John Newton en de betekenis van diens brieven

John Newton (1725-1807) is de dichter van het meest gezongen gezang ter wereld Amazing grace (Genade Gods oneindig groot). Samen met zijn gemeentelid en vriend William Cowper dichtte hij de Olney-hymns, waarvan Amazing grace er één was. Naast zijn gedichten heeft deze Angli­caanse predikant door zijn brieven betekenis gehad, nog méér dan door zijn preken. In 1764 verscheen zijn levens­verhaal in een veertiental brieven; een levensverhaal dat een jaar of wat geleden in het Nederlands verscheen onder de titel Genade brengt me thuis. Vrienden die persoonlijke brieven van hem ontvangen hadden en deze vanwege de inhoud ervan anderen lieten lezen, drongen aan op publicatie. Zo verscheen in 1781 de bundel Cardiphonia (Stemmen van het hart), een titel die door Cowper was bedacht. Reeds in 1774 had de bundel Omicron het licht gezien. Naarmate Newton zich zijn talent op het terrein van geven van onderwijs en geestelijke zorg door middel van brieven begon te realiseren, schreef hij steeds meer brieven; brieven die van meet af aan voor wijdere verspreiding waren bedoeld.

Een van zijn correspondenten was de baptistenpredikant John Ryland jr. (1753-1825). Newton was bevriend met diens vader, predikant van een baptistengemeente in Northamp­ton. Newton kwam geregeld onder diens prediking en omgekeerd was dit voor John Ryland sr. ook het geval. Op 17 januari 1768 vond de eerste ontmoeting tussen Newton en John Ryland jr. plaats. Met hem voerde Newton een correspondentie die begon in 1771 en eindigde in 1803. John Ryland jr. achtte Newton en Robert Hall sr. de meest wijze en de meest getrouwe geestelijke raadsmannen die hij in zijn leven had ontmoet.

Newton heeft John Ryland jr. gestimuleerd tot het lezen van de puriteinen en van Jonathan Edwards. Zo heeft hij niet alleen het denken van zijn correspondent maar ook een hele generatie van baptistenpredikers beïnvloed. Het is niet toevallig dat John Ryland jr. zijn oudste zoon de naam gaf van Jonathan Edwards Ryland. Vooral de bestudering van het werk van Edwards met de titel A Humble Attempt (Een ootmoedige poging) heeft in baptistenkringen in het Engeland van die tijd veel betekend. Het maakte het baptisme missionair gericht. Daarvóór was het hyper­calvinisme, of op zijn minst de neiging daartoe, in die tijd duidelijk aanwezig in bap­tis­tenkringen. Newton heeft naar voren gebracht dat de belijdenis van Gods soevereiniteit in de toebrenging van zondaren en het appèl op onbekeerden niet met elkaar in strijd zijn.

Zijn eerste preek hield John Ryland jr. in mei 1770. Hetzelfde jaar publiceerde hij zijn eerste boek waarin hij het Evangelie van Gods genade verdedigde. Hij kwam daarin op voor de zienswijze dat de rechtvaardiging reeds in de eeuwigheid heeft plaatsgevonden. In zijn eerste brief aan John Ryland jr. ging Newton op deze zaak in. Newton deelde deze visie niet, maar zijn reactie laat zien dat dit voor hem niet het belangrijkste was. Newton spoorde zijn jonge correspondent aan tot een meer open en bescheiden houding. Theologie mag nooit een doel in zich worden, maar moet gericht zijn op bevordering van godzaligheid. Newton wees zijn jonge vriend er ook op dat het ons er niet om begonnen moet zijn het theologisch debat met hen met wie we van mening verschillen te winnen, maar hen te brengen tot een meer Bijbelse zienswijze. Dan is van groot belang, als het even mogelijk is, een polemische toon te ver­mijden.

Uit de brieven die Newton aan John Ryland jr. schreef, blijkt ook dat hij de visie dat de Heere volgens vaste schema’s zondaren tot bekering brengt, afwijst. Als het gaat om de weg van bekering, moeten we de ervaringen en gevoelens van anderen niet tot een maatstaf voor onszelf stellen en omgekeerd moeten we hierin onze ervaring en gevoelens niet tot een maatstaf voor anderen verheffen. Verschillen in karakter, levensloop, omstandigheden enzovoort dragen er alle toe bij dat elke bekeringsweg weer anders is. Newton stond in dit verband wat kritisch ten opzichte van een aantal Amerikaanse puriteinen. Hij vond dat zij de toeleidende weg tot Christus en de ontdekking aan zonden en schuld te veel verzelfstandigden. Iemand die de vraag stelt: ‘Wat moet ik doen om zalig te worden?’ moet men niet op een toeleidende weg laten blijven, maar – evenals Paulus het met de stokbewaarder deed – direct op Christus wijzen. Doet men dat niet, dan zou dat er volgens Newton wel eens op kunnen wijzen dat men zelf nooit erg grote aanvechtingen heeft gekend. Hoe meer dat het geval is, des te nadrukkelijker zal een prediker en geestelijk raadsman aangevochten zielen op Christus wijzen.
In de bundels Cardiphonia en Omicron komen verschillende brieven van Newton gericht aan John Ryland sr. voor. In archieven en bibliotheken bleken echter nog tal van nooit gepubliceerde brieven te liggen. Grant Gordon, die jarenlang kerkgeschiedenis doceerde aan het Tyndale Seminarie in Toronto, heeft zoveel mogelijk van deze brieven achterhaald. Dit resulteerde vorig jaar in de uitgave van al de inmiddels bekende brieven van Newton aan Ryland jr. in een bundel met de passende titel Wise Counsel (Wijze raadgeving). Ik kan Newtons brieven hartelijk ter lezing aanbevelen. In het bijzonder voor predikanten en studenten theologie. Voor hen mag het Engels toch zeker geen verhindering zijn.

Wise Counsel: John Newton’s Letters to John Ryland jr., red. Grant Gordon, uitgave The Banner of Truth Trust, Edinburgh 2009; ISBN 978-1-84871-053-5; hb. 411 pp.; prijs £ 16,50.

Letters of John Newton: With Biographical Sketches and Notes by Josiah Bull, uitgave The Banner of Truth Trust, Edinburgh 2007; ISBN 978-0-85151-951-7; hb. 416 pp.; prijs £ 16,50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen