BUITENLANDS OVERZICHT

Korea — Een minder bekend spanningsveld

Onlangs verscheen in de Verenigde Staten een boek, dat helemaal niet zo'n aansprekende titel droeg. Integendeel, de titel was wat pretentieloos. Het heette slechts „China en de grote machten in Oost-Azië". De inhoud was echter niet minder opzienbarend. Doak Bemett, een Amerikaanse expert in communistische Chinese zaken kwam tot de onthutsende conclusie, dat niet het Midden-Oosten, noch Afrika, maar het Koreaanse schiereiland het gevaarlijkste deel in de wereld is. Hij signaleerde hier een situatie, waarin, wanneer het tot een lokaal treffen tussen Noord-en Zuid-Korea komen zou, het uitbreken van een Derde Wereldoorlog

voor de hand zou liggen. Een wereldoorlog waarin de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en China gemengd zouden zijn.

Doak Bemett, verbonden aan het Brooking Institute in Washington, stelt vast dat er tussen de vier in Azië invloedrijke machten, de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, China en Japan, een betrekkelijke stabiliteit bestaat. Die verhouding op zich bedreigt de wereldvrede niet. De bedreiging komt veel meer voort uit de onstabiele verhoudingen tussen Noord-en Zuid-Korea. In het bijzonder de mihtante houding van de Noordkoreaanse dictator Kim Il-soeng draagt aan die onstabiliteit bij.

Het optimisme, dat ontstond toen de eerste gesprekken tussen Noord-en Zuid-Korea in 1974 op gang kwamen, is snel vervlogen. De dialoog is verzand en bevindt zich reeds lang in een impasse. Een impasse waar gezien de miHtante en dreigende houding van Kim Il-soeng voorlopig het einde nog niet van in zicht is.

De impasse is daarom gevaarlijk voor het behouden van de vrede in het Verre Oosten omdat de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat Kim Il-soeng gebruik zal maken van de bestaande spanningen tussen de Sovjet-Unie en China. De verhouding tussen beide machten dreigt in beweging te geraken. Zowel Moskou als Peking zijn op weg om te streven naar betere relaties met de Verenigde Staten en Japan. Uiteraard hebben zowel China als de Verenigde Staten elk daarbij hun eigen oogmerken.

Het gevaar is niet denkbeeldig, dat Kim Il-soeng dat streven, of van Moskou, of van Peking, zal misbruiken. Hoewel het schijnt, dat er ten aanzien van de verhouding tussen Noord-en Zuid-Korea een stilzwijgend , , agreement" bestaat tussen Moskou en Peking, is die verstandhouding echter uiterst broos. Zij is gebaseerd op de huidige machtconstellaties in het Verre Oosten. Veranderen deze, dan kan niemand garanderen, dat dit „agreement" in stand blijft.

De reis van Brzezinski naar Peking en zijn daaropvolgend bezoek aan Seoel, de hoofdstad van Zuid-Korea, duidt aan, dat een veranderig van de machtconstellaties in het Verre Oosten niet denkbeeldig is. Zijn reis, waarbij hij ook Tokio aandeed, staat niet op zichzelf. Zij moet geplaatst worden binnen het raam van een verhoogde activiteit van lieden zoals Tito die Washington in maart bezocht, van Ceausescoe die daarna in Washington verscheen, van Hoea Koeo-feng die begin mei Pongjang, de hoofdstad van Noord-Korea, bezocht, van Foekoedai die naar Washington ging en tenslotte de hernieuwde bezoeken in midden mei van Ceausescoe aan Peking en Pongjang. De frequente bezoeken aan Washington hebben de Verenigde Staten duidelijk gemaakt, dat het overleg tussen Washington, Seoel en Pongjang, waar reeds lang naar gestreefd wordt, nog ver weg is.

Brzezinski heeft Peking duidelijk gemaakt, dat de Verenigde Staten in hun relatie met Peking niet naar een overheersende positie daarin streven. Zij zijn bereid China als haar gelijke daarin te erkennen. Daarbij heeft Peking verzekerd, dat deze houding onderdeel is van de globale wereldomvattende strategie op lange termijn, die de Verenigde Staten, althans het huidige bewind, zich voorstelt te voeren. In die globale strategie is de denkbeeldige lijn van Alaska over Japan, Okinawa en Goeam, de grens van het mihtaire Amerikaanse machtbereik. Ondanks het feit, dat de Verenigde Staten hun militaire aanwezigheid op de Philippijnen en in Korea wensen te handhaven.

Brzezinsld heeft Peking verzekerd, dat het formele besluit om de Amerikaanse troepen uit Zuid-Korea terug te trekken, slechts genomen is om een toenemende Sovjet-russische druk elders in de wereld beter te kunnen weerstaan. De bereidheid tot legering van legereenheden, die zich in een hoge staat van paraatheid bevinden en ogenblikkelijk inzetbaar zijn op de Philippijnen, maakt duidelijk, dat de Verenigde Staten niet van plan zijn, zich bij elke verandering ten ongunste van de bestaande verhoudingen tussen de beide Korea's neer te leggen.

Hoea Koeo-feng ging met Brzezinski's uiteenzettingen akkoord. Ze lagen geheel in de lijn van Peking. Immers de koers die Brzezinski tekende, kwam geheel overeen met de visie die Peking heeft ten aanzien van haar optreden tegenover de Sovjet-Unie.

Tijdens het bezoek van Brzezinski aan Peking werd duidelijk, dat er slechts eensgezindheid tussen Washington en Peking bestaat over het feit, dat zij het over de aanpak van het Koreaanse vraagstuk oneens zijn en naar alle waarschijnlijkheid zullen blijven. Washington streeft nog steeds naar het tot stand komen van een tripartite-overleg tussen Washington, Seoel en Pongjan. Dat vindt weer z'n oorzaak in de binnenlandse politieke situatie in de Verenigde Staten. De Republikeinen hebben het besluit van Carter, om de Amerikaanse aanwezigheid in Korea en Japan te verminderen, tot een politieke „issue" gemaakt. Hierbij spelen ze dankbaar in op de toenemende vrees dat de Amerikaanse strategie zich ten koste van Azië in toenemende mate richt op Europa.

Het streven van Washington naar dit driepartijenoverleg ontmoet echter bij Hoea Koeo-feng felle weerstand. Weerstand die nog is toegenomen na zijn bezoek aan Pongjang. Kim Il-soeng denkt er niet over om tegelijkertijd met Washington en Seoel aan tafel te gaan zitten. Het is slechts bereid tot overleg met Washington zonder Seoel. De Noordkoreaanse dictator stelde Hoea Koeo-feng voor de keus: of zich neerleggen bij de houding van Noord-Korea, of het verbreken van de banden met Peking en het weer opnieuw aanhalen van de relaties met Moskou. Het behoeft niet veel woorden om te zeggen wat er gebeurde. Hoea Koeo-feng legde zich bij de eis van Noord-Korea neer. Immers in de ruzie tussen China en de Sovjet-Unie is een goede relatie tussen China en Noord-Korea verre te prefereren, boven een uitbreiding van de omsingeling door de Sovjet-Unie van China met Russische „adviseurs" in Pongjang.

Daarmee blijft de huidige „patstelling" tussen de beide Korea's bestaan, maar is ook het gevaar die de nieuw ontstane relatie tussen Washington en Peking bedreigt niet bezworen. Realiseren de Verenigde Staten het voornemen van Carter om de miUtaire aanwezigheid in Korea ondanks alle schone woorden toch definitief te beëindigen, dan ervaart Peking dit als het breken van de schakel in de ketting die Peking en Washington in het Verre Oosten tegenover de Sovjet-Unie bindt. Anderzijds moet Peking een oplossing trachten te vinden voor de eis van Kim Il-soeng waaraan Washington niet voldoen kan, zonder dat te doen wat Peking zal trachten te verhinderen Zuid-Korea te laten vallen.

Dat brengt ons weer terug tot het boek van Doak Bemett. Zijn conclusie was immers dat de situatie op het Koreaanse schiereiland het gevaarlijkste in de wereld is dat de wereldvrede bedreigt. Nergens ter wereld, noch in het Midden-Oosten, noch in Afrika, zijn de belangen van de supermachten, de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en China en op een afstand Japan, zo nauw verweven als juist hier. Doak Bernett kon wel eens gelijk hebben!

UITVERKOOP KATERNEN

In de loop der jaren zijn er 17 katernen verschenen. Enkele nummers zijn uitverkocht. Maar van het merendeel zijn nog exemplaren over. Deze wUlen wij tegen sterk gereduceerde prijzen de deur uit doen.

voordeelaanbieding I

Bestelt u nu een of meerdere katernen dan betaalt u een speciale prijs!

voordeelaanbieding II

Bestelt u een of meerdere katernen en geeft u zich tegelijktijdig op als katernen-abonnee (vanaf de nog te verschijnen 18e katern) dan behoeft u geen verzendkosten te betalen (besparing max. f 5, - )

voordeelaanbieding III

Bestelt u alle katernen dan betaalt u niet f 37, 25 en ook geen f 25, - (speciale prijs) maar ontvangt u nog eens een extra korting van 20%. U betaalt dan voor 11 katernen slechts f20, - ! Geeft u zich dan ook op als abonnee op de katernen dan nemen wij natuurlijk de verzendkosten weer voor onze rekening.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen