Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

TER OVERWEGING

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

TER OVERWEGING

17 minuten leestijd Arcering uitzetten

P.W. van Boxel, De wijsheid der vaderen. Het Misjnatractaat Avot vertaald en toegelicht. Serie Na de Schriften. Uitg. Kok - Kampen 1994. 143 blz. f 32,50.

Het joodse traktaat ‘Avot’ (= vaderen) is een belangrijke bron voor onze kennis van het vroegrabbijnse jodendom. Het bevat wijsheden en raadgevingen van meer dan zestig rabbijnen uit de eerste twee eeuwen van onze jaartelling. Voor ons is het van uitermate groot belang, omdat het tijdvak van het Nieuwe Testament erin valt.

Overeenkomsten en verschillen met de prediking van Jezus kunnen door vergelijking aan het licht komen. Het rabbijnse jodendom van toen blijkt gevarieerder te zijn geweest dan het Nieuwe Testament ons soms doet vermoeden. Het vroege jodendom werd gekarakteriseerd door een veelheid van opvattingen die zelfs tegenstellingen niet uitsloot. De toelichting is verhelderend en onmisbaar, want de joodse manier van formuleren en redeneren is ons vreemd.

Drs. R. van Kooten, Aan Zljn voeten. Onderwijs en verdieping in de geloofsleer. Uitg. Groen en Zoon - Leiden. 464 blz. f 39,95.

Dit boek is opgedragen “Aan allen die verlangen te leren”. Dat “verlangen te leren” kan, stelt de schrijver in zijn “Woord vooraf” (blz. 19), zowel de leraar als de leerling gelden en dan denkt hij vooral aan de catecheet en de catechisanten. Voor deze doelgroep wordt elk van de dertig hoofdstukken besloten met “toetsingsvragen. Maar ook aan gespreksgroepen is gedacht (vandaar “discussievragen” na de “toetsingsvragen”), alsmede aan de bezinning op kerkeraadsvergaderingen, aan de voorbereiding voor mannen- en vrouwenverenigingen, aan bestudering van de Schriften in het gezin. De titel herinnert aan Luc. 10:38-40, “Aan Jezus’ voeten ligt dus de bakermat van leer en leven, van horen en doen” (15).

Inderdaad, wie verlangen te leren (in de bedoelde dubbele zin van het woord), kunnen uit de voeten met dit boek! De schrijver heeft “met veel enthousiasme” de Beknopte gereformeerde dogmatiek van prof. Van Genderen en Velema “ontvangen” en, om zijn “dankbaarheid en respect voor hun werk te tonen” zich verplicht “geregeld uit dit werk te citeren: honorus causa” (19). Slechts in één hoofdstuk kwam ik geen citaat uit of verwijzing naar deze Beknopte gereformeerde dogmatiek tegen, nl. in hoofdstuk 23, het derde over “De Kerk van Jezus Christus”, dat geheel gaat over “De openstelling van het ambt voor de vrouw” (waarin overigens met geen woord melding wordt gemaakt van het ook in Geref. Bondskring verschenen Man en vrouw in bijbels perspectief en van de vragen die daarbij gesteld en te stellen zijn - vgl. AC 86/629). Dit valt te meer op daar in géén van deze drie hoofdstukken over de kerk de functionering van de con-fessie als accoord van geméénschap expliciet aan de orde wordt gesteld, ook al wil de schrijver “het geheel van een kerk niet uit het oog verliezen”, noch “onze taak binnen het geheel”, althans “zolang het ons mogelijk blijft binnen dat geheel te functioneren” (303v.). Misschien verraadt dit iets van de achtergrond?

Maar voor het overige: een voor de gestelde doelgroepen uitnemend studiemiddel! Wie in kort bestek zich dogmatisch wil oriënteren, vindt in dit boek goede, gereformeerde leiding. Al zullen niet alle catechisanten een “catechisatieboekje” van deze omvang direct met gejuich begroeten, spijt zullen ze er niet van hebben dit boek te gebruiken (zonder er dogmaticus door te worden).

Drs. C. Blenk, prof. dr. W.H. Velema, mr. A. Rouvoet e.a. Uitgedaagd. Belijdend geloven in de veranderende samenleving. Uitg. Boekencentrum -Zoetermeer 1994. 156 blz. f 23,50.

Veel christenen vragen zich in deze tijd af hoe men zijn houding moet bepalen in deze tijd. Een tijd die wordt gekenmerkt door het verdwijnen van het geloof in God uit het publieke leven. Gevolgen daarvan zijn dat normen en waarden een verandering ondergaan. Het christelijk geloof is geen zaak meer van publieke betekenis. We kunnen zelfs spreken van een tijd waarin een a-christelijk, a-theïstisch klimaat is ontstaan.

Veel christenen voelen zich bedreigd en kiezen voor het isolement. Anderen voelen zich juist geroepen om publiekelijk vorm te geven aan het christen-zijn.

De auteurs van dit boek zijn, vanuit gesprekken met elkaar, gezamenlijk op zoek gegaan naar een antwoord. Zij voelen zich uitgedaagd om veranderingen te onderkennen en hun geloof in deze samenleving vast te houden en waar te maken.

In dit boek beschrijft ieder op persoonlijke titel zijn analyse van de huidige tijd en wat de uitdaging is. Centraal staat steeds de Bijbel.

Het is een goed boek waaruit iets te leren valt. Elke schrijver worstelt met zijn eigen problemen. Die problemen zijn herkenbaar voor elk christen die diezelfde problemen heeft, als het gaat om leven als christen in een geseculariseerd Nederland.

Ries van der Zouwen. Op Nieuw-s. Tussen Bijbel en krant. Uitg. Kok - Kampen 1993. 50 blz. f 12,90.

De verhouding tussen jongeren en de Bijbel is vaak moeizaam. In dit boekje legt de schrijver een verbinding tussen berichten uit de actualiteit, zoals een krantebericht, foto of advertentie enerzijds en een bijbeltekst anderzijds. Hij doet dat op een korte en bondige wijze, gericht op jongeren van 15-20 jaar.

Dr. J. van Genderen. Naar de norm van het Woord. Uitg. Kok-Kampen 1993 207 blz f 44,-.

Professor Van Genderen is teruggetreden als hoogleraar aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn. Vanaf 1954 tot 31 augustus 1993 heeft hij dit vervuld. Binnen de Universiteit heeft hij in verschillende vakken gedoceerd. Waardering bestaat er niet alleen voor zijn kennis, zijn kunde en zijn werk, maar vooral ook voor zijn persoon. De doorgevers van dit boek, allen als hoogleraar verbonden aan de TU typeren hem aldus: “Zowel in zijn theologische opstelling als in persoonlijke contacten is hij een man des vredes, die tracht te bemiddelen zonder aan de waarheid te kort te doen. Liefde voor de waarheid en voor de mens die het van de waarheid hebben moet, is de grote drijfveer achter zijn optreden.”

Het boek bestaat uit een aantal studies van Van Genderen die, op drie na, nog niet eerder zijn gepubliceerd. Als teken van genegenheid zijn deze studies in boekvorm “aan hem teruggegeven”. Ondanks de diversiteit van onderwerpen is de persoon van de auteur hierin te herkennen, met als grondtoon dat het Woord van God norm is voor ons handelen en denken. Een waardig geschenk.

Dr. R. Seldenrijk, Organen en weefsels op reis. Een medisch-ethische afweging van de transplantatiekunde. Uitg. J.J. Groen en Zoon, Leiden 1993. 222 blz. f 37,50.

In dit boek maakt de auteur medische overwegingen en plaatst hij ethische kanttekeningen bij de transplantatiegeneeskunde.

Het eerste deel van het boek geeft een breed overzicht van alle medische mogelijkheden vanuit historisch perspectief: van de eenvoudigste vorm (bloedtransfusie) tot en met experimentele transplantaties (zenuwweefsel, ledematen, e.d.).

Tal van andere zaken worden beschreven: donorcodicil, gebruik van embryonaal weefsel, wachtlijsten, handel in organen, voorstel van wet op de orgaandonatie, de manier waarop de dood van de donor wordt vastgesteld, en zo meer.

In de tweede helft van dit boek worden de beschreven ontwikkelingen voorzien van afwegingen vanuit de christelijke medische ethiek.

Wat is de christelijke medische ethiek? Hoe beoordelen we het gebruik van doodscriteria? Mag een christen wel donor zijn? Hoe kijken we aan tegen onze vertechniseerde samenleving? Wat vinden we van de wachtlijsten, schaarste en selectie?

Het boek is goed toegankelijk, ook voor leken op dit gebied. Het geeft niet alleen een uitgebreid overzicht wat er allemaal gebeurt op dit gebied, maar het ademt ook een goede sfeer uit.

De auteur is geen tegenstander van de transplantatiekunde. Wel zijn er bijbelse grondlijnen, nl. dat donorschap in het licht moet worden gezien als een daad van dienstbaarheid, van christelijke liefde, zonder dat er sprake is van een morele verplichting. Een denkwijze die meer bekendheid zou mogen genieten.

Ds. K. de Vries, Verkering. Scala reeks. Uitg. De Vuurbaak - Bameveld 1994. 112 blz. f 15,75.

In de Scala reeks is een boekje verschenen over verkering. Een boekje gericht aan jonge mensen in de pubertijd en de adolescentie, die verkering krijgen (of niet) en worstelen met vragen. Vragen van deze tijd. De auteur gaat in op al die vragen op een open en weinig verhullende manier. Zaken die in een verkering vaak centraal staan zijn ondermeer: “hoe ver je met elkaar mag gaan op sexueel gebied; hoe maak je een verkering uit; hoe zit het met verkering met een buitenkerkelijk iemand; wat moet je met vragen rond homosexualiteit”.

Het boekje is aan te raden aan onze jongeren. Temeer omdat het niet moraliserend is van toon, maar wel een geest ademt die de onze is.

De auteur geeft meerdere keren aan wat hij zelf ervaren heeft. Dat maakt het geheel nog herkenbaarder.

Ds. E.A. de Boer, Bekerlng. Scala reeks. Uitg. De Vuurbaak - Barneveld 1994. 102 blz. f 14,95.

In de Scala reeks is ook een boekje verschenen over bekering. Als we het hebben over bekering dan heeft ieder zijn gedachten en invulling daarbij. Maar wat is nu werkelijke bekering en “hoe doe je dat of wat voel je dan”. Vragen die niet vreemd zijn en zeker niet bij jongeren. De schrijver gaat heel reëel met deze zaken om.

Hij probeert die jongeren aan te spreken die twijfelen, moeite hebben met het geloof. De nadruk in het boek ligt sterk op de christenjongere die voortdurend bereid moet zijn om tegen de zonde te strijden, en op de invloed van de kracht van God die omkeer en een nieuw begin mogelijk wil maken.

H.J. Hegger, Priesters schreeuwden om de vrede. Brochure uitgegeven door de schrijver zelf. 31 blz. f 3,50.

Van de bekende ex-priester, ds. H.J. Hegger is een brochure verschenen, waarin hij een aanklacht doet jegens het rooms-katholicisme. Hij zegt daarvan: “Ook in onze tijd zuchten veel van hun priesters onder de kettingen, waarmee ze eens vanuit jeugdige onbezonnenheid, zichzelf aan de R.-K. Kerk hebben vastgeklonken. Een van die zware kettingen was het celibaat, de verplichting om voor altijd ongehuwd te blijven. Toen zij nog onervaren en idealistisch waren, zijn ze door een langdurige indoctrinatie ertoe gebracht (…) zich aan de kerk te binden”. De schrijver vertelt het verhaal van twee expriesters die de moed en de kracht hebben gehad om zich uit dat stelsel los te wrikken. Ook vertelt hij zelf wat hij in het evangelie heeft gevonden.

Gerben Heitink, Praktische theologie. Geschiedenis. Theorie. Handelingsvelden.

Handboek Praktische theologie. Uitg. Kok - Kampen 1993. 336 blz. f 59,50.

Dit boek geeft een overzicht van de praktische theologie, van haar geschiedenis, van haar theorie en van de praxis (handelingsvelden genoemd).

Het is een knap boek dat zich echter niet leent voor uitvoerige bespreking in ons blad. Elders zal ik een veel breder bespreking geven. Nu zij gezegd dat de auteur een stap verder is gegaan dan met het bi-polariteitsmodel uit zijn dissertatie van 1977.

Jaarboek 1994. Uitg. Van Brummen / Buijten & Schipperheijn - Amsterdam. 307 blz. f 16,25.

Met waardering begroeten we de nieuwe uitgave van het Jaarboek. Er is veel zorg aan besteed. De artikelen staan in het teken van het honderdjarig bestaan van de Theologische Schoo l/ Universiteit, dat in september is gevierd.

Een gesprek met ds. Brandsma sr. en een student laat zien, hoe verschillend de opleiding is, en hoezeer hetzelfde doel wordt gediend. Vijf predikanten zien terug op hun Apeldoornse jaren. Drs. Starreveld geeft een bewogen en ingetogen overzicht van het kerkelijk leven. Een achteruitgang van het ledental (niet voor de eerste keer) geeft te denken. Een kerk die niet werft, sterft, las ik ergens (niet hier). De situatie vervult velen en ook mij met zorg.

Dank wil ik uitspreken aan de breeders die hun best deden deze onmisbare gids zo bruikbaar en aantrekkelijk mogelijk ons aan te bieden. Eigenlijk moest ieder gezin of adres in onze kerken deze gids hebben.

H.J. Lam, Van doopzittlng naar doopvont. Boekencentrum - Zoetermeer, IZB Amersfoort 1994. 44 blz. f 7,75.

Dit is een praktisch boekje voor ouders die een kindje laten dopen. Er staan korte meditaties in, voor zeventien dagen die aan de doop voorafgaan. Het doopformulier wordt in die stukjes besproken. Daarnaast enkele gedichten en informatie over kinderbijbels en enkele mooie tekeningen.

Een aardig en praktisch boekje om aan aanstaande doopouders cadeau te doen.

Ds. C. den Boer, 1 Korinthe XII - XVI. Deel 3. Uitg. Kok Voorhoeve - Kampen 1993. 291 blz. f 37,90.

Dit is het derde deel in de serie, waarin ds. Den Boer de eerste brief aan de Korinthiërs bespreekt. Hij doet dat op een heldere, praktische manier, met een gedegen kennis van de grondtaal en van de problemen, die er exegetisch zijn. In de noten wordt naar andere auteurs verwezen. Er is niet veel belangrijke literatuur aan zijn aandacht ontsnapt.

Ik heb voor deze bundel (zoals ook voor de vorige) veel waardering. Achter elk van de 19 hoofdstuken staan discussievragen, die zinvol zijn. Men krijgt een prachtig en goed bruikbaar commentaarop deze belangrijke hoofdstukken.

Er kunnen punten van verschil zijn bij de exegese. Ik laat die rusten, uit waardering voor de inhoud. De prijs is voor een boek van deze omvang niet hoog.

K.H. Miskotte, De weg van het gebed. Boekencentrum - Zoetermeer 1994. Zesde druk. 133 blz. f 22,50.

Eigenlijk hoeft dit boek geen nadere bespreking. Het is een klassiek geworden werk over het gebed. De gedachten van Miskotte nemen een hoge vlucht. Zij belichten het gebed van vele kanten. Dit boek moet men niet achter elkaar uitlezen; men moet er steeds een hoofdstuk van lezen. Het gebed zal erdoor verdiept worden.

Theo Heisen, De dood nablj. Omgaan met ziekte en rouwverwerking. Kok - Kampen 1993. 125 blz. f 27,50.

Een ontroerende beschrijving in de ik-vorm van het verlies van de echtgenote. Een terugblik, een beschrijving van beleving en verwerking, van de begrafenis en de weken erna. Er wordt alleen gesproken over de rouwdienst in de parochiekerk. Verder wordt over geloof alleen impliciet gesproken.

Ds. F.Joh. Veldman, Een trouwe nachtgezel. Kok Voorhoeve - Kampen 1993. f 24,90.

Een mooi uitgegeven dagboek, met 366 korte overdenkingen. De bladzijden zijn niet genummerd. Achterin vindt men een register van alle besproken teksten.

Ds. Veldman heeft al eerder een bijbels dagboek gepubliceerd. Dit is kennelijk voor de avond bedoeld. De schrijver geeft steeds een korte belichting van de besproken tekst. Verhelderend voor het schriftgedeelte en de lezer tot nadenken stemmend voor ziijn persoonlijk leven. Een mooi boekje - al is het een onder de vele.

Hans Küng, Credo. De apostolische geloofsbelijdenis toegelicht voor tijdgenoten. Kok -Kampen 1994. Tweede druk. 196 blz. f 39,50.

Een commentaar op het apostolicum van de bekende rooms-katholieke theoloog Küng. Het boek is helder geschreven, hier en daar passages in vet gedrukt, en veel gedachtenstreepjes waar argumenten en overwegingen worden opgesomd. Het boek is doordrenkt van modern denken. De godheid van Christus wordt geloochend. De drieeenheid eveneens. De maagdelijke geboorte wordt gesymboliseerd en verspiritualiseerd. Dat geldt van tal van geloofsstukken. Al lezende dacht ik: de auteur is eropuit het christelijk geloof zo veel mogelijk aan te passen bij de smaak van de moderne mens. Er blijft van het “vreemde” van het christelijk geloof niets over. Opmerkelijk is dat er in korte tijd een tweede druk is verschenen.

Drs. N.C. van Velzen, De broederlijke liefde. Voor de week van voorbereiding. In de serie Avondmaal vieren met de Kerk der eeuwen. Groen - Leiden. f 12,50.

Dit is het derde boekje in de serie die de gedachten richt op het Avondmaal. Van de voorbereidingszondag tot de Avondmaalszondag is er elke dag een gedicht, een gebed, een stukje ter overdenking en een schuldbelijdenis. De stukjes zijn gekozen uit de literatuur van vele eeuwen.

Ik heb bewondering voor de brede kennis van de bronnen en voor de trefzekerheid van de keus. Dit boekje kan echt in de voorbereidingsweek hulp bieden voor het zelfonderzoek en voor het gebed.

Een fijnzinnige bundel liederen, gebeden en overdenkingen.

Dr. J. Verkuyl, Met moslims in gesprek over het Evangelic Uitg. Kok - Kampen 1994. Tweede herziene en vermeerderde druk. 162 blz. f 29,50.

De eerste druk dateert uit 1985. Die heb ik positief besproken, met kritiek op Verkuyls visie op de Schrift en de Openbaring. Het standpunt van de schrijver is in dit opzicht niet veranderd. Er is een uitvoerig hoofdstuk (25 blz.) over fundamentele mensenrechten bijgekomen. De informatie die hier gegeven wordt, is van betekenis. Het fundament dat beschreven wordt, lijkt me niet het sterkste stuk.

Weldadig is de noodzaak van het getuigenis omtrent Jezus Christus die hier wordt benadrukt. Wie dit boek leest, kan zich niet voorstellen dat Verkuyl elders de verwachting uitspreekt dat alle mensen behouden worden. Het is voor mij moeilijk die visie te verbinden met de te waarderen nadruk op de evangelisatorische en missionaire opdracht van de kerk.

C.A. van Peursen, Ars Inveniendi. Filosofie van de inventiviteit van Francis Bacon tot Immanuël Kant. Uitg. Kok Angora - Kampen 1993. 235 blz. f 45,-.

Dit is een knap boek over inventiviteit als thema in de filosofie. Opstellen, die in het buitenland zijn verschenen, worden hier, in het Nederlands vertaald, gepubliceerd.

Men moet wijsgerig geschoold zijn of op zijn minst wijsgerige belangstelling hebben om dit boek te kunnen lezen en om het te waarderen. We hebben bewondering voor de kennis en de formuleringsvaardigheid van de schrijver.

J.B.G. Jonkers en G. Manenschijn, Eén tegen één is twee. De verhouding tussen theologie en sociologie. Kamper Cahiers nr. 80. Uitg. Kok - Kampen 1993. 85 blz. f 21,50.

Dit boek gaat over de ondertitel. Eerst een socioloog. Dan een theoloog. Ik vind het betoog meer een tegenover elkaar, dan een spreken met elkaar, vandaar dat twee in de titel terecht is. Dr. Jonkers schrijft minder uitvoerig dan prof. Manenschijn. De laatste doceert meer dan dat hij discussieert. Het is een boekje dat veel informatie verschaff, waar de lezer zelf mee aan het werk moet.

B. Goudzwaard en anderen, Een gezonde economie? Maatschappelijke dimensies van het economisch handelen. Uitg. Kok - Kampen (in samenwerking met het MCKS te Driebergen) 1994. 253 blz. f 42,50.

Dit is een knap en moeilijk boek. Doel is te pleiten voor een multidisciplinaire benadering van economische problemen. Dat moet leiden tot een ander beleid. Politieke, sociale en culturele veranderingen beïnvloeden economische ontwikkelingen. Uit al die vakwetenschappen komen schrijvers aan het woord. Men moet wel geschoold zijn om de inhoud te kunnen verwerken.

Niettemin veel gegevens, informatie en instructie.

Dr. M. van Knippenberg, red., In het spoor van het verhaal. Ouderen en pastoraat. In de serie Zin en zorg. Uitg. Kok - Kampen 1993. 95 blz. f 27,50.

Dit is een boek over pastoraat aan ouderen, geschreven door rooms-katholieke auteurs. Het gaat uit van de ontwikkeling van de mens naar de ouderdom. Het duidt die ontwikkeling religieus. Er staat veel in vanuit allerlei wetenschappen over de oudere mens. Ook voorbeelden uit de praktijk. Toch een boek dat op mij overkomt als van de mens uitgaande. Uiteindelijk een boek zonder de verkondiging van Christus, helaas.

Willem J. Ouweneel, Bach, Mattheüs en het drama. Uitg. Kok Voorhoeve - Kampen 1994. 100 blz. f 24,50.

Prof. Ouweneel is een kenner van Bachs muziek. Hij schrijft in dit boekje over De componist, Het werk, Personen die in de Passion een plaats hebben (dramatis personae) en over het Drama. Het aparte van dit boekje is dat het vooral op de tekst ingaat. Zo is het derde hoofstuk het hart van deze studie. Wie van Bachs Mattheüs Passion houdt, moet in de zomer of het najaar dit boekje lezen. De inhoud zal hem of haar goede uren bereiden.

Manien van den Berg, Als verdriet en zorg je weg kruisen. Een kruisweg. Uitg. Kok -Kampen 1993. 76 blz. f 17,50.

De auteur is geestelijk verzorger (en nog veel meer). Hij is rooms-katholiek en heeft bij de staties op de kruisweg gedachten geschreven op een moderne manier. Thema’s uit het leven van mensen worden verbonden met Jezus’ lijden. De laatste gedichten gaan over ‘Er zijn’. Je moet dit levensgevoel kennen en waarderen om deze gedichten te kunnen meemaken.

Willem L. Meijer, Moderne kunst en de mythe van de bron. Deel II Bevrijdingsdenken, Redactie Bijbel en wetenschap Amersfoortse Studie nr. 15-Amersfoort 1994. 97 blz. f 10,-.

Een bundel met afbeeldingen van kunstwerken, een verklaring van hun ontstaan en intentie, met een poging lijnen te trekken in de geschiederis van de kunst.

Een knappe studie, die op zijn minst intensieve belangstelling voor de kunst vraagt (vooral beeldhouwwerken en schilderijen), maar toch ook een zekere kennis van context en contouren. Verrijkend voor wie zich op dat spoor beweegt.

Dit artikel werd u aangeboden door: Christelijk Gereformeerde Kerken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 december 1994

Ambtelijk Contact | 16 Pagina's

TER OVERWEGING

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 december 1994

Ambtelijk Contact | 16 Pagina's