De informatiemaatschappij (2)

Actueel

Internet; een aantal afwegingen

-mail, de electronische postbode is tot nog toe de meest gebruikte toepassing van Internet (er zijn ook beperkte mogeüjkheden via het RD). Ethisch gezien verschilt deze informatie niet van die per telefoon of fax.

Uitgebreid werd met name binnen de kerke- Ujke orthodoxie gediscussieerd over de gevaren van Internet, naast de vele gebruiksmogelijkheden. 'Internet' geeft ook mogeüjkheden om te winkelen in 'de rosse buurten' en een bepaald soort van 'babbelboxen' te bezoeken (pornosites) , zonder gezien en gesignaleerd te worden. Je kunt de meest godslasterüjke dingen tegenkomen. Het Algemeen Dagblad meldde in 1998 het bestaan van een groot aantal Nederlandse Internetsites met verschrikkelijke bestialiteiten. Bekend is ook dat de bom die enkele jaren geleden in Okklahoma tot ontploffing is gebracht vervaardigd werd op grond van informatie die via Internet was verkregen. In dat opzicht is het zeker waar wat ik ergens las: 'Internet is vooral een digitale vuilnisbelt.'

Nog steeds wordt druk gesproken over een 'geschoond Internet', waarop zaken als porno en fascisme worden geweerd. In hoeverre dat haalbaar is, zal de toekomst bewijzen. Ik ben geen deskundige, maar ik moet het hebben van wat ik lees en hoor. In ieder geval schijnen filters wel te schonen, maar nooit voor 100%. Internet-aanbieders van omstreden producten zijn creatief genoeg om filters te omzeilen, zo merkte onlangs een insider op. Reden voor enkele synoden van afgescheiden kerken, om het bezit van Internet in de privé-sfeer censurabel te stellen. Met alle sympathie voor dit standpunt, is de vraag voor mij wel, óf, en ook hoe lang men daaraan denkt vast te kunnen houden. De ontwikkeüngen gaan immers razendsnel voort. De kans dat, met name een opgroeiende generatie buiten 'Internet' om kan werken en studeren, wordt, naar ik veronderstel, dagehjks kleiner Het aantal scholen en universiteiten dat informatie (cijfers, examendata, roosters etc) verspreidt via Internet neemt alleen maar toe. En is Kennisnet, (een computernetwerk van scholen, bibüotheken, musea en culturele insteUingen, die eikaars informatie kunnen gebruiken) dat straks weUicht op alle scholen aanwezig is, niet reeds een voorportaal van hitemet? De overheid acht het zeer belangrijk dat kinderen zo vroeg mogehjk met deze informatienetwerken leren omgaan. Daarom wil zij er de komende jaren behoorlijk in investeren.

IJdelheidskermis

Hoe kan een christen zich ongeschonden door deze informatiemaatschappij bewegen? Door te kiezen voor een ascetisch vreemdehngschap? Kan dat nog wel?

Mij kwam in herinnering de passage uit Bunjans boek 'De Christenreis naar de eeuwigheid' ('The pilgrim's progress'). Soms wordt deze geschiedenis aangehaald om te bewijzen dat we geroepen zijn actief te participeren in allerlei maatschappehjke processen. Hoe men daar ook over denken wil, laat het duideüjk zijn, dat Christen en Getrouw niet met een grote boog om IJdelheidskermis heengingen, en wel om de eenvoudige reden, dat die mogefijkheid niet bestond. Ze hadden geen andere keus dan dwars door IJdelheidskermis te trekken.

Ook wij moeten door deze wereld met zijn vele valstrikken en verleidingen. Daar is wel hemelse wijsheid en genade bij nodig om onszelf rein te bewaren. Nooit moeten we onszelf in verzoekingen brengen.

In zijn boekje 'Satans vuistslagen' (1663), wijst Oomius er op hoe de boze onze fantasie en verbeelding kan verontreinigen. Dient een christen daar niet alert op te zijn? Ik hoef niet alles te zien en te weten dat plaatsvindt in deze wereld. Slechts in een doorleefde vreze des Heeren zal ik staande bhjven temidden van de geweld (ad) ige verzoekingen van deze (eind)tijd en de wereld niet mee afkluiven tot op het bot (G.Boer).

Computerspellen

De computer heeft menig huisgezin veroverd, zo signaleerden we al. Een enquête onder leerhngen van voortgezette Reformatorisch scholen (juni 1997) bracht aan het hcht dat bij 88 procent van de hen thuis een computer staat. Onze kinderen leren er spelenderwijs mee omgaan. Ze zijn hun ouders vaak ver vooruit in het beheersen van deze techniek. Bijna in alle gevallen is de pc veel meer dan slechts 'tekstverwerker' (59%)- Hij bUjkt vooral ingezet te worden voor ontspanning (90%). Van de ondervraagde jongeren zegt 25% de pc uitsluitend voor dat laatste doel te gebruiken. Er worden behendigheids- en denkspellen gedaan, maar ook allerlei gewelddadige spellen. En daarin zit een groot kwaad. 'Eén op de zes jongeren uit de gereformeerde gezindte speelt weleens een spel met een gewelddadig karakter.'(RD, 30-9-1997) Tien procent heeft geen bezwaar tegen het spel 'Doom', waarbij de speler inbreekt in de hel om de opperdemon te doden... Vijftien procent acht 'Wolfenstein' aanvaardbaar...

Maar is het kapot laten springen van diertjes (Mario), het onthoofden van je tegenstander (Fisher Code) of het doden van SS-ers en tenslotte Hitier zelf (Wolfensteinn) wel zo onschuldig als het üjkt? Naar mijn steUige en vaste overtuiging niet. Om verder maar te zwijgen over computerspellen als 'Carmageddon-II, waarin de speler 'echte' mensen en dieren doodrijdt, kinderwagens en bejaarden schept. Of 'Requiem' (Dodenmis), een gewelddadig spel, dat gebaseerd is op de Bijbel. We hebben het dan in dit geval over spellen in het genre 'reU-shooters'. Geweld scoort duidelijk hoog. Het wordt als sensationeel ervaren, ja als een vorm van amusement. Ongelooflijk! En ondertussen moet het ook steeds grover om te kunnen bHjven boeien. Een bewijs dat met er door afgestompt raakt. De grenzen worden onophoudehjk verlegd, net als bij het tv-geweld. Maar hoe zit het dan met Gods heilzame geboden! Gelden die op de pc niet meer? Ja toch zeker?

In de prehistorie van de informatietijd

Volgens een onderwijskundige wordt het allemaal nog veel erger. We leven nu nog maar 'in de prehistorie van het computertijdperk'. Wat hangt ons nog allemaal boven het hoofd?

We hoeven heus niet vreemd op te kijken van de voortdurende toename van zinloos geweld, zolang de voorbeelden en de impulsen gegeven worden door ondermeer de computer met zijn spellen. En niet aUeen dat. Op aUe mogeUjke wijzen wil de boze ons wegtrekken bij Gods Woord en inzettingen vandaan. Ons hart en hoofd vervul­ len en voeden met ongerechtige dingen. Onze kostbare tijd verdoen.

Daarom zou ik met klem willen adviseren om strakke regels te stellen rondom het gebruik van de pc. En er in ieder geval voor te zorgen dat we het oog houden op onze kinderen achter de pc. Alert ook te zijn op de 'ruilhandel' onder jongeren. Er schijnt nog weleens wat gekopieerd te worden. Maak uw kinderen bewust van de schadeUjke effecten van veel computerspellen. De pc op een plaats ergens in de woonkamer zou soulaas kunnen bieden.

Betrekt als ouders de wacht bij de oor- en oogpoorten. Dat is toch op zijn minst conform de doopbelofte! Daarbij hoort dat we ook nog eens een keer 'nee' durven zeggen. We hoeven niet aan aUes mee te doen en mogen ook best eens tegen de stroom op roeien.

Neil Postman schreef een boek over de materie, die hier ten dele aan de orde kwam, onder de titel: 'Amusing our selves death.'

Een gewaarschuwd mens telt voor twee. In onze dagen lijkt alles amusement geworden te zijn, tot de meest dramatische gebeurtenissen toe. Oppassen dus, dat we ons niet doodamuseren! Of anders gezegd: Ogen open en de gevaren zien, die ons bedreigen.

In een discussie over het omgaan met de informatiemaatschappij stelde Prof. Dr W.H. Velema ooit de ontdekkende vraag of de Heere Jezus naast ons kan zitten als wij de media gebruiken, of dat Hij de kamer zou uitgaan en ons alleen laten? Ik geef het ter overdenking maar even door.

En omdat het boze vooral in mijn hart zit, doe ik er heel erg wijs aan om alles ver uit mijn buurt te houden, dat mij schaden kan. Een predikant vergeleek het hart ooit bij een munitiemagazijn. U weet dat het daar ten strengste verboden is om met vuur te spelen. Weest dan nuchter en waakt! Ik eindig met een citaat van Prof. Dr A. van der Meiden, emeritus-hoogleraar massacommunicatie, die op een symposium in Leiden (begin de- cember 1996) de volgende opmerking maakte: 'Als we onze tijd overzien, is een treurzang beter op zijn plaats dan een loflied. Op 31 december 1999 kunnen we ons het beste in een kapel te-

rugtrekken om te mediteren hoe het mogeüjk is, dat onze eeuw met al haar uitvindingen zo goddeloos is geworden.'

Nieuw-Lekkerland

J. Belder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen