Religie in de Haagse gemeenteraad

Allereerst de verhouding tussen kerk en overheid op lokaal niveau. Zeker daar waar het betreft de vraag hoe de plaatselijke overheid omgaat met religieuze uitingen en gevoeligheden. Voor sommige raadsleden - vooral D66 spant daarbij de kroon - hebben kerk en overheid niets met elkaar te maken of uit te staan. Ze beroepen zich daarbij op het beginsel van de ’scheiding tussen kerk en staat’, sinds 1796 in ons land een gegeven. Daarop voortbordurend is in hun ogen de overheid neutraal. Romeinen 13 werpt op het laatste een heel ander licht: ”want zij is Gods dienares, u ten goede.”
Van meet af aan, in voorkomende gevallen tegen de stroom inroeiend, heb ik betoogd dat de kerk, noch letterlijk, noch figuurlijk, een randverschijnsel is, maar dat ze met beide benen midden in de (lokale) samenleving staat.
In voorkomende gevallen blijkt de maatschappelijke betrokkenheid van kerken uit diaconaal/maatschappelijke projecten voor iedereen in stad, wijk of buurt. Voorbeelden daarvan zijn er te over: ontmoetingsbijeenkomsten jongeren en ouderen ongeacht levens beschouwelijke achtergrond; vormingswerk in het kader van integratie; kinderopvang; opvoedingsondersteuning en actieve betrokkenheid bij de opzet en het functioneren van een wijkloket Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Op een gegeven moment merkte ik dat bij de plaatselijke overheid het kwartje viel. Nu komen ook diaconaal/maatschappelijke projecten van kerken en geloofsgemeenschappen voor subsidie van de lokale overheid in aanmerking. Wanneer je maar lang genoeg op hetzelfde aambeeld hamert, bereik je resultaat! Overigens heb ik ook een heel helder standpunt uitgedragen over missionaire projecten van kerken. Deze komen, rechtdoende aan het beginsel van de scheiding tussen kerk en staat, niet voor (lokale) overheidssubsidie in aanmerking.
Ook christelijke instellingen als ‘Youth for Christ’, Stichting ‘De Haven’ (werkzaam onder prostituees) en Stichting ‘Present’ eten in Den Haag mee uit de lokale overheidsruif.
Het stemt tot dankbaarheid dat zoiets in ons land mogelijk is. Anderzijds is het ook een kwestie van gelijke behandeling. De lokale overheid mag een subsidieaanvraag niet weigeren op grond van de identiteit van een instelling.

Ruimte voor gebed
Ook bij de huisvesting van geloofsgemeenschappen kan de overheid een taak vervullen.
In tegenstelling tot ‘gevestigde’ kerkgenootschappen, variërend van de Protestantse Kerk (voorheen Hervormd en Gereformeerd) tot en met Gereformeerde Gemeenten, die de laatste decennia noodgedwongen kerkgebouwen moesten sluiten, is er in Den Haag bij de zogeheten migrantenkerken juist behoefte aan ’gebedsruimte’. Het kan gebeuren dat zij bij gebrek aan een eigen kerkgebouw thuis samenkomen óf onderdak vinden in de gemeenschapsruimte of aula van een school óf een bestaand kerkgebouw medegebruiken.
Naar de opvatting van de raadsfractie ChristenUnie- SGP speelt de burgerlijke gemeente hier een faciliterende rol. Zij speelt in op de behoefte aan gebedsruimte door de verhuur van ruimte aan kerken en geloofsgemeenschappen in daarvoor in aanmerking komend gemeentelijk onroerend bezit. Of zij vervult een intermediaire rol bij huur en verhuur van ruimte in niet-gemeentelijk onroerend goed.
Op dit punt hebben we nog meer pijlen op onze boog. Voortdurend hebben we bij nieuwe bestemmingsplannen en bij algehele herziening van bestaande bestemmingsplannen gepleit voor het reserveren van ruimte om zo de realisatie van gebedsruimten planologisch mogelijk te maken. Want waar mensen wonen en werken, willen ze ook kerken.
In goed overleg met de wethouder zijn we gekomen we tot een totale oppervlakte van 20.000 m2, uit te smeren over een aantal bestemmingplannen. Toen de gemeente Den Haag met het plan ‘De Binckhorst’ kwam– een bijzonder gebied binnen de stadsgrenzen waar van oudsher veel grote en kleine bedrijven zijn te vinden – heeft onze raadsfractie een initiatiefraadsvoorstel ingediend, onder de titel ”Ruimte voor gebed in de Binckhorst”. De gemeenteraad nam dit initiatief met algemene stemmen aan. Tel uit je winst!
In Den Haag wonen mensen van allerlei afkomst – autochtoon en allochtoon. De stad is met recht een internationale smeltkroes te noemen. Je ziet dat terug in de variatie aan ’gebedshuizen’. Naast kerkgebouwen zijn er moskeeën, hindoetempels en synagogen die het stadsbeeld mee bepalen. Hoe te handelen als er door het bestuur van een moskee, dat plannen heeft voor het bouwen van een moskee, het verzoek wordt gedaan dit planologisch mogelijk te maken? Het College van burgemeester en wethouders voelt voor medewerking en legt de gemeenteraad het voorstel voor tot bestemmingsplanherziening.
Wat is dan het standpunt van het raadslid voor de ChristenUnie-SGP? Stem ik tegen omdat ik als christen vind dat de Islam een valse godsdienst is, me daarbij beroepend op (het onverkorte) artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis? Een bekentenis. Als raadslid heb ik dat niet gedaan. Wel voortdurend pleiten voor ruimten voor gebed, maar als het erop aankomt tegen de bouw van een gebedshuis zijn wanneer dit de vorm heeft van een moskee? Met andere woorden: ‘ruimte voor gebed’ is een ruim begrip, dat niet alleen kerkgebouwen omvat. In dit concrete geval heb ik voor de bouw van een moskee gestemd omdat er planologisch gezien geen bezwaren waren. Daarbij heb ik echter wél de stemverklaring afgelegd, dat instemming vanuit planologisch oogpunt niets afdoet van mijn opvattingen als christen over de Islam als valse godsdienst.

Eed op Allah?
Overigens maakt sinds maart 2006 de eenmansfractie Islam Democraten deel uit van de Haagse gemeenteraad. Bij de installatie van de gemeenteraad. legt hij de eed af, te vinden in artikel 14 van de Gemeentewet, waarvan de betekenisvolle! slotwoorden luiden:” Zo waarlijk helpe mij God Almachtig!”
Het afleggen van een eed met andere slotwoorden is bij mijn weten in de Haagse gemeenteraad nooit aan de orde geweest. Met het raadslid voor de Islam Democraten kan ik het in persoonlijk opzicht heel goed vinden. In ethische zaken zijn we het vaak, zo niet altijd met elkaar eens.
Een voorbeeld daarvan betreft de zogeheten ’Homo-nota’. In weerwil van artikel 1 van de Grondwet, dat ’allen die zich in Nederland bevinden, in gelijke gevallen gelijk worden behandeld’ en: ‘Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook niet is toegestaan’, meent het Haagse College van burgemeester en wethouders eind 2008 met de ’Homo-nota’ te moeten komen. Naar mening van het Haagse gemeentebestuur behoren homo’s tot een gediscrimineerde minderheid. Het standpunt van raadsfractie ChristenUnie-SGP is volstrekt helder en niet voor tweeërlei uitleg vatbaar. Op grond van artikel 1 van de Grondwet – nota bene een Grondrecht – wordt in Den Haag niet gediscrimineerd. Dus ook niet op grond van geaardheid. Vanuit het oogpunt van de gelijkwaardigheid van de mens verzet ik mij tegen discriminatie in welke vorm dan ook!
Gelet op het grondrecht, zoals geformuleerd in artikel 1 van de Grondwet, acht de raadsfractie CU-SGP de ’Homo-nota’ volstrekt overbodig. Den Haag gaat wel erg ver als het gaat over gelijke behandeling van homo’s. Zo kent deze stad zogenaamde homo-ontmoetingsplaatsen. Dit zijn plekken in de openbare ruimte waar alleen homo’s elkaar kunnen ontmoeten. Daartegenover: ontmoetingsplaatsen speciaal voor mensen met een andere dan homofiele geaardheid, d.w.z. heterofiele geaardheid, zijn echter niet uitdrukkelijk aangewezen. Over discriminatie gesproken! Ik ben dan ook absoluut tegen een onderscheid van ontmoetingsplaatsen naar de seksuele geaardheid van mensen. De praktijk wijst immers uit dat het begrip ontmoeting daar een zeer ruime strekking kent. Klip en klaar: ontmoetingsplaatsen in de openbare ruimte, d.w.z. in het publieke domein, zijn er voor iedereen!
Jaren voor de behandeling van de ’Homonota' in de gemeenteraad, word ik uitgenodigd voor een bijeenkomst van een instelling die zich beijvert voor de emancipatie van minderheden, in dit concrete geval: een minderheid met een andere seksuele geaardheid dan de mijne. Kort tevoren zijn er te Amsterdam in moslimkring geruchtmakende uitspraken gedaan over het van het dak gooien van homo’s met het hoofd naar beneden. In Den Haag is men benieuwd naar de opvattingen van ‘christenfundamentalisten’. Vandaar de uitnodiging aan het Haagse raadslid ChristenUnie- SGP. Ik waag mezelf in het hol van de leeuw. Het merendeel van de aanwezigen is óf homo óf lesbisch. Als christen wil ik niets anders dan de Bijbel laten spreken. Om te beginnen met Genesis 1 vs 27: ”En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij ze.” En wat daarna in Genesis 3 volgt: de zondeval. En vervolgens het onderscheid tussen homofilie en de seksuele praxis daarvan: de homoseksualiteit. Als christen moet ik het laatste van de hand wijzen. De Bijbel is daarover heel duidelijk. Echter, over iemands seksuele geaardheid ga ik niet. En heb er dus ook geen oordeel over. Waar ik wel een oordeel over heb, is over haat zaaien en discrimineren richting mensen met een andere geaardheid dan die van mij. ’Nee, nee en nog eens nee! Het liefdegebod van God laat geen ruimte voor discriminatie en haat. Als christen meende ik dit geluid te moeten laten horen. Ook al is men het niet in alles met me eens, ik ontwaar begrip en respect voor wat ik naar voren bracht.
Het is voorgekomen dat het College van burgemeester en wethouders of leden ervan gesprekken aangingen met moskeebesturen.
Als dit gebeurde was er concreet aanleiding voor. Zeker als het zaken betrof die op gespannen voet stonden of in strijd waren met onze rechtsorde.
Als binnen moskeemuren haat wordt gezaaid of wordt opgeroepen tot discriminatie, is het terecht dat de lokale overheid moskeebesturen tot de orde roept en aldus met hen in gesprek gaat.2

Koopzondagen
Ten slotte nog iets over het onderwerp ’koopzondagen’, dat thans in diverse gemeenten speelt. Gelukkig de gemeente(n), als bijvoorbeeld Dordrecht, waar de SGP er mede voor heeft gezorgd of zorgt dat het koopzondagenregime niet wordt uitgebreid naar de woonwijken. In Den Haag heeft de raadsfractie ChristenUnie-SGP altijd de zogeheten ’nul-optie’ gehanteerd, d.w.z. geen uitbreiding van het aantal koopzondagen. De mens is immers geen robot die 7 x 24 uur in bedrijf kan zijn.
Vanuit Gods gebod en gelet op sociale aspecten is de zondag een dag van rust. In plaats van ’consumeren’ is de samenleving aan ’consuminderen’ toe! Een opvatting die ook werd gedeeld door partijen als GroenLinks en SP. In Den Haag is op dit punt echt het hek van de dam. Van 12 via 20 naar 52 koopzondagen.
En… de hele stad aangemerkt als toeristisch gebied. De meest kleine raadsmeerderheid verklaarde zich vóór (23 van de 45 raadsleden, PvdA, VVD en D66). Tegen stemden o.a. CDA, SP, GroenLinks en ChristenUnie-SGP.
Geef de strijd niet op en zet alle zeilen bij - op de bres voor de heiliging van Gods dag!

Noten
1. De auteur was vanaf april 2000 t/m maart 2010 lid van de Haagse gemeenteraad (fractievoorzitter ChristenUnie-SGP).
2. Recent belegde het gemeentebestuur van Dordrecht over het door hem te voeren homobeleid een bijeenkomst met plaatselijke kerken. Het is positief te duiden dat een gemeentebestuur in het stadium van voorbereiding van dit beleid de kerken daarbij betrekt. Goed voorbeeld, doet goed volgen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen