De betekenis van het genadeverbond voor de prediking (I)

Actualiteit
Het is de eer van het Gereformeerd belijden, dat het van meetaf de grote betekenis van het verbond voor het leven des geloofs heeft verstaan en aan de leer van het verbond een zeer belangrijke plaats heeft toegekend.
Reeds vrij spoedig na de Reformatie is echter de ontwikkeling van de verbondsleer op een zijspoor gekomen. Was het eerst het Piëtisme, dat de betekenis van het verbond deed verschralen, ook de humanistisch gerichte tijdgeest van de 18e en 19e eeuw, onder invloed waarvan in de kerk het geloof zelf met z'n werkzaamheden in het middelpunt kwam te staan, heeft aan de verbondsleer geweldig veel afbreuk gedaan.
Wel heeft dr. A. Kuyper in de vorige eeuw een grootse poging ondernomen om in dezen weer in het spoor der vaderen terug te keren; in plaats dat de leer des verbonds daardoor echter z'n ereplaats herkreeg in het belijden en beleven der kerk, heeft het de in de kerken van Gereformeerd belijden toch reeds heersende strijd over het verbond nog meer doen ontbranden, met al de gevolgen van dien. Uit reactie tegen Kuyper en de onder zijn invloed staande geestesrichting in de Gereformeerde Kerken is men ook in onze Kerken de leer des verbonds menigmaal gaan zien als een gevaar voor de handhaving van de zuivere waarheid. In de prediking werd nauwelijks of alleen in critische zin over het verbond gesproken. Bij het opnieuw ontwakend besef van de betekenis van het verbond, dient zich in onze tijd een nieuw gevaar aan van verregaand subjectivisme m.n. in allerlei sectarische kringen, waarbij het verbond als in een vloedgolf van z.g.n. geestelijk enthousiasme wordt weggespoeld.
Het heeft daarom alle zin om ondanks alles wat hierover reeds is gezegd en geschreven ons opnieuw met de machtige en geweldige betekenis van het verbond bezig te houden. In de volgende artikelen willen we deze betekenis van het verbond met name gaan belichten in verband met de prediking, als de verklaring en toepassing van het Woord van God, in de samenkomst der gemeente. Het zal niet moeilijk zijn vandaar lijnen door te trekken naar ons persoonlijk leven. Niet de dogmatische, maar de practische zijde staat hierbij voorop.

Opzet
Voor het bepalen van de juiste betekenis van het genade-verbond voor de prediking moeten we allereerst gaan tot de Schrift. Voor de prediking is de Schrift immers niet slechts de enige bron, maar ook de enige norm. Het is dan ook onze bedoeling allereerst na te gaan de betekenis van het verbond in de Schrift zelf, daarna te letten op de bouwstoffen, die de belijdenis ons geeft, om van daaruit de lijnen door te trekken naar de wijze, waarop het verbond in de prediking dient te functioneren.

H. Schrift
Zeer veel wordt in de Bijbel over het verbond gesproken. De jongste der doctores onzer kerken begint z'n proefschrift: ,,Oud en Nieuw Verbond in de Brief aan de Hebreeën" met deze inleidende opmerking: ,,Al verdient het geen aanbeveling de gevarieerde inhoud van de Bijbelse boodschap op de ene noemer ,,verbond" te brengen, daar een dergelijke schematisering vrij willekeurig is en bovenal te kort doet aan de rijkdom van Gods openbaring - wel moet worden erkend dat de omvangrijke en veelzijdige openbaring Gods betreffende Zijn genade-verbond - zowel in het Oude- als in het Nieuwe Testament - van centrale betekenis is; niet zelden is de zaak aanwezig waar het woord ontbreekt en de prediking van de ganse Schrift is in haar geheel verbondsmatig".
In een volgend artikel willen we nader ingaan op wat de Schrift t.a.v. het verbond ons leert.

Brons

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen