Academici aan het woord - 5

Ir. H. Kievit, Nyenrode Business Universiteit te Breukelen

Mijn naam is Henk Kievit en ik ben toegevoegd onderzoeker aan leerstoel voor Social Venturing & Entrepreneurship, aan de Nyenrode Business Universiteit te Breukelen. Ik doe onderzoek op het gebied van sociaal ondernemen en maatschappelijk investeren. Momenteel ben ik een proefschrift aan het schrijven over de vraag op welke manier welgestelde ondernemers hun vermogen(s) kunnen gebruiken voor het oplossen van hardnekkige maatschappelijke problemen en binnen welke maatschappelijke samenleving dit het meest effectief kan.

De intellectuele verdieping in problemen die het hart van de samenleving raken is een zeer aantrekkelijke kant van mijn werk. Verder is het werken in de praktijk met gedreven ondernemers die na hun bedrijfsmatige carrière, zich willen richten op een betekenisvolle rol in de maatschappij op een ondernemende wijze, zeer boeiend. De bureaucratische kant op de universiteit leidt tot wat vermindering van arbeidsvreugde. Ook valt helaas te bemerken dat de cultuur van Onder Professoren, zoals het in 1975 uitgegeven boek van wijlen W.F. Hermans heette, nog immer springlevend is op universiteiten.

Op welke wijze merkt u aan christelijke studenten dat zij christen zijn?

Eerlijk gezegd kan ik die christelijke studenten er niet tijdens colleges of zo direct uithalen. Ze zijn niet anders dan de andere studenten. In de persoonlijke gesprekken komt dit vrijwel wel altijd openbaar, door de manier waarop ze erover spreken, maar ook doordat ze meestal zelf in de gaten hebben, uit welke hoek bij mij de wind komt waaien. Ik denk dat hun levenswijze en manier van dingen aanpakken de beste positieve invloed uitoefent en in persoonlijke relaties op de universitaire gemeenschap.

Ik heb de indruk momenteel dat heel veel studenten uit onze gezindte voor (bedrijfs)economie en accountancy kiezen. Volgens mij is deze beroepsgroep relatief gesproken 'overbevolkt' met christelijke studenten ten opzichte van andere richtingen. Ik heb verder de indruk dat er momenteel heel gevarieerde studies worden gekozen, zowel technisch als sociaalmaatschappelijk. Wel is er volgens mij ook een tendens dat men studies probeert te kiezen, waardoor men toch redelijke zekerheid heeft op een goede baan. Ik weet zelf niet zo gauw een wetenschappelijk terrein te bedenken, al denk ik dat momenteel juist onderzoekers op technische gebieden schaars zijn in onze gezindte. De laatste jaren zie ik meer drs-en mr-titels opduiken dan ir-titels.

Christen-studenten moeten in de hedendaagse wetenschapsbeoefening niet meer of minder alert zijn dan dat ze gewoon in de maatschappij en in het politieke debat kritisch moeten zijn. Deelname aan reformatorische wijsbegeerte om daarbij actief aan meningsvorming te doen, juich ik erg toe. Ook het speciale VU-Master Christelijke Filosofie draagt eraan bij om beter kritisch toegerust te zijn. Het lidmaatschap van een studentenvereniging draagt zeker weten bij aan je geestelijke vorming. Het vormen van zogenaamde "christelijke academici" vind ik een primaire taak van studentenverenigingen. Hier kan het debat plaatsvinden en kunnen de christelijke bronnen worden bestudeerd. Mede dankzij de studentenverenigingen ontstaat er ook een netwerk waar later steun aan kan worden ontleend. Erg belangrijk!

Goed rentmeesterschap

Mijn eigen vakgebied gaat over keuzes maken. Veel mensen noemen hun beslissingen 'economisch', maar bedoelen eigenlijk financieel! Economie gaat over veel meer dan alleen "pecunia non olet". De economie bestudeert de wijze waarop mensen

keuzes maken en daarbij hun behoeften vervullen door de (schaarse) middelen die ter beschikking staan zo effectief mogelijk aan te wenden. Op dit vakgebied l'gg'-'n de nodige vakinhoudelijke en ethisch spanningsvolle vragen. Mogen we middelen in de samenleving wel zien als "schaars" in het licht van Gods schepping? Als mensen rijk en welgesteld zijn, wat betekent voor hun dan het begrip 'goed rentmeesterschap' bij het inzetten van hun vermogen(s) ten dienste van betekenisvolle oplossingen voor maatschappelijke problemen? Wat voor soort keuzes maken dergelijke personen en vanuit welke basishouding doet men dit? Dan kom je bij iedereen aan z'n 'geloof', waarom de dingen door hem/haar worden gedaan zoals ze verkozen worden om te worden gedaan! Ik bezie dit zelf zeker vanuit psalm 24: De aarde is des Heeren, mitsgaders hare volheid!" En vanuit psalm 50:12, waar staat: Zo Mij hongerde. Ik zou het u niet zeggen; want Mij is de wereld en haar volheid!" Dat mensen dan (economische) keuzes maken voor financieel gewin en daarbij niet worden gemspireerd door het christelijk geloof, is in de geseculariseerde samenleving van heden een feit. Maar ook veel christenen kunnen keuzes maken, die in het licht van de bijbel op z'n minst als 'fragwiirdig' kunnen worden beschouwd. Het gaat er in de wetenschap over dat we de praktijk, zoals in de samenleving in herhaalbare vorm gesignaleerd en geanalyseerd, bestuderen voor theoretische, conceptuele inzichten. Wetenschap is dus ook per definitie de 'bloem' van praktijken die de wortels vormen. Nieuwe theoretische inzichten zijn ooit ontstaan doordat men in de samenleving een praktische vraag had.

Ten aanzien van samenleving en kerk zie ik voor christelijke wetenschappers geen specifieke andere taken als voor andere christenen. Het gaat erover dat alle christenen elkaar tot een hand en voet mogen zijn met hun gaven. Van de christen-wetenschappers mag dan mijns inziens meer verwacht worden dat zij apologetisch en anti-thetisch hun bijdrage leveren in de maatschappij over alle onderwerpen op opiniepagina's, in kranten en tijdschriften - en dan niet alleen in het Reformatorisch Dagblad of Terdege! Een concreet voorbeeld? Organisatieen juridisch deskundigen zouden bijvoorbeeld best hun talenten mogen aanwenden in het op goede wijze organiseren en aansturen van kerkelijke processen. Niet dat de kerk als een bedrijf moet worden aangestuurd, maar een kerk heeft, net als een organisatie, bij groter groeien een kwalitatief goede leiding nodig. Ook bij theologische opleidingen zou hier meer uitwisseling met andere disciplines mogen komen om onderwerpen zoals gemeente-opbouw e.d. vanuit andere perspectieven te bestuderen.

Niveau eerstejaars onvoldoende

De SGP moet positief kritisch het wetenschappelijk onderwijs volgen. Momenteel is een veelgehoorde klacht in het wetenschappelijk onderwijs dat de instroom van VWO-studenten niet van voldoende niveau is. Vakken als wiskunde, Nederlands en Engels zijn qua kennisniveau absoluut onder de maat. Mijn eigen ervaring is dat studenten moeite hebben bij examens om een goede argumentatie op te zetten (wat toch van wetenschappelijke studenten mag worden verwacht!) en die ook nog in redelijk Nederlands of Engels op te schrijven. Het Studiehuis leidt blijkbaar op tot de vaardigheid waar studenten de informatie en kennis moeten kunnen vinden in boeken en op internet, maar men is blijkbaar volledig vergeten, dat om die informatie op te zoeken, men eerst een bepaalde dosis kennis verinnerlijkt moet hebben om dat effectief en goed te kunnen doen. Goede debaters in de maatschappij kijken ook niet iedere keer op hun briefje, laat staat dat ze telkens roepen dat ze het eerst moeten opzoeken via Google.

Zij hebben parate kennis over hun vakgebied bij zich. Op dit punt denk ik dat de SGP een stevige vinger aan de pols mag houden bij het functioneren van de kwaliteit van het studiehuis, maar ook bij het stellen van kritische kanttekeningen of er wel voldoende gemotiveerde en gekwalificeerde docenten in het voortgezet onderwijs lesgeven. En dat zij daar ook goede remuneratie voor krijgen. Momenteel overwegen universiteiten selectie aan de poort. Bij

Nyenrode gebeurt dit al. Het leidt echter lang niet altijd tot het gewenste kwaliteitsniveau. Ik ben ervoor dat er mogelijkheden moeten blijven om door te stromen van HBO naar WO, maar dan wel voor die kandidaten die serieus wetenschappelijk onderzoek willen doen en de hiervoor benodigde houding zich eigen willen maken en dus niet voor de 'carrièreroute' kiezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen