Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Aan de vooravond van de verkiezingen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Aan de vooravond van de verkiezingen

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Nog enkele dagen en we weten hoe ons volk gestemd heeft

Nog enkele dagen en we weten hoe ons volk gestemd heeft, of er zich inderdaad ingrijpende verschuivingen hebben voorgedaan. Enquête op enquête wordt gehouden, waarin tot uitdrukking komt hoe groot het verlies voor de éne partij en de winst voor de andere partij zal zijn. Grote winst wordt voorspeld voor D'66, verlies voor de regeringspartijen en de P.v.d.A. De politici, met name ook de fractieleiders yün de partijen, proberen intussen nog driftig het verlies te beperken of de winst te vergroten. In onderlinge debatten probeert men elkaar nog zoveel mogelijk vliegen af te vangen. Me dunkt, dat nooit discussies zó onzuiver zijn als in de verkiezingstijd. Demagogie is niet zelden troef. Men doet beloften aan de kiezers die men, bij het dragen van regeringsverantwoordelijkheid, óók niet waar maken kan.

Christelijke politiek

Wat de christelijke politiek betreft, is er grote verdeeldheid. Nog afgezien van hen, die voor een niet-christelijke partij kiezen, onder christenen in ons land is ook de confessionele partijkeuze verschillend. Voor het eerst is het CDA als partij, waarin de voormalige ARP, CHU en KVP volledig zijn opgegaan, in de ring als ongedifferentieerde partij. Daarnaast is er het GPV, een partij die kerkelijk gebonden is aan de Vrijgemaakt Gereformeerde Kerken. Dan zijn er verder de kleinere partijen als de SGP (met momenteel twee voorkeursacties), de, RPF en de Evangelische Volkspartij (EVP). Het gaat hier om beginselpartijen met een bepaalde christelijke basis.

Vorige week werd in het Jaarbeurscongrescentrum te Utrecht een forumavond belegd door de Reunitas Reformata Quia Reformanda, de reünistenorganisatie van de in de Gereformeerde Gezindte functionerende studentenvereniging CSFR. In het forum zaten vertegenwoordigers van verschillende partijen. Het voordeel van een avond als deze was, dat niemand op kiezersgunst uit behoefde te zijn. Het werd dan ook een debat, waarin het - voorzover in kort bestek mogelijk - om de principia van christelijke politiek en de daaruitvoortvloeiende praktische consequenties ging. Forumleden waren dr. A. A. Spijkerboer, die zich - na een aantal jaren tot de ARP te hebben behoord - weer tot de P.v.d.A. heeft gekeerd en daarin nu een nieuwe protestants christelijke werkgemeenschap heeft gevormd (samen met prof. dr. H. W. de Knijff); de heer A. de Boer, behorend tot de Reformatorisch Politieke Federatie (RPF) en verder deeluitmakend van een Evangelisch Politiek Beraad, dat evangelische christenen politiek wil mobiliseren; mr. G. Holdijk, fractieassistent voor de SGP in de Tweede Kamer, nummer vier op de candidatenlijst van de SGP (voor hem wordt thans een voorkeursactie gevoerd); drs. C. P. van Dijk, Tweede-Kamerlid voor het C.D.A.; en dr. J. P. Feddema, op de candidatenlijst voor de Evangelische Volks Partij, een afsplitsing van het CDA.

Gevraagd naar de motivering, wat betreft hun partijkeuze, waren de antwoorden uiteraard geheel verschillend. Men gaat uit van dezelfde Bijbel (óf men spreekt over Evangelie) en komt toch tot verschillende conclusies.

Dr. A. A. Spijkerboer vond in feite, dat Rome en Reformatie in de politiek niet samen konden, omdat het geding om 'de rechtvaardiging van de goddeloze' nog niet tot een oplossing was gebracht. Hoe hij dan wel met niet-christenen in één partij kon zitten? Zijn antwoord was: omdat de C niet in de naam van de partij (in dit geval de Partij van de Arbeid) staat. Hij stelde dat men als christen in de politiek niet iets hééft maar dat men onderweg is, in verbondenheid met alle mensen (zeg: 'Het gebod van het uur', v. d. G.). Hij meende in de PvdA het best te kunnen ijveren voor recht en vrede, voor het doorbreken van de bewapeningsspiraal, voor rechtvaardige verdeling van de energie en de goederen van de aarde en voor het opkomen voor de zwakken.

De heer A. de Boer (R.P.F.) stelde, dat het ook in de politiek gaat om het liefhebben van God en het doen van Zijn geboden. In een niet-christelijke partij was dat niet mogelijk. Het ging hem om een ècht-christelijke partij, waar het Woord van God zeggingschap heeft, zowel als het gaat om de bevordering van de publieke gerechtigheid als wanneer het gaat om bescherming van menselijk leven, zowel als het gaat om het intomen van de bewapeningswedloop als om het opkomen voor de rechten van de staat Israël.

Mr. G. Holdijk (S.G.P.) noemde, uitgaande van het gezag van het Woord Gods voor de politiek: artikel 36 van de Nederlandse Geloofs Belijdenis, het theocratisch element in de politiek, het recht Gods, en het beoefenen van de profetie ook in het politieke gebeuren. Drs. C. P. van Dijk - zijn persoonlijke visie gevend voor het CDA - stelde dat als je in de praktische politiek vergeleken wordt met 'de majesteit van Gods Woord', je onderuit gaat. Hij koos echter voor het CDA, niet uit oecumenisch idealisme, maar omdat dat de enige partij is - uitgaande van de belijdenis, dat de overheid Gods dienares is - die extreme krachten (met name in het socialisme) daadwerkelijk (met regeringsverantwoordelijkheid) kan tegengaan. In de voortgaande secularisatie verbleken de verschillen - politiek gezien - tussen hen, die kerkelijk gescheiden wegen gaan, ook met Rooms-Katholieken.

Dr. J. P. Feddema van het Evangelisch Poli­tiek Beraad ging uit van 'vrede en gerechtigheid'. Het gaat om de broederschap, de gelijkwaardigheid van alle mensen, om het overwinnen van het kwade door het goede. Zijn pleidooi was gericht óp en voortkomend uit het politiek messianisme, met een spits naar de crisis in onze cultuur, die tot uitdrukking komt in de milieuproblematiek, de nucleaire wapenrace en de verpaupering in vele delen van de wereld.

Keuze

Men ziet hoe groot de verscheidenheid in de christelijke politiek is. Intussen staan mensen voor de vraag welke politieke keuze men zal doen. Het lijkt me toe, dat ditmaal de keus voor velen moeilijker en omstredener is dan in het verleden ooit het geval geweest is. Me dunkt, dat hier globaal genomen twee factoren meespelen. In het kantelende tijdperk, dat we beleven, rijst principieel gezien de vraag waar, in welke partij de christelijke waarden nog het meest tot gelding worden gebracht en in het politieke leven worden geëffectueerd.

En verder, in een tijd van economische neergang is voor velen een punt waar, in welke partij de meest rechtvaardige economische orde wordt nagestreefd. Ook de opstelling van een politieke partij in de vragen van het sociale leven, de verdeling van het bezit is immers een principiële zaak! Het is wat dit betreft in onze verdeelde (christelijke) politiek een betreurenswaardige zaak, dat politiek links en rechts en theologisch links en rechts zo vaak tegen elkaar worden uitgespeeld. Het gaat om de eenheid van het leven voor Gods Aangezicht.

Het gaat om het leven naar al de geboden Gods; om de eerste tafel van de wet (het dienen van God) en de tweede tafel van de wet (het in goede orde samenleven van mensen). In welke partij komt zowel het één als het ander tot gelding? Dat maakt de keuze voor velen zo moeilijk. Als intussen maar - en dat is het beslissende - onvoorwaardelijk gebogen wordt voor het gezag van het Woord Gods, ook al strijden beginsel en de mogelijkheid van praktische verwerkelijking met elkaar.

De Gereformeerde Bond en de politiek

Wanneer men vraagt waar de Gereformeerde Bond vandaag in politiek opzicht staat dan is deze vraag niet te beantwoorden. In de vooroorlogse jaren werden in de Waarheidsvriend concrete stemadviezen gegeven voor de Anti Revolutionaire Partij, al werd de band de jaren dóór losser. Er wordt kennelijk in de kring van de Gereformeerde Bond uiteenlopend gestemd. Behalve zij - die om redenen door drs. C. P. van Dijk hierboven genoemd - kiezen voor het CDA, valt de keuze op de RPF en op de SGP. Dè Gereformeerde Bond maakt in deze geen keuze. Hier is een stuk vrijheid, waarin het eigen geweten beslissend is.

Anderzijds zullen we als hervormd-gereformeerden niet monddood mogen zijn in de politiek. Al te vaak is dat wél geschied! Waarom zouden we in zaken van politieke aard - waaraan immers ons heil niet hangt - niet open kaart mogen spelen, als het gaat om onze politieke keuze, hoezeer ook privacy in deze te respecteren is? In ieder geval is duidelijk dat hervormd-gereformeerden èn in hun stemgedrag èn in hun.daadwerkelijk politiek bezig zijn in alle christelijke politieke partijen gevonden worden (met uitzondering van het GPV, dat kerkelijk bepaald is).

Advertenties in ons blad

Dat is ook de reden dat in de Waarheidsvriend een open en royaal beleid is gevoerd met betrekking tot de aangeboden advertenties van de politieke partijen. Zowel de RPF als het GPV als de SGP adverteren in ons blad. Ook in de partijtwist binnen de SGP - openbaar geworden in twee voorkeursacties - kiezen we als kerkelijk orgaan niet. In dit nummer van ons blad vindt men dan ook zowel de advertenties voor een voorkeursactie voor mr. G. Holdijk (gevoerd omwille van solidariteit met de huidige Tweede Kamerfractie) als voor ir. B. J. van der Vlies (van kritici van Abma c. s.). Wie over de politieke achtergrond nader geïnformeerd wil zijn wordt verwezen naar het Reformatorisch Dagblad van zaterdag 17 mei 11., waarin ik gepoogd heb duidelijk te maken - in reactie op de stelling van een hoofdredactioneel artikel dat 'hervormde onenigheid ' de SGP in de problemen brengt - dat het hier gaat om een politieke onenigheid met geestelijke achtergronden. De kwestie zelf heeft - hoewel het RD dit suggereerde - niets met de Gereformeerde Bond te maken. Het is een zaak van afzonderlijke hervormd-gereformeerden en personen behorende tot de Gereformeerde Gemeenten, die kennelijk nu de vele jaren van bittere kritiek op Abma c.s. uit bepaalde hoek hun solidariteit hebben willen tonen en opkomen voor voortzetting van het gevoerde beleid. Ook de advertentie t.b.v. de heer Van der Vlies, gevoerd door een aantal hervormden, nemen we op, ook al staat daar om onbegrijpelijke redenen in, dat het predikaat hervormd-gereformeerd niet uitsluitend mag worden opgeëist door welke richtingsorganisatie dan ook. Als daarmee tussen de regels door wordt gesuggereerd dat de Gereformeerde Bond als organisatie iets met de andere voorkeursaktie te maken heeft dan moet dat hier worden weersproken.

Intussen zijn de lezers mondig genoeg om alles op eigen waarde te beoordelen.

Theocratisch

We zullen intussen ook vandaag beseffen, dat het gaat om Gods recht op het leven en dat het gaat om de - gebrekkige - vertaling daarvan in ons politieke handelen. Hopelijk zal bij de komende verkiezingen daarvan nog iets zichtbaar zijn in de keuze, die ons volk maakt. Ons respect is er bij voorbaat voor die mannen, die in de vergaderingen van het parlement - in welke partij dan ook - zowel principieel als praktisch, worstelend om het verstaan van de opdracht van Godswege in onze tijd, mogen werkzaam zijn; met zicht op het gemenebest in het licht van de historie, die zozeer door het gebod en de belofte Gods is gestempeld geweest. Met spanning zien we uit naar de avond of de nacht van de 26e mei.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 21 mei 1981

De Waarheidsvriend | 20 Pagina's

Aan de vooravond van de verkiezingen

Bekijk de hele uitgave van donderdag 21 mei 1981

De Waarheidsvriend | 20 Pagina's