Kerkzegels

Gereformeerde Kerk van Groningen-Noord

Blijkbaar heeft de ontwerper van dit kerkzegel niet genoeg ruimte binnen de cirkel gehad, om wat hem voor ogen stond, uit te drukken.

Het middenstuk van de zegel bestaat uit de aardbol. Rechts boven geeft een pijl het Noorden aan. Vóór de aardbol ligt een opengeslagen boek. Het duidt de Bijbel aan. Men heeft wel een vergrootglas nodig om in die Bijbel te lezen: psalm 48 : 3: Schoon van gelegenheid, een vreugde der ganse aarde, is de berg Sion, aan de zijden van het Noorden, de stad des groten Konings". Ook staat boven de Bijbel een kruis.

In latijnse letters staat in de rand: , , Gaudium Totius Terrae Lateribus Aquilonis". Het is een gedeelte van de genoemde tekst uit psalm 48. gaudium = vreugde; totius = gehele; terrae = aarde; lateribus = zijden; aquilonis = noordelijk.

De kerk van Groningen-Noord wil het heil in Christus (het kruis), niet alleen door haar zending ver weg, voor de gehele aarde een vreugde doen zijn, maar ook in eigen omgeving, te weten, voor de noordelijke zijde van de stad.

Normaal komt in de rand de naam voor van de kerk die het zegel uitgeeft. Maar, zoals gezegd, in dit zegel was daarvoor geen plaats meer over. Wat in de rand aan ruimte beschikbaar was, werd geheel gebruikt voor de tekst.

Hoe nu met de naam van de zegelaar? Er zijn gevallen, dat men inplaats van één, twee omschriften gebruikt. In het ene zet men dan de naam van de Gemeente en in de andere de tekst. We zagen dat b.v. in de vorige artikelen over kerkzegels, bij het zegel van Bergschenhoek.

Of, en dat was het geval bij het zegel van Huizen, men neemt de naam van de kerk en de tekst op in één omschrift.

De ontwerpen van het kerkzegel van de Gereformeerde kerk van Groningen-Noord, kwam voor de vermelding: „Gereformeerde Kerk Groningen-Noord" dus buiten de beeldcirkel terecht.

Experts op het gebied van kerkzegels, waarschuwden er voor, dat op deze manier het kerkzegel verbastert tot embleem. Het moet dan ook uitzondering blijven.

Hervormd Haaksbergen

In 1948 nam de Hervormde Gemeente van Haaksbergen een kerkzegel in gebruik.

Ontwerper: mr. G. A. Bontekoe, burgemeester van Ooststellingwerf. Hij trad daarbij in overleg met de toenmalige predikant ds. G. Cadee. Op het zegel vraagt een springend hert onze aandacht. Het werd ontleend aan een familiewapen. Het betrof de familie Van der Sluis. De plaats van oorsprong van deze familie was Diepenveen. Ze woonden, tot in het begin van de 19e eeuw, op de havezathe „Westerflier".

Aan het eind van de 17de eeuw vestigde zich een tak van deze familie ook in Haaksbergen. Eén van hen was Joan van der Sluis. Toen deze in juni 1738 in Haaksbergen overleed, legateerde hij aan de Diaconie van de Herv. Gem. practisch zijn gehele vermogen. En dat vermogen was zó groot, dat de betrokken diaconie een van de rijkste van het land werd. Gelukkig heeft zij het geld niet opgepot, maar het aangewend tot de economische ontplooiing van Haaksbergen. Als dank voor deze erflating, heeft men een onderdeel van het wapen van de familie Van der Sluis (een klimmend bruin hert), in het kerkzgel opgenomen. Het randschrift vermeldt: Sigillum Ecclesiae Haxbergensis Ps. 42 : 1: , 't Hijgend hert der jacht ontkomen...."

Het pentagram waarbinnen zich het hert bevindt, is het wapen van de burgerlijke gemeente Haaksbergen.

Gereformeerde Kerk Joure

Gereformeerd Joure kreeg haar zegel in 1961. Het duidelijke randschrift spreekt voor zichzelf.

Het beeldveld is gevuld met een opengeslagen Bijbel. Onder de Bijbel staat het woord: geloof. Het kerkzegel wil dat geloof nadruk geven.

Dat geloof wordt gewerkt door de prediking van het Woord en de toepassing door de Heilige Geest.

Het Woord stelt het kruis in het middelpunt. Twee teksten op de Bijbel wijzen daar heen: Romeinen 10 vers 17 en 1 Corinthe 2 vers 2.

Romeinen 10 : 17: , Zo is dan het geloof uit het gehoor, en het gehoor door het Woord Gods".

1 Cor. 2 : 2: , Want ik heb niet voorgenomen iets te weten onder u, dan Jezus Christus en Dien gekruisigd".

Het Woord van God is het woord van het kruis. Het stelt de Gekruisigde voor ogen, in Wie alleen verlossing en zaligheid is. „Het kruis doet zijn sprake uitgaan in alle tijden, en staat dan ook in het middelpunt van de prediking. Want het woord des Kruises is wel voor hen die verloren gaan een dwaasheid, maar voor wie behouden worden, is het een kracht Gods".

Ook op dit zegel het bekende monogram: de dooreengestrengelde letters XP.

Hervormde Gemeente van Kralingen

De Hervormde Gemeente van Kralingen heeft zeer oude papieren. Reeds in 1574 was ze geordend. In 1576 kwam er een vaste predikant. De veronderstelling lag voor de hand, dat zulk een oude gemeente ongetwijfeld in het bezit is geweest van een kerkzegel. In 1954 ging men naspeuringen omtrent deze zaak doen.

Talrijke historische boeken werden nauwgezet bestudeerd, het Gemeentearchief werd uitgekamd... zonder resultaat. Ten einde raad riep men de hulp in van dr. J. J. Woldendorp, toen conservator van de synodale kerkzegelverzameling van de Ned. Herv. Kerk.

Als iemand helpen kon, dan toch zeker deze, op dit gebied, zeer deskundige. Maar ook in het archief van de Synode ontbrak elk spoor van een zegel van de Herv. Gem. van Kralingen. De conclusie was: zulk een zegel heeft nooit bestaan, of het is zoek geraakt.

Wilde men dus een kerkzegel, en dat wilde men, dan moest er een zegel worden ontworpen.

Het mag als bekend verondersteld wor den, dat bij sommige kerkzegels symbool of randschrift heenwijzen naar de plaats waar een kerk is gevestigd. Dat bleek voor Kralingen geen haalbare zaak.

Mannen van naam op het gebied van de naamkunde, verklaarden, dat de betekenis van de naam Kralingen in het geheel niet duidelijk is. Ze schreven: , , De oudst bekende schrijfwijze is Cral-ingha. Dit Cralingha zou kunnen wijzen in de richting van de namen die met water te maken hebben. Dat echter Cral-ingha zou herinneren aan Karei de Grote of eventueel een willekeurig persoon met de naam Karei, menen wij ten zeerste te moeten betwijfelen. De verschuiving van de letter , , r" hierbij, stelt ons voor onoverkomenlijke moeilijkheden. Eerder zijn wij geneigd de betekenis te zoeken in de richting van het woord kreel of kriel (smal boordsel).

Het verband tussen dit woord en de naam Kralingen is ons echter niet duidelijk".

Men was geen stap verder gekomen. Met ds. Van Sinderen, die vóór 1954 de praeses van de centrale kerkeraad was, bogen de broeders zich over de materie. Enige ideeën kwamen ter tafel. Er kwam contact met de Commissie voor de Archieven van de Ned. Herv. Kerk.

Ir. Meischke was bereid ontwerp en zegel te tekenen. In samenwerking die ontstond waren betrokken: ir. Meischke, de kerkelijke colleges van Kralingen, dr. Woldendorp en de genoemde commissie. Het nam alles veel tijd in beslag. Het was al eind 1956 toen overeenstemming werd bereikt over het uiteindelijke ontwerp. Zo kwam het zegel van de Herv. Gem. van Kralingen tot stand.

Vier golvende dwarsbalken staan in het zegelveld. Het stelt het water voor, dat na de vervening van het oude Kralingen ontstond. Er boven staat een achtpuntige ster. Eenzelfde ster staat in het wapen van de burgelijke gemeente Kralingen.

Het symboliseert het herrijzen van Kralingen in de vorm van het Nieuwe-Kralingen.

Randschrift: Sigillum ecclesiae Kralingen. Ego sum stella splendida et matutina". Het betekent: , Kerkzegel van Kralingen; Ik ben de blinkende morgenster". (Openbaring 22 : 16b)

Januari 1957 ging men het zegel gebruiken. Het gebruik van de latijnse taal motiveerde men daarmee, dat in de tijd van de Reformatie het latijn kerktaal was.

Hervormd Krommenie

In 1959 ging de Nederlandse Hervormde Kerk in Krommenie een kerkzegel gebruiken.

Toen men ondanks naspeuringen, niet kon ontdekken of er vroeger een kerkzegel was, besloot men, zich alsnog zulk een zegel aan te schaffen.

Ouderling H. Debets ontwierp het zegel. De kerkeraad kon zich algemeen met wat de ambtsbroeder tot stand had gebracht verenigen. Ze waren er zelfs zeer tevreden over.

In donkere tonen, vraagt een boom met een dikke stam en forse takken alle aandacht. De uiteinden zijn afgeknot. Uit de stam rijst een scheut, met dicht gebladerte zozeer omhoog, dat ze tot boven de cirkel uitstijgt.

Als tekst is er bij vermeld; Jesaja 11 vers 1: , , Want er zal een Rijsje voortkomen uit de afgehouwen stam van Isai, en een Scheut uit zijn wortelen zal vrucht voortbrengen".

Dwars tegen menselijke berekeningen in, zo zegt de profeet, zal God zijn belofte aan het huis van David vervullen. Het volk van Israël zal eens weer uit zijn verval en verdrukking worden opgericht. Maar tegelijk is het de heerlijke profetie van de komende Messias, de Heere Jezus Christus.

De toenmalige scriba van de kerkeraad deed het verschijnen van het kerkzegel met de volgende wens vergezeld gaan: „Moge het voor onze kerkelijke gemeente betekenen, dat ook hier het soms zo dor en verstard lijkend kerkelijke leven, eens weer nieuwe bloei beleven".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen