Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

“Opkomen voor rechten van christenen buiten én binnen Europa”

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

“Opkomen voor rechten van christenen buiten én binnen Europa”

Een bevlogen vertolker van het ándere Nederlandse geluid

17 minuten leestijd Arcering uitzetten

Sinds 1999 is drs. B. Belder lid van het Europees Parlement. Ook bij de verkiezingen Deo volente op donderdag 4 juni is hij weer de eerste SGP-kandidaat voor het EP. In dit interview blikt hij niet alleen terug op tien intensieve jaren in Brussel en Straatsburg, hij kijkt ook vooruit.

Bas Belder is een geboren verteller. En iemand die zich voor de volle honderd procent inzet voor zijn werk. Geworteld in de Calvijnse traditie ziet hij zijn werk vooral als een roeping. Zijn curriculum vitae laat twee scharnierpunten zien. Eerst was Belder geschiedenisdocent. Vijftien jaar stond hij in Rotterdam voor de klas. Op het Johannes Calvijncollege. Toen kwam, in 1984, de ‘draai’ naar de journalistiek en werd hij buitenlandredacteur voor het Reformatorisch Dagblad. In die hoedanigheid maakte hij de implosie mee van de Sovjet-Unie en haar satellietstaten in Midden- en Oost- Europa. Hij ervaart de periode rond de val van de Berlijnse Muur nog steeds als enerverend. Weer vijftien jaar later, in 1999, nam zijn levensloop de volgende wending en werd Belder gekozen tot lid van het Europees Parlement.

Mist u het werk voor de klas of voor de krant?
Belder: “Van tijd tot tijd zeker. Het mooie van mijn huidige werk is echter dat ik nog steeds regelmatig voor groepen scholieren sta om uit te leggen wat mijn verantwoordelijkheid als christen-politicus in het Europees Parlement inhoudt. Verder schrijf ik graag de speeches over buitenlandse politiek alsmede opinieartikelen over actuele onderwerpen. In een journalistieke reflex denk ik nu vaak: Daar zit een mooi artikel in! Kortom, de krant laat mij niet helemaal los.”

Mega-parlement
Belder verheelt niet dat hij de stap van een ‘kleine krant’ naar een ‘mega-parlement’ als een grote overstap heeft ervaren. “Al bleef het werkveld voor een deel hetzelfde, buitenlandse zaken, je komt in een enorm ‘papierbad’ terecht. Wat was ik blij dat er ervaren medewerkers van de eurofractie klaar stonden om mij wegwijs te maken. Een ander onderscheid is dat je als journalist opinies kunt weergeven, terwijl je als parlementslid een standpunt moet innemen en uitdragen. Overigens is het wel weer prettig dat je als EP-lid vaak veel meer te horen krijgt van diplomaten en andere insiders dan wanneer je die in je rol als journalist raadpleegt.” Ook na 1999 is Belder natuurlijk boeken en kranten blijven lezen. Waarom? Daar is hij heel helder over: “Als politicus moet je fris, dus bij de tijd, blijven. Elke werkdag begin ik steevast met de Frankfurter Allgemeine Zeitung en de Neue Zürcher Zeitung. Onmisbare Europese bronnen.” Het typeert SGP-politici dat ze zo gericht zijn op de inhoud van hun werk. Belder vormt daarop geen uitzondering. Zou dat niet een slagje anders kunnen? Misschien wel, maar Belder stelt een retorische wedervraag: “Weet je wat een smet werpt op het huidige politieke bedrijf? Dat te veel politici en partijen – en bijgevolg ook de media – te veel met zichzelf in de weer zijn en niet met het eigenlijke politieke handwerk. Dat dwingt geen respect af bij weldenkende burgers. Integendeel, dat bevordert de afstand tussen volksvertegenwoordigers en hun medeburgers.”

Hoogtepunten
Inmiddels heeft Belder bijna tien jaar zitting in het Europees Parlement. De Europese Unie breidde in die jaren uit van 15 naar 27 lidstaten. Het EP was al groot, maar ging toch van zo’n 600 naar tegen de 800 leden.
Zou u uit het afgelopen decennium eens drie hoogtepunten willen noemen vanuit uw werk als europarlementariër?
“Dan denk ik het eerst terug aan de begintijd waarin de uitbreiding van de EU nog volop in de steigers stond. Vrij snel, in het najaar van 1999, kreeg ik toen een rapport toebedeeld over de bestrijding van vreemdelingenhaat, racisme en antisemitisme in de landen van Midden- en Oost-Europa, de toenmalige kandidaat-lidstaten van de Unie. Evengoed een toepasselijk onderwerp voor de EU zelf, hoorde ik meteen uit de regio!”

China en de Balkan
“Vervolgens wil ik het rapport over de betrekkingen tussen China en de EU noemen. Met mijn medewerkers maakte ik studiereizen naar China en Taiwan. We formuleerden criteria voor het strategische partnerschap dat beide partijen wensten aan te gaan. Uitgebreid zijn we ingegaan op de werkelijkheid van alledag in de Chinese Volksrepubliek. De benarde situatie van de huiskerken en de zeer beperkte geloofsvrijheid kwamen zo grondig aan de orde. Daarnaast speelde uiteraard de verdediging van cruciale Europese handelsbelangen. Neem de grootscheepse illegale namaak van Europese producten door Chinese fabrikanten. Ondanks de stevige lobby van de Chinese ambassade in de richting van EP-collega’s, waarvoor met name de socialistische fractie gevoelig bleek, zijn de stevige conclusies en de voorstellen die we deden grosso modo overeind gebleven.” “Als derde punt noem ik het EP-rapport over de handels- en economische relaties tussen de EU en de landen van de Westelijke Balkan. Dat zijn de eerstvolgende kandidaat-lidstaten waarmee de Europese Unie zou kunnen worden uitgebreid. Als EPrapporteur heb ik me grondig verdiept in die regio, ook ter plaatse. Een grote ruggensteun daarbij vind ik de betrokkenheid van onze achterban bij de Westelijke Balkan. Denk aan kerkelijke initiatieven, de inzet van de Stichting Kom Over En Help en, niet te vergeten, de SGP zelf.”

Dieptepunten
Er zijn vast ook zaken of gebeurtenissen te noemen die u als dieptepunten heeft ervaren…
“Ja, helaas wel. Ik denk dan in de eerste plaats aan de afwijzing van de heer R. Buttiglione als kandidaateurocommissaris. Dat speelde in oktober 2004. Terwijl hij tegenover de hoorcommissie van het EP verklaarde tegen homodiscriminatie te zijn en zorgvuldig zijn visie op homoseksualiteit verwoordde, met inachtneming van het onderscheid tussen zijn persoonlijke geloofsovertuiging en politiek-ambtelijke verantwoordelijkheid, viel de libertijns-seculiere meerderheid in het EP languit over hem heen. Met een beroep op het principe van de scheiding van kerk en staat werd de kandidatuur van Buttiglione in feite puur afgewezen vanwege diens persoonlijke geloof. Groen van Prinsterer voorzag dit soort situaties al helder in 1849: “De zogenaamde scheiding, gelijk zij veeltijds aangeprezen wordt, is de vereniging met onverschilligheid en ongeloof en leidt tot onverdraagzaamheid en vervolging van al wat zich naar de praktische eisen van het ongeloof niet voegt.”

Bulgaarse weeskinderen
“Een ander parlementair dieptepunt vind ik de tweevoudige afwijzing van een amendement om de Bulgaarse overheid ertoe te verplichten met EU-steun de situatie in de kindertehuizen drastisch te verbeteren. Bij herverkiezing agendeer ik deze noodzakelijke financiële reservering beslist opnieuw.” Belder licht toe dat de zaak aan het rollen is gebracht door een documentaire van de BBC. “Een Britse journaliste heeft de wantoestanden in een Bulgaarse kinderhuis uitvoerig gefilmd. De uitzending wekte grote commotie in Europa. De stichting Kom Over En Help voorzag mij van nadere informatie. Zij werkt al jaren in Bulgarije samen met een professioneel Amerikaans echtpaar dat alles in het werk stelt om verlaten (gehandicapte) kinderen een menswaardig bestaan te geven. Dankzij deze onmisbare contacten legde ik samen met medewerker Frank van der Maas in 2008 en 2009 waardevolle werkbezoeken af. Dat vraagt toch om een vervolg in een derde mandaatsperiode?!”

Fractievorming in het EP
In het Europees Parlement opereert de delegatie van ChristenUnie-SGP binnen het verband van de fractie voor Onfhankelijkheid en Democratie, (in het engels afgekort tot IND/DEM-groep). Een keuze die zo nu en dan in de achterban van SGP en ChristenUnie vragen oproept. Jammer genoeg hebben deze vragen Belder veel te weinig persoonlijk bereikt. “Ik begrijp dat onze achterban een voluit christelijke EP-fractie prefereert. Die is er jammer genoeg vooralsnog niet in het EP. Daarnaast mag je geenszins uit het oog verliezen hoe SGP en ChristenUnie in de Europese samenwerking staan. Welnu, omwille van de vertolking van zowel onze christelijke uitgangspunten als onze constitutionele gedachten over Europa hebben collega Blokland en ik na ampel beraad in 2004 geopteerd voor de groep Onafhankelijkheid en Democratie. Let wel, pas na schriftelijke vastlegging van een aantal fundamentele politieke afspraken die zich expliciet keren tegen welke uiting van politiek extremisme ook.” “Wie de handelingen van het EP van de afgelopen jaren nagaat, kan niet ontkennen dat wij bij relatief zeer veel debatten spreektijd hebben verkregen om ons eigen geluid te laten horen. Verder hebben we veel rapporten voorbereid, amendementen en resoluties ingediend. Veel Nederlandse collega’s uit de grotere fracties komen er wat dat betreft bekaaider vanaf.” Belder meent dat dit positieve effect van deelname aan de IND/DEM-groep in het EP onvoldoende wordt onderkend. “Met een kritische houding ten aanzien van ons werk in het Europees Parlement heb ik geen moeite, maar richt je dan ook werkelijk op onze bezigheden en, niet te vergeten, resultaten! Mijns inziens deed de fixatie op de IND/DEM-groep, van wie dan ook, het werk en de inzet van leden én medewerkers van de eurofractie in de achterliggende vijf jaar totaal geen recht! En dan rep ik nog maar niet over het toepassen van hoor en wederhoor tegenover mijn groepsgenoten in de IND/DEM-groep. Toch een kwestie van goed (politiek) fatsoen.”

Praktische mogelijkheden
Een werkgroep van de ChristenUnie geeft de voorkeur aan participatie binnen het verband van de EVP-fractie. Dan komt u samen met het CDA in een heel grote en diverse club terecht. Wat vindt u van dat perspectief?
Belder reageert nuchter: “Na de verkiezingen van 4 juni komt er meteen een proces van fractievorming op gang. Uit die consultaties in Brussel zal blijken welke keuzemogelijkheden de nieuwe eurofractie Christen- Unie-SGP heeft. Het is echter bepaald niet verstandig je in de fase van de verkiezingscampagne al uit te spreken voor een samengaan in de een of andere fractie. En dan nog eens voor de zeer omvangrijke EVP-groep, waarin reeds een Nederlandse delegatie (CDA) participeert. Als kleinere delegatie zet je dan jezelf toch wel op een behoorlijke achterstand. Daarenboven dient de CU-werkgroep terdege te beseffen dat de eigen partij nu eenmaal voor een gezamenlijke Europese lijst met de SGP heeft gekozen. Dat betekent: wij houden rekening met elkaars standpunten! Dat is goed gelukt met collega Blokland en op grond van een even solide verstandhouding met lijsttrekker Peter van Dalen verwacht ik geen problemen met de afweging van onze uiteindelijke groepskeuze in het nieuwe EP.” Belder onderstreept andermaal de voordelen van een relatief kleine groep: “Dankzij onze deelname aan de IND/DEM-groep konden collega Blokland en ik goed uit te voeten in onze hoofdcommissies (respectievelijk milieu en buitenlandse zaken), maakten wij deel uit van interessante buitenlandse delegaties (Israël, VS, Rusland, India, Centraal-Azië, Kaukasus). Kortom, we zaten constant dicht bij het vuur. Deze politieke effectiviteit in Europa moet de eurofractie vooral zien te behouden.”

Frontlijn
Samenwerking van katholieken: protestants en rooms In het Europees Parlement kom je veel meer roomskatholieken tegen dan protestanten. Sommigen ontlenen daaraan een argument om als reformatorische groepering helemaal niet deel te nemen aan de Europese Verkiezingen. Uit het gesprek wordt duidelijk dat Belder vurig hoopt dat reformatorische mensen die dit standpunt huldigen tot andere, beter gefundeerde inzichten komen. “Wie de actuele debatten in het Europees Parlement enigszins volgt, weet dat de frontlijn allang niet meer exclusief ligt tussen protestanten en roomsen. Zie de discussie over de antidiscriminatierichtlijn. Je komt als christelijke afgevaardigde regelmatig lijnrecht in botsing met de seculieren die een volstrekte boedelscheiding beogen van geloofsovertuiging en politiek – hun eigen overtuiging uitgezonderd. Het zal er steeds vaker op aankomen dat we samen met roomskatholieken de wacht betrekken bij een christelijke leefwijze in de Europese Unie, opkomen voor het best - aansrecht van christelijke organisaties in de lidstaten en op het eigen continent. Richten wij ons tot dusverre vanuit Brussel vooral op de bescherming van de grondrechten van christenen en kerken buiten Europa, zo vraagt een nieuw mandaat van ons een uitbreiding van die roeping. We zullen evenzeer moeten gaan opkomen voor de rechten van christenen bínnen Europa.”

‘Vertrouw alleen op God’
Betekent deze samenwerking geen forse verandering van opstelling voor de SGP?
Belder: “Zeker niet in fundamentele zin. Want wanneer er ethische principes in het geding zijn, zie je al veel langer dat roomsen en protestanten één lijn trekken. De kardinale verandering is dat de hoofdstroom in de huidige Europese samenleving frontaal botst met de waarheid van Gods Woord, zoals de Tien Geboden en het scheppingsgeloof. Het deed me deugd dat een conservatieve katholieke collega laatst stelde dat de grondrechten van een mens van Hogerhand komen. En derhalve in essentie niet van de een of andere overheid. Dat zou een wankele zaak zijn. Een overheid kan die grondrechten per slot rekening naar eigen believen intrekken. Zijn politieke boodschap was klip en klaar: Vertrouw alleen op God, baseer je op Zijn Woord om het politieke leven vorm te geven. Heldere taal, toch?!”

Een ander motief om niet naar de Europese stembus te gaan is de hoogmoed die uit het project van Europese eenwording spreekt. Belder daarover: “Hoogmoed belaagt alle mensen. Niemand uitgezonderd. Zij treedt permanent individueel en collectief naar buiten. In de kern is hoogmoed niets anders dan God van Zijn eer beroven. En dat laat de Heere, vroeg of laat, nooit ongestraft toe. Dat geldt dus evenzeer voor Europese hoogmoed of Nederlandse nationale hoogmoed. Als lid van het EP is mijn opdracht dezelfde als die van een SGP-lid van de Gemeenteraad, Waterschap, Provinciale Staten, Tweede of Eerste Kamer, namelijk ernstig, zij het niet eigengerechtigd, te opponeren tegen alle politieke hoogmoed die God miskent of Hem negeert.”

Hoor en wederhoor
“De Nederlandse overheid manifesteert zich ook in Brussel, via het samenwerkingsverband van de Europese Unie. Nederlandse belangen zijn dus in het geding. Daar hoort evengoed parlementaire controle bij, net als in Den Haag via de Tweede of de Eerste Kamer. Wanneer je grondige bezwaren hebt tegen de richting of aspecten van de Europese Unie, dan is het vanzelfsprekend zaak om je stem duidelijk te laten horen.” “Kijk, het Europees Parlement is geen doel in zichzelf. Binnen zijn bevoegdheden is het samen met de Raad (lidstaten, waaronder Nederland) medewetgever na initiatiefvoorstellen van de Europese Commissie en belangrijk adviseur van Raad en Commissie beide. Juist deze competenties van het EP vragen om zorgvuldig overleg met de eigen Kamerfracties in Den Haag. Op deze wijze worden de Nederlandse belangen in Europa parlementair gedeeld en behartigd vanuit Brussel en Den Haag.” Belder hoopt van harte dat SGP’ers bereid zijn om deze feiten eerlijk onder ogen te zien en hun mening niet louter op desillusies of vooroordelen baseren. “Wanneer partijgenoten twijfels hebben over nut en noodzaak van een SGP-vertegenwoordiger in het Europees Parlement, dan ben ik altijd bereid tot een openhartig gesprek. Geef ruimte aan hoor en wederhoor. Met het oog daarop heeft de SGPkiesvereniging van Kesteren in 2004 een avond belegd en mij uitgenodigd. Zoiets waardeer ik! Nogmaals, met een kritische houding in de richting van de EU of het EP heb ik op zichzelf helemaal geen problemen. Die kritiek moet dan overigens wel zakelijk en feitelijk zijn. Daar kan ik tenslotte mijn politieke winst mee doen. Waar ik wel veel moeite mee heb, is geen eerlijke kans te krijgen tot politieke verantwoording binnen de eigen partijgelederen. Zo ken ik de SGP niet.”

Israël
Een aantal argumenten om toch maar vooral wèl te gaan stemmen zijn inmiddels de revue gepasseerd. Maar er is vast nog een lijst van punten te bedenken waarop een stem voor de lijst van ChristenUnie en SGP echt verschil maakt. Belder krijgt ruimte om er drie noemen. “Als eerste verschilpunt noem ik onze consequente verdediging van de veiligheidsbelangen van de Joodse staat Israël. In debatten plaats ik die niet alleen in het perspectief van het slepende Israëlisch-Palestijnse conflict, maar evengoed in regionaal perspectief. Want met de buurstaten Libanon en Syrië heeft de Joodse staat nog altijd niet officieel vrede gesloten. En uitgerekend van Libanees en Syrisch grondgebied opereren islamistische organisaties (Hezbollah en Hamas) die het op de vernietiging van Israël gemunt hebben. Samen met hun financiële en militaire sponsor Iran maken zij de internationaal aanhoudend beleden tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijns conflict tot een tragische farce. De grote meerderheid van het EP legt de schuld van die almaar uitblijvende tweestatenoplossing evenwel nagenoeg eenzijdig bij de Joodse staat en zijn representanten. Daartegen neemt de eurofractie ChristenUnie-SGP krachtig stelling.” “Een tweede verschilpunt betreft stellig de transatlantische gezindheid van onze eurofractie. Kort gezegd, Amerika heeft Europa nodig, maar omgekeerd Europa nog veel meer de VS. Dit realistische inzicht moet tot eurorealisme nopen. En dat brengt mij tot een derde verschilpunt. De Europese samenwerking staat of valt met een goede machtsbalans tussen Raad (lidstaten), Commissie en Parlement ten dienste van de lidstaten en hun burgers. Eurofiele illusies over interne en externe Europese machtsprojecties zullen de Europese Unie slechts ondermijnen door de burgers vergaand van haar te vervreemden. Het grote manco van de ene Europese stem binnens- en buitenshuis los je vooral niet op door het creëren van hoge Europese (vacature)posten. Zie de nieuwe creaties van het Verdrag van Lissabon!”

Luisteren
Een parlementariër spreekt vaak, veel en graag. Maar luisteren doet Belder ook. Als het even kan bezoekt hij de congressen van de SGP of de Guido-conferenties van het Wetenschappelijk Instituut. Bij de SGPjongeren is hij ook met enige regelmaat te vinden. Helaas geeft het strakke ritme van de Europese vergaderagenda hem weinig ruimte. Belder: “Van elke vier weken ben ik er drie in Brussel en één in Straatsburg. Het komt vaak voor dat ik daardoor een SGP-activiteit die mij interesseert helaas moet missen. Gelukkig ben ik wel vrijwel elke zondag thuis en kan ik in Apeldoorn naar de kerk. Ik merk en ervaar ook heel veel steun en meeleven met mijn werk vanuit de achterban.” “Over het Europees Parlement wordt in allerlei wetenschappelijke publicaties wel beweerd dat het veraf staat van de burgers. Als ik naga hoeveel bezoekersgroepen de afgelopen tien jaar langs zijn geweest in Straatsburg en Brussel en ook afga op hun betrokkenheid, dan mag ik in elk geval niet klagen. Sterker nog, een betere stimulans voor een derde mandaat kan ik mij niet indenken!”

Luther en Calvijn
Van tijd tot tijd informeren Belders collega’s naar de politieke principes van de SGP. “Ik positioneer de SGP dan altijd Europees, in het voetspoor van de Reformatie van de 16e eeuw, met als grote erflaters Maarten Luther en Johannes Calvijn. In onze erediensten worden beide kerkhervormers veelvuldig in preken geciteerd. Over een levende Europese traditie gesproken! Vooral bij Duitse collega’s vind ik daarvoor een gewillig oor, ook zelfs wel tegen middernacht. Dat zijn mooie momenten van zelfinkeer. Wij zeggen het van harte Calvijn na: “De belangrijkste zorg in ons leven moet zijn, dat wij God zoeken met een volkomen liefde van ons hart tot Hem, en te streven om nergens rust te vinden dan alleen in Hem.”


Curriculum vitae Bas Belder

Drs B. Belder is op 25 oktober 1946 geboren te Ridderkerk. Na de middelbare school volgde een studie M.O. geschiedenis aan de Nutsacademie in Rotterdam. Vervolgens deed hij kandidaats- en doctoraalexamen geschiedenis aan de RU Utrecht, met als hoofdvak Oost-Europese geschiedenis. Bijvak voor kandidaats- en doctoraal was Chinese geschiedenis.

Gedurende 15 jaar was Belder leraar geschiedenis aan de Chr. Scholengemeenschap Johannes Calvijn in
Rotterdam-Zuid.

Sinds de zomer van 1984 was hij redacteur buitenland bij het Reformatorisch Dagblad B.V. in Apeldoorn. Aanvankelijk was hij hoofd van deze redactie en vanaf 1 januari 1991 redacteur Midden- en Oost-Europa en Midden-Oosten, alsmede commentator. Journalistiek hoogtepunt: ooggetuige van de omwenteling van 1989 in Midden- en Oost-Europa.

Verder maakte hij reizen onder meer naar de Chinese Volks - republiek, Baltische staten, Rusland, Transkaukasus, Israël, Jordanië, Kroatië, Slovenië, Servië, (o.a. Kosovo!), Bosnië- Herzegovina, Albanië en Bulgarije.

Belder is lid van de Hervormde Gemeente te Apeldoorn. Hij heeft speciale belangstelling voor kerk- en dogmengeschiedenis; de cultuurhistorische driehoeksverhouding christendom- jodendom-islam en de politieke en historische betekenis van literatuur.

Sinds 1999 is Belder lid van het Europees Parlement. Op dit moment is hij lid van de Commissies Buitenlandse Zaken, plaatsvervangend lid van de Commissies Internationale Handel, Constitutionele zaken en Regionaal Beleid. Tevens is hij vice-voorzitter van delegatie EP-Israël.

Bas Belder is gehuwd met Jannie Blonk. Zij hebben drie kinderen en vier kleinkinderen.


Voor meer informatie over Belders werk in het Europees Parlement : zie www.basbelder.eu

Dit artikel werd u aangeboden door: Wetenschappelijk Instituut voor de Staatkundig Gereformeerde Partij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 juli 2009

Zicht | 60 Pagina's

“Opkomen voor rechten van christenen buiten én binnen Europa”

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 juli 2009

Zicht | 60 Pagina's