Jeugdige overmoed

Veel verkeersongelukken worden veroorzaakt door jonge automobilisten. Ze schatten risico’s te optimistisch in. Ze rijden hard. Ze denken dat alcohol geen invloed heeft op hun rijvaardigheid. Het gaat regelmatig mis en toch schrikt dat anderen nauwelijks af. Ze denken dat zíj de auto zo goed besturen, dat hen niets zal overkomen. Dit noemen we jeugdige overmoed.

Jeugdige overmoed kan echter ook anders uitpakken. Meestal praten we dan niet meer over overmoed - dat klinkt negatief - maar gewoon over móed. In dezelfde leeftijdgroep zitten namelijk ook de meeste mensen, mannen en vrouwen, die zich voor gevaarlijke beroepen opgeven. Je begrijpt met het verstand niet waarom beroepsmilitair worden aantrekkelijk is als je uitgezonden kunt worden naar een oorlogsgebied. Als buitenstaander begrijp je ook niet waar jonge mensen de moed vandaan halen om in probleemgebieden in de Derde Wereld te gaan werken. Op de een of andere manier lijken zij te denken dat het risico dat zij lopen wel meevalt. Ze denken ook positief over hun eigen kunnen. „Ik kijk wel uit.” „Mij pakken ze niet zomaar.” „Het moet wel erg raar lopen als uitgerekend ik getrofen word door...” Ze redeneren net zo optimistisch als een automobilist van 25 die te hard rijdt.

Moed, die soms overmoed wordt, past bij de leeftijd van de jongeren en jongvolwassenen. Dat is jammer als er ongelukken van komen, maar goed voor de samenleving, als jonge mensen risicovolle taken op zich nemen. Wat denkt u trouwens van het krijgen van kinderen? Zouden er oude mensen zijn die nog kinderen willen krijgen? Afgaande op de veel gehoorde woorden van ouderen, „Ik ben blij dat ik in deze tijd geen kinderen hoef op te voeden”, denk ik dat de meeste ouderen het niet (meer) zouden aandurven. We hebben het krijgen van kinderen niet in eigen hand. Dat weet ik. Ik noem de keuze voor kinderen - ook bij adoptie - moedig. Ze wordt soms echter met hetzelfde bijna overmoedige gemak gemaakt als bij de voorbeelden die tot nu toe genoemd zijn. Er zijn zoveel gezinnen mislukt en toch denkt iedereen die eraan begint dat het bij hem of haar goed zal gaan. „Wij doen ons best. We zullen niet de fouten maken van onze ouders...” Zelfs veel mensen die weten van erfelijk bepaalde lichamelijke of psychische risico’s durven kinderen te krijgen op hoop van zegen. Je moet wel jong zijn om er zo over te denken. Ik zeg wel eens: als jonge mensen niet (een beetje) overmoedig zouden zijn, dan zou de mensheid uitsterven.

Waar komt jeugdige (over)moed vandaan? Volgens de biopsychologie heeft (over)moed te maken met stojes in ons lichaam, die bij jongvolwassenen aanwezig zijn. Het zal wel waar zijn. De (over)moed van jonge mensen heeft in elk geval te maken met gewone ontwikkelingspsychologie. Wie jong is, kent nog weinig risico’s aan den lijve. Hij mist ervaring en daarom durft hij meer. Wie oud is, is al zo gedeukt door ervaringen dat hij minder durft. Jonge mensen zijn, omdat ze het leven bekijken vanuit een jeugdig perspectief, idealistischer en radicaler. Daarom durven ze dingen aan te pakken waarbij ouderen zich al neergelegd hebben. Dat zie je zelfs in de kerkgeschiedenis. De Afscheiding in 1834 is bijvoorbeeld voortgebracht door jonge predikanten. Ouderen zuchten. Jongeren doen. Jonge mensen zijn ook hoopvoller (gelukkig maar!) en daardoor nemen ze meer risico’s. Soms is een waarschuwing van ouderen terecht. Meestal gaat het goed. De jongeren komen er vanzelf wel achter dat ze het leven niet op eigen kracht aankunnen. „Op hoop van zegen” krijgt dan diepgang.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen