„Proeve” van een nieuwe Grondwet

Het is al weer geruime tijd geleden, dat de „Proeve" van een nieuwe Grondwet verscheen. De toenmalige minister van binnenlandse zaken, Toxopeüs, had de methode gevolgd een kommissie te belasten een soort konsept op te stellen zonder dat de bewindsman zelf de volle verantwoordelijkheid voor het werkstuk hoefde te dragen. De bedoeling was, dat er vooraf naar hartelust van gedachten zou worden gewisseld, alvorens de regering met serieuze plannen zou hoeven te komen. Inderdaad hebben tal van instanties en ook de politieke partijen hun beschouwingen ingestuurd.

Inmiddels werd een staatskommissie, de kommissie Cals-Donner, genoemd naar de beide voorzitters, in het leven geroepen om de Regering van adviezen te voorzien. Deze kommissie is met voortvarendheid aan het werk getogen, doch de produktie is tot dusver nog niet erg groot. Het is mogelijk, dat men nog niet tot voldoende eenstemmigheid wist te geraken, of dat wat kan worden aangeboden nog vrij schraal is. Wanneer de zaken zo voortgaan, ziet het er naar uit, dat van wijziging, laat staan van vernieuwing van de Grondwet, niet veel komen zal voor 1971. Want zoals u wellicht bekend is, laat men een voorstel tot Grondwetsverandering meestal passeren in een periode, dat een oude Kamer demissionair raakt te worden en een nieuw-gekozen zich een weg baant naar het Binnenhof, omdat de wijzigingsprocedure voorschrijft, dat er door twee kamers over gestemd dient te worden. Wil er nog wat van komen, dan moet men wel opschieten.

Graag zouden we eens om een hoekje willen kijken om te zien hoever de staatskommissie is gevorderd. Minister Beemink van Binnenlandse Zaken deed 7juU de Tweede Kamer een brief toekomen, waarin één en ander te lezen staat over de stand van zaken. Op 12 februari van dit jaar heeft de Minister de kommissie verzocht enkele onderwerpen voorrang te verlenen en daarover vóór 1 juni advies uit te brengen. Deze datum is al even voorbij en nog liet de kommissie niets van zich horen. De onderwerpen, die met voorrang dienden ter sprake te komen, waren:

1. De klassieke grondrechten. 2. De grondwettelijke regeling van het inkomen der Kroon en van de geldelijke voorzieningen ten behoeve van de leden van de Staten-Generaal. 3. De grondwettelijke regeling van het kiesrecht en, voorzover daarmee samenhangend, de verhouding tussen Regering en Staten-Generaal. 4. De vraag of voorzien moet worden in bijzondere procedurevoorschriften met eenmalige werking ten behoeve van een algehele grondwetsherziening in de parlementaire periode na 1971.

De kommissie heeft zich nu zeer onlangs bij de Regering gemeld met de verklaring, dat het gelukt is ondanks het intensieve vergaderschema om voor het reces een rapport aan te bieden. Wat de punten I, 2 en 4 betreft, is de kommissie erin geslaagd om de adviezen vast te stellen. Deze zullen de Minister ten spoedigste bereiken. De kommissie wenst echter, dat deze drie adviezen niet gepubliceerd worden, alvorens ook de eindredaktie van het advies inzake punt drie gereed is. Dit zal ongeveer september zijn.

Het derde punt is natuurlijk het gewichtigste. De kommissie zal zich bezig houden met de wenselijkheid om de kiezers een direkte invloed te verlenen op de vorming van een regering. D'66 bijvoorbeeld voert het pleit voor een gekozen Minister-President. Het zal de vraag zijn of de kommissie in meerderheid bereid zal zijn zover te gaan. In het advies zal echter, tussen de regels door gelezen, toch wel een mogelijkheid gesuggereerd worden om tot wat meer invloed van de kiezer te komen op de samenstelling van een kabinet, dat na de verkiezingen optreedt. Ook moet het rapport wel ingaan op de vraag of er in het kiesstelsel wijziging dient te komen. Kwesties als distriktenstelsel moeten aandacht krijgen.

De grote vraag is of er voor diverse oplossingen, die de kommissie aan de hand doet, een behoorlijke meerderheid is gevonden of dat er aanzienlijke minderheden met alternatieven voor de dag zullen treden. Dat is weer van betekenis voor de verdere gang van zaken. Er moet immers een tweederde meerderheid zijn in het parlement voor een wijziging van de grondwet. Wanneer in de kommissie geen grote meerderheid aanwezig blijkt voor een bepaalde suggestie zal het meer moeite kosten om zulk een voorstel te verwezenlijken.

Toen Gehazi zijn slag sloeg en zijn toekomstdromen koesterde, vroeg de profeet: Was het tijd? Ik weet dat het hier over een geheel andere aangelegenheid gaat, maar de vraag klemt toch wel bij dit onderwerp: Is het tijd om ? MEDITATIE vervolg

van weet. Maar de liefde Gods is veel groter, veel heerlijker. De Heere laat Zijn volk nooit in het verdriet. Zou de Heere Zijn kwijnend volk in het verdriet laten? Zal Hij dan Zijn verbond ooit schenden? Och, dat het bedrukte volk het hoofd omhoog heffe, daar de Heere de getrouwe is voor Zijn volk. Maar gewis, op Gods tijd is de Heere ook gekomen met de volvoering van het oordeel, dat door Elia was uitgesproken tot Achab. Hij moge uitwendig een ogenblik onder de indruk zijn van Gods daden, doch hij gaat door. Als er geen bekering in het hart komt, geen vijandschap van binnen tussen vlees en Geest, dan gaan wij de gang van Achab. Ja, het duurde lang voordat God kwam met Zijn oordeel, zelfs Naboth gestenigd. De zonde ging door en de uitwendige godsdienst juichte. Wij kunnen ongestraft doorgaan en met de wereld meegaan, de wijngaard opgezet voor de wereld. Wij gewennen er aan. Maar lezers, de Heere zal zeker eenmaal ons allen tot verantwoording roepen. Het is nog het heden, walmenend roept de Heere doemschuldigen tot bekering. Buiten hartgrondige bekering gaan wij naar de plaats onzer keuze, de hel. Vergeet niet, heden kan de laatste dag wezen van ons leven. Nu heden dan terwijl gij Zijn stem hoort, verlate de goddeloze en de uitwendig godsdienstige zijn weg en de onrechtvaardige man en vrouw hun gedachten, en roepe om genade, daar er een volheid is bij de Heere. Amen. Unionville Ds. C. Hegeman

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen