijnlijk drie jaar gaan duren. Om slagvaardig te kunnen vergaderen met 52 afgevaardigden is niet alleen bekwame leiding nodig, maar ook gedegen voorbereiding. En daar dragen de commissies zorg voor.
De zeven commissies van ‘onderzoek en rapport’ zijn: 1. Opleiding en publiciteit. 2. Verkondiging. 3. Pastoraat en eredienst. 4. Kerkelijke verhoudingen. 5. Kerk en samenleving. 6. Financiën en beheer. En 7. Bezwaarschriften en kerkorde. De instructies, rapporten en bezwaarschriften worden verdeeld over deze commissie, en die gaan erop studeren.
De commissies schrijven weer rapporten waarin concrete voorstellen geformuleerd staan, waarover in synodevergaderingen een besluit wordt genomen. Veel constateringen, overwegingen en voorstellen staan dan overzichtelijk uitgewerkt, en zo is het mogelijk om in drie synodeweken veel, maar ook weloverwogen besluiten te nemen.

Op die vrijdagmiddag werden nog een aantal agendapunten afgewerkt. De acta van de generale synode 2010 werden vastgesteld, de verslaggeving richting kerkelijke pers, dagbladen en digitale publicaties geregeld, en de eerste en tweede quaestor (penningmeester) van de generale synode benoemd.

Urk-Maranatha – Nunspeet
In een dankwoord werd de roepende kerk Urk-Maranatha hartelijk bedankt voor de hartelijke gastvrijheid en goede zorgen op deze twee dagen, en voor het vele voorbereidende werk dat hieraan voorafgegaan is. Op 1 oktober zal de eerste vergaderweek van de synode in Nunspeet beginnen. Tussen 31 augustus en 1 oktober zit een ruime maand. Je zou het de maand van de commissies kunnen noemen.
Op 4 en 5 september en op 11 en 12 september waren de synodeleden (en pre-adviseurs) al te vinden in zalen van de Oenenburgkerk in Nunspeet. Ook in de weken erna zullen de commissies elkaar nog wel opzoeken om uiteindelijk het rapport van de commissie vast te stellen. De volgende keer wil ik u iets vertellen over het werk van de commissies.

A.Th. van Olst
Ds. A.Th. van Olst is predikant van Utrecht-West en is aangewezen als verslaggever van de GS voor De Wekker.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen