Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

BOEK IN BEELD

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

BOEK IN BEELD

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Leren zichtbaar maken

Het boek ‘Leren zichtbaar maken’ van de Nieuw-Zeelandse professor John Hattie wordt in de onderwijskunde baanbrekend genoemd. Er is in de onderwijskunde een klassieke kloof tussen wetenschap en praktijk en met dit boek heeft Hattie die kloof overbrugd. Wat hij gedaan heeft is dit: duizenden wetenschappelijke onderzoeken vereenvoudigd tot een cijfer waarmee de mate van invloed kan worden uitgedrukt. De mate van effect of mate van invloed geeft aan in hoeverre de onderzochte onderwijskundige handeling impact heeft op de leerling. Dat is uiteindelijk wat je wilt weten. Vervolgens zijn al deze onderzoeken gerangschikt op ‘mate van effect’ van hoog naar laag. Het resultaat is een lijst met onderwijskundige aanpakken waarvan duidelijk is of ze ‘ertoe doen’ en in welke mate. Zaken met een groot effect zijn bijvoorbeeld ‘Jezelf op voorhand een cijfer geven’ en ‘geloofwaardigheid van de leraar’. Ook het geven van feedback en het aanleren van denkstrategieën' scoren hoog. Aanpakken met een laag effect, zijn bijvoorbeeld ‘zittenblijven’ en het aanleren van een tweede taal door zogenaamde ‘onderdompeling’.

Hattie heeft de conclusies van zijn onderzoek samengevat in een checklist om leren zichtbaar te maken (te downloaden op www.bazalt.nl/ lerenzichtbaarmaken). Dit geeft feitelijk een overzicht van de onderwijskundige principes die ertoe doen.

Hattie bedoelt met ‘Leren zichtbaar maken’, (1) dat het resultaat van het lesgeven zichtbaar voor de leerlingen moet zijn en (2) dat het leren van de leerlingen ook zichtbaar voor de leerkracht moet zijn. Daarbij is er tevens aandacht voor wat het meeste of minste effect voor de leerlingresultaten heeft. Bij Hattie gaat het dus duidelijk om het behalen van resultaten. Leren zichtbaar maken is vakliteratuur voor studenten en leraren die een goed onderbouwd antwoord willen hebben op de vraag hoe we de prestaties op school kunnen verbeteren. Het boek van Hattie gaat dus vooral in op de vraag hoe we kennis verwerven. Dat er ook andere aspecten aan onderwijs zitten, zoals het meer vormende element, blijft in dit boek nagenoeg buiten beschouwing.

N.a.v. Leren zichtbaar maken, Nederlandse vertaling van Visible Learning for Teachers, John Hattie, 2013, Uitgeverij Bazalt, ISBN 978 94 6118 204 3, € 56,-

Expliciete Directe instructive

Mede door onderzoeken als van Hattie (zie voorgaande recensie) is er in het onderwijs een duidelijke herwaardering waar te nemen voor het instructiemodel. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de hoge verkoopcijfers van een boek als ‘Effectieve directie instructie’. Tips en technieken voor een goede les is de ondertitel van dit boek dat door Marchel Schmeier is vertaald en bewerkt.

De belangrijkste winst van dit boek is dat het een sterke correctie teweegbrengt op de ineffectieve didaktiek die het constructivisme in het onderwijs heeft gebracht. Met expliciete directe instructie krijgen leerlingen meer aanwijzingen en concrete feedback. Daardoor wordt verwarring voorkomen en wordt als het ware een steiger aangeboden om de leerlingen naar de gewenste kennis te laten groeien. Nieuwe leerstof wordt in stappen aangeboden en er wordt zoveel mogelijk in groepsverband intensief geoefend om tot voldoende mate van beheersing te komen. ‘In het kader van passend onderwijs is deze aanpak eigenlijk een must’, schrijft Kees Vernooy over dit boek.

Het boek is geschreven vanuit de context van het basisonderwijs. Het zou goed zijn als deze instructietechnieken ook een nadrukkelijker plaats in het voortgezet onderwijs krijgen. In het interview met dhr. B. Kalkman – elders in dit nummer – is te lezen dat een sterk sturend instructiemodel zich er niet voor leent om met diepgang de kinderen kennis te laten maken met ‘de verschijnselen’. Tegelijkertijd zouden didactische gereedschappen als beschreven in dit boek wel tot de standaarduitrusting van elke leerkracht moeten behoren om met name wat betreft de hoofdvakken rekenen en taal efficiënt les te geven. Het is de uitdaging voor iedere leerkracht om dagelijks de juiste keuzes te maken: Met welke aanpak kan ik het beste mijn doel bereiken? Een christelijke leraar heeft doelstellingen die verder gaan dan hoge resultaten.

N.a.v. Expliciete Directe Instructie, tips en technieken voor een goede les, John R. Hollingsworth & Silvia E. Ybarra, Nederlandse vertaling en bewerking 2015: Marcel Schmeier, ISBN 97 8949 1806 33 9, € 24,95

Dit artikel werd u aangeboden door: KOC Visie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 april 2016

Criterium | 36 Pagina's

BOEK IN BEELD

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 april 2016

Criterium | 36 Pagina's