Een nieuwe vrijzinnigheid

Ds. M. P. van Dijk, Naar een nieuwe vrijzinnigheid.

Uitg. T. Wever, Franeker, 1966, 99 blz. ƒ 4,50.

Ds. M. P. van Dijk is een Gereformeerd predikant, die reeds enkele studies gepubliceerd heeft, met name over de theologie van Karl Barth. Hij behandelt in dit nieuwe werk een heel actueel onderwerp.

Het bevat een overzicht van de hoofdgedachten van Bultmann, Tillich en Van Buren. Ook de opvattingen van hun geestverwanten Ebeling, Robinson en Van Ginkel komen ter sprake. Er is niet naar volledigheid gestreefd.

De voornaamste onderwerpen zijn: Entmythologisierung, Openbaring, Jezus als de Christus, God, voorzienigheid en gebed, en nieuwe moraal. Een tekening van de achtergronden gaat vooraf.

Van Dijk geeft een aantal momentopnamen, waardoor men wel niet het geheel riet, maar er toch wel een indruk van krijgt.

Hij heeft met dit geschrift ook niet-theologen een dienst willen bewijzen. Verschillende termen worden daarom min of meer verklaard. Hij stelt voorop, dat het zijn bedoeling is om aan te tonen, dat de nieuwe vrijzinnigheid met het verschraalde, uitgeholde evangelie dat ze brengt onmogelijk de mens kan bereiken.

Het is inderdaad een neo-modernisme, niet zo optimistisch als het modernisme van de vorige eeuw, maar niet minder agressief. Het is door en door humanistisch. De moderne mens met zijn wereldbeschouwing en existentialistische wijsbegeerte geeft de toon aan. Men staat uitermate kritisch tegenover de Heilige Schrift, en weet met behulp van een verbluffende interpretatie-techniek theologie te veranderen in antropologie en van de boodschap van de verzoening een leer van de medemenselijkheid te maken.

Het is wel waar, dat Bultmann en andere vertegenwoordigers van de nieuwe theologie het evangelie verstaanbaar willen maken voor de moderne mens. Maar Ds. Van Dijk wijst er terecht op, dat men zich om de a-religieuze mens van deze tijd te bereiken schuldig maakt aan een verregaande aanpassing. De gevolgen zijn ontstellend. „Waaraan is de onkerkelijkheid te wijten? De feiten tonen het aan: aan het prijsgeven van de oude waarheid”.

In het laatste hoofdstuk wil de auteur de rekening opmaken, die het neo-modernisme aan de kerk van onze dagen presenteert.

Wij zijn er niet mee klaar als wij het radicaal afwijzen. Het gaat om de oude waarheid, maar er zijn nieuwe vormen nodig. En men kan ook goed rechtzinnig in de leer zijn, terwijl men zich in zijn leven niet stoort aan God. Is dat niet het wezen van de vrijzinnigheid: niet buigen voor Gods gezag?

Het is van belang, dat er ernstig tegen het neo-modernistisch gevaar gewaarschuwd wordt en dat dit op een verantwoorde wijze gebeurt.

Van harte aanbevolen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen