Het IJzeren Gordijn met handen ge broken

Berlijn, november 1989. Het stukje Muur voor de Brandenburger Tor ziet zwart van de mensen. Spreekkoren eisen vergeefs "De Muur moet weg!". Een Amerikaan helpt de Duitsers in Oost en West een beetje. Kalm èn trots wringt hij zich met een kolossaal stuk beton door de dichte menigte. Applaus en een bekertje Glühwein vallen hem ten deel. Talrijke Westberlijnse politieagenten houden een oogje in het zeil om een spontane particuliere sloop van deze schandvlek van de Duitse natie te voorkomen. Ondertussen nemen Oostduitse collega's vanaf hun stenen verhoging dankbaar fraaie flessen drank in ontvangst. Dat is nog eens grensverkeer, zie je ze denken.

Kaarsen
Brandende kaarsen op een open Muur. Geen Duitser kan het vatten. Wie wel dan? 9 november: met de rug tegen de Muur staan de Oostduitse dwingelanden hun burgers eindelijk reisvrijheid toe. Zij moeten wel. Honderdduizenden houden het SED-socialisme voorgezien. Honderdduizenden demonstranten bevolken straten en pleinen. Maar of deze gedenkwaardige datum ook de wedergeboorte van de Duitse vrijheid zal inluiden, hangt vooralsnog van de politieke ontwikkelingen aan de oostelijke kant van de Muur af. Krijgt het volk zijn zin in de DDR, dan zullen de bouwers van dit barbaarse bouwwerk de Muur ook weer afbreken. Of, nog beter, hun democratisch gekozen opvolgers... De Berlijnse Potsdamer Platz was Europa's vroegere hoofdverkeersader. Ook op deze befaamde plek wijkt de Muur. Oude Duitse glorie, nieuwe Duitse glorie. Een menigte Westberlijners vormt een gigantisch ontvangstcomité. Bankbiljetten, bloemen, speelgoedautootjes, kauwgum en noem maar op verdwijnen in dankbare, soms van ontroering bevende Oostduitse handen.

Koopgolf
De DDR-invasie drukt West-Berlijn in deze enerverende novemberdagen een onmiskenbaar Oostblok-stempel op. Het stadsbeeld ziet blauw van de uitlaatgassen van de Trabantjes. Voor banken en postkantoren staan rijen Oostduitsers. Dat laatste is geen wonder. Honderd mark begroetingsgeld per persoon is niet te versmaden. ,, Hoe ik het hier vind?'' Een Oostberlijnse moeder straalt;,,Super!". Ze bergt haar briefjes van 100 zorgvuldig op. De kopersgolf rolt weer terug in Oost-Beriijn. Overvolle plastic tassen van westerse makelij en opgewekte gezichten vrolijken de zo grauwe DDR-Alltag op. Een ambtenaar van middelbare leeftijd -,,Ik kom uit Halle. Ik was hier op dienstreis en ben even de Muur doorgewipt" glimt van oor tot oor. Als een kind zo blij is hij met zijn muziekinstrument. Een stickertje op de doos geeft de prijs aan: 117 mark. „Vindt uw vrouw dat wel goed?" Eenknipoog. ,,Die heeft niets te vertellen! Maar gekheid hoor. Ze houdt net als ik erg van muziek. Ik ben overigens maar een amateurtje.''

Wuiven
Die Oostduitse tevredenheid doet westerlingen beschaamd staan. Wie zou er bij ons bij voorbeeld in zo'n aftands ogend Trabantje willen rijden? Met gepaste trots staat een DDR-burgeres naast haar op een mengsel van olie en benzine lopende voertuig. ,,We hebben er dertien jaar op gewacht, meneer! En nu kunnen we er fijn onze familie in de Bondsrepubliek mee bezoeken." De onafzienbare file voor grensplaats Helmstedt deert haar niet. We houden de kilometers op die zaterdagmiddag 11 november nauwkeurig bij. Honderden DDR-reizigers zijn uit hun auto's gestapt en wandelen alvast richting Westen. Pa, ma of wie dan ook komt er wel met de Trabant, Wartburg, Lada of Skoda achteraan. Onze armen staan niet meer stil. Wuiven, wuiven. Een vindingrijke Oostduitse automobilist laat zijn ruitewissers het werk opknappen. Hij heeft er een grote zakdoek aan vastgebonden. Een originele, permanente groet. Na 48 km houdt de file pas op! Later horen we in West-Berlijn dat zij bij Helmstedt nog tot 60 km is aangegroeid, met een wachttijd van 12 uur.

Lichtkrant
Een gigantische lichtkrant in West-Beriijn trekt de aandacht van heel wat Oostduitse blikken. Een constante stroom van informatie over een wettige DDR-exodus. Hulpvaardige Westberiijnse handen delen gratis koffie, soep en frisdranken uit aan de volksgenoten van drüben (van de overzijde). Inderdaad, het Duitse volk is herenigd ondanks een Muur en twee staten. Wat blijft is de pijn over vrienden, familieleden die vóór 9 november het Oostduitse grondgebied in het diepste geheim definitief achter zich hebben gelaten. ,,Dat zal ik mijn beste vriend nooit vergeven! Ook al komt hij terug..." 1

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen