De westerse staatsschuld

De actuele staatsschuld bedraagt inmiddels het enorme bedrag van $ 22 biljoen. Biljoen is een getal met 12 nullen. Tot nu toe heeft geen enkele regering er serieuze aandacht aan besteed. Wanneer een president de belastingen zou verhogen en de uitgaven besnoeien, zou hij worden weggestemd.

Laat ons niet vergeten dat de Europese schulden zich op vergelijkbare wijze ontwikkelen. Afgesproken begrotingsregels worden veelvuldig overtreden. Het is een bedenkelijk patroon dat de gehele westerse wereld aangaat. De gevolgen kunnen op de lange duur niet uitblijven. Meestal maken Bijbelse christenen zich bezorgd over het morele verval van de westerse samenleving. Maar als ergens de onverantwoordelijkheid blijkt, is dat in de schuld die wij onze kinderen nalaten. Wij lijken wel op een man die zijn zelfbeheersing kwijt is. ‘Gij hebt lekkerlijk geleefd op de aarde en wellusten gevolgd’ (Jak. 5:5).

De Bijbel

In de Schrift zijn er meerdere teksten die over schuld en leningen gaan. Schulden maken is blijkbaar van alle tijden. De wijze Salomo waarschuwde al voor lenen vanwege het risico dat je de terugbetaling niet nakomt. ‘Het is beter, dat gij niet belooft, dan dat gij belooft en niet betaalt’ (Pred. 5:5). Als je niet terugbetaalt, ben je een goddeloze. ‘De goddeloze ontleent en geeft niet weder’ (Ps. 37:21). Of je wordt slaaf van degene je geleend heeft: ‘Die ontleent, is des leners knecht’ (Spr. 22:7).

De Bijbel wijst op de verkeerde geest die achter onverantwoord lenen schuilgaat. Het is een teken van ontevredenheid. ‘Maar als wij voedsel en deksel hebben, wij zullen daarmede vergenoegd zijn’ (1 Tim. 6:8). De Heere Jezus waarschuwt tegen onnodige verspilling. ‘Vergadert de overgeschoten brokken, opdat er niets verloren ga’ (Joh. 6:12).

Zuinigheid en spaarzin worden daarentegen positief gewaardeerd, vooral met het oog op het nageslacht. ‘De goede zal zijn kindskinderen doen erven’ (Spr. 13:22). Wanneer je enkel leeft voor jezelf en geen zorg draagt voor je huisgenoten, ben je erger dan een ongelovige. ‘Doch zo iemand de zijnen en voornamelijk zijn huisgenoten niet verzorgt, die heeft het geloof verloochend, en is erger dan een ongelovige’ (1 Tim. 5:8).

De gevolgen

De Bijbel spreekt ook over de kwalijke gevolgen van te grote schulden. Het leidt tot overheersing! ‘Want de HEERE uw God, zal u zegenen, gelijk als Hij tot u heeft gesproken, zo zult gij aan vele volken lenen; maar gij zult niet ontlenen; en gij zult over vele volken heersen, maar over u zullen zij niet heersen’ (Deut. 15:6). Er wordt in deze tekst een direct verband gelegd tussen schuld en overheersing. Schulden maken is de kortste weg naar onvrijheid. De westerse samenlevingen hebben deze vermaning in de wind geslagen. ‘Gij zult niet ontlenen!’ Wat er in de praktijk precies zal gebeuren, valt moeilijk te voorspellen. We kennen het voorbeeld van de schuldencrisis van Griekenland. Het land ligt aan het infuus van bevriende naties. Maar er is meer. De beroemde haven van Piraeus is verkocht aan China. Mozes’ waarschuwing voor ‘overheersing’ in situaties van crisis en schuldsanering is zeker niet denkbeeldig. Het kan nog erger uitpakken, zoals we in nazi-Duitsland in de jaren dertig hebben gezien. Duitsland koos onder de druk van de crisisjaren en de torenhoge herstelbetalingen voor een dictatoriaal regime dat de wereld meezoog in een verwoestende oorlog.

Lemen voeten

De schuldenlast waaronder de westerse wereld gebukt gaat, bepaalt ons bij de geestelijke crisis waarin wij verkeren. De toename van de financiële schuldenlast is geen verschijnsel dat op zichzelf staat. Christus heeft voorzegd dat de mensen, voorafgaande aan de wederkomst, zullen zijn als in de dagen van Noach en Lot: ‘eten, drinken, trouwen, kopen, planten en bouwen’ (Luk. 17:26-30). 'Zij zullen zijn geldgierig, roekeloos, meer liefhebbers der wellusten dan liefhebbers Gods' (2 Tim. 3:2-4). Het einde zal zijn: ‘En verdierf hen allen’ (Luk. 17:29).

Daniël zag hetzelfde gebeuren in een visioen over de koninkrijken van deze wereld. De laatste koninkrijken staan op voeten die ‘ten dele hard zijn en ten dele broos’ (Dan. 2:42).

Is daarmee onze tijd niet treffend getypeerd? Wij lijken van ijzer, maar staan op lemen voeten. Gezegend de mens die mag behoren tot dat andere Koninkrijk waar alle schuld volkomen is betaald. ‘Het zal al die koninkrijken vermalen, en tenietdoen, maar zelf zal het in alle eeuwigheid bestaan’ (Dan. 2:44).

ds. G. Clements, Gouda

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen