En daarvan spreken

referaat ds. A. Moerkerken

Mij is gevraagd deze middag iets te willen zeggen over dc woorden die wij vinden in Deuteronomium 6:7. Daar spreekt een honderdtwinligjarige! Mozes spreekt zijn afscheidswoord tot het volk. waarmee hij veertig jaar is opgetrokken door de woestijn. Israël heeft zich gelegerd in de vlakke velden van Moab. Nog een korte tijd, cn zij zullen de Jordaan mogen doorgaan, om bezit te nemen van het land der belofte. Mozes zal niet meegaan. De Heere zal hem Zelf begraven op de berg Nebo.

Mozes drukt het volk in zijn afscheidsrede, die vrijwel het gehele boek Deuteronomium beslaat, op het hart de HF.ERH te dienen. ..Opdat het u welga..." (vers 3). Dat is nu zijn oprechte begeerte, dat het dat volk wél zal mogen gaan. Het volk. ja. maar ook hun kinderen en kleinkinderen (vers 2)! En wél zal het hun alleen gaan. als zij in de weg van Gods inzettingen zullen mogen wandelen. Dan spreekt de oude man Gods in de verzen 6-8 een bijzonder woord tol de ouderen, die daar voor hem staan. In een enkel woord houdt hij hen voor. hoe zij moeten omgaan met de jongeren, de kinderen, die hun zijn toebctrouwd. Die ouderen krijgen een stukje onderwijs in de heilige pedagogie. Zij zullen Gods geboden moeten voorhouden aan hun kinderen. Niel alleen voorhouden, maar: ..Gij zult ze uw kinderen inscherpen...." Zo luiden de bekende woorden. Maar laten wij ons niet vergissen! Er gaat aan die zo bekende woorden over het inscherpen nog iets vooraf. Wat dan?

In uw hart zijn

En deze woorden, die ik u heden gebied, zullen in uw hart zijn! Wie dit vergeet, zal nooit echt kunnen inscherpen. Wie zijn kinderen Gods geboden wil inscherpen, zonder dat die geboden in zijn eigen hart zijn. zal bij die kinderen weinig meer kunnen verwekken dan afkeer en weerzin. Kinderen zien scherp. Toen. cn nu. Wij hebben Gods geboden in het hoofd. Op zichzelf is dat nodig en goed. Maar onze kinderen zullen niet jaloers op ons worden, als ze niet ook in ons hart zijn. Wij hebben Gods geboden vaak op de lippen, in de mond. Ook dat is nodig en goed. Maar zijn ze niet tevens in ons hart. wij zullen het niet verder brengen dan het klinkend metaal en de luidende schel, waar Paulus

zo aangrijpend over spreekt. Geestelijke rammelaars zijn wij dan. meer niet. Laat ons toch eerlijk zijn ten opzichte van onszelf. Hoe is het met ons? Met ons als ouderen en ouders, leidinggevenden cn onderwijsgevenden en ambtsdragers? Gods woorden zijn van nature niet in ons hart. F.r zijn heel andere dingen in ons hart. De Heere zegt het zo in Mattheüs 15: boze beden ki ngen. doodsl agcn. overspelen, hoererijen, dieverijen. valse getuigenissen, lasteringen.... Zo'n hart hebben wij allen van nature. En dan de woorden Gods in onze mond? Dat wringt toch. dat kan toch niet, dat mag toch niet?

Wat wij daarom voor cn boven alles nodig hebben, is. dat Gods woorden in ons hart mogen zijn. Daartoe hebben wij nodig een geopend hart. als dat van Lydia. Een nieuw hart. Het staat cr zo ontroerend in Jeremia 31 als een belofte van het genadeverbond voor Gods uitverkorenen: ..Ik zal Mijn wet in hun binnenste geven, en zal die in hun hart schrijven... ' Zó zal alleen Gods gebod in ons hart kunnen komen, door het wonder van de wederbarende en hartvernieuwende kracht van Gods Heilige Geest. Laten wij dit nooit vergeten: 't zou onze ondergang worden. Pas nadat hij dit benadrukt heeft, gaat Mozes verder.

Inscherpen

En gij zuil ze uw kinderen inscherpen.... Het hebreeuwse grondwoord voor 'inscherpen' wordt ook gebruikt voor het wetten van een zwaard of het slijpen van ccn pijl. Dat heeft ons veel te zeggen. Dit inscherpen is blijkbaar geen gemakkelijk werk. dat vanzelf gaat. Zelfs niet als Gods woorden in onze harten mogen zijn. Inscherpen doet men in hard. weerbarstig materiaal. Zó. hard en weerbarstig, zijn blijkbaar de harten van onze kinderen. Wij hebben bij het spreken met onze jongeren over God en Zijn dienst alles tegen. Kinderharten zijn niet ontvankelijk voor Gods woorden. Wel zijn kinderharten veelal gevoeliger, meer vatbaar voor indrukken. Daarvan een gepast en heilig gebruik tc maken, behoort tot onze dure opdracht. Maar laat niemand denken dat er ook maar één kind is. wiens hart naar God vraagt. Ook dc harten van onze kinderen zijn als ccn opengebroken stad zonder muur. waar alles in en uit kan. Alles, maar niet Gods geboden en inzettingen. Ook van onze kinderen en jongeren, ook van de gevoelige, hartelijke, belangstellende en meelevende jongeren geldt het woord: ..Gijlieden moet wederom geboren worden”!

En daarvan spreken

En daarvan spreken als gij in uw huis zil en als gij op de weg gaat en tds gij nederligt en als gij opstaat.... Ziedaar dc opdracht, die de grijze man Gods kort voor zijn sterven als een geestelijk testament in 's HrrRi N Naam dc kinderen Israëls meegaf. ..En daarvan spreken....”

Waarvan? Van Gods woorden. Hier ligt ook een waarschuwing cn ccn vermaan voor ons jeugdwerk. Laat de aktualitcit. die vaak vluchtig en tijdelijk is als ccn grondmist in tic vroege ochtend. Gods Woord niet verdringen. Laat dat Woord, het eerbiedig onderzoek \an en het ernstig spreken over dat Woord centraal mogen blijven staan in al het werk voor cn met onze jongeren. Merkwaardig, hoe Mozes dan verder formuleert: ..Als gij in uw huis zit cn als gij op de weg gaat en als gij nederligt cn als gij opstaat". Wanneer eigenlijk niet. zou iemand kunnen vragen. Zitten, gaan. liggen cn opstaan omvatten eigenlijk alles wat wij doen. dag en nacht. Daarvan spreken, dag en nacht!

Binnenshuis en daarbuiten, altijd cn overal. Inderdaad. Luther heeft eens gezegd: ..Hoe meer men Gods Woord ter hand neemt, des te helderder en nieuwer wordt het: indien men het echter niet gebruikt, wordt het spoedig vergeten en krachteloos". Toch zal het niet Mozes' bedoeling zijn tc zeggen, dat wij in de omgang met onze kinderen en jongeren altijd cn overal alleen over Gods Woord moeten spreken. Er is een overgeestelijkhcid. die afstoot. Wij kunnen over Gods Woord spreken tc pas. maar ook tc onpas. Ik meen. dat dc man Gods wil zeggen: spreek van dat Woord, als de gelegenheid zich voordoet. Maar doe het dan ook. Hetzij in gezinsverband (zittend in huis), hetzij op reis (gaande op de weg), hetzij 's avonds laat. in een ogenblik van stille vertrouwelijkheid (als ge nederligt). hetzij in de vroege morgen, voor het werk begint (als gij opstaat). Als de gelegenheid zich voordoet, en de Ht T KI zou een geruis willen geven in de toppen van de moerbeziënbomen. haast u dan. en laat die gelegenheid niet voorbijgaan, want zij doet zich misschien nooit meer voor! Zie. dat is nu heilige pedagogie.

Tot een teken binden

Ook zult gij ze tot een teken hinden op uw hand. en zij zullen u tot voorlioojdspanselen zijn lussen uw ogen. En gij zuil : e op de posten van uw huis en aan uw poorten schrijven. Het is de vraag, hoe wij deze woorden moeten verstaan:

letterlijk of figuurlijk. De meeste christelijke exegeten, en ook wel joodse verklaarders hebben zc voor beeldspraak gehouden. Maar veel joodse uitleggers hebben ze letterlijk willen verstaan. Vandaar het gebruik (dat overigens pas na de babylonische ballingschap werd ingevoerd) om perkamentrolletjes met bijbelteksten te verbinden aan het voorhoofd en aan dc linkerbovenarm, bij het hart. Dil waren dc zogenaamde 'tefïllin'. de gedenkcedels. Aan posten of bovendorpel van de huisdeur bevestigde men de zogenaamde 'mesusa'. ccn stukje perkament, van binnen met enkele teksten cn van buiten met de naam 'Schaddaï' ( = de Almachtige) beschreven, en opgeborgen in een rond busje.

Wij willen deze woorden graag als beeldspraak verstaan. Dc taal van de Schrift is rijk aan beeldspraak. Zou de Heere cr nu werkelijk behagen in hebben als ccn mens niet een paar bijbelteksten op zijn voorhoofd rondloopt? Zoals zovaak heeft ook hier de veruitwendiging een recht verstaan van de Schrift verhinderd. Zegt de Heere niet in Exodus 13:16, als het gaat over de lossing van de eerstgeboren zonen: En liet zal tot een teken zijn op uw hand en tot voorhoofdspansclcn tussen uw ogen"? Het is moeilijk voor te stellen hoe we dal letterlijk zouden moeten opvatten. En zo ligt het ook hier.

Maar wat bedoelt dc HEERE dan? Wij mogen een lijn trekken van deze woorden naar het bekende Openbaring 13. Daar lezen wij van het beest uit dc aarde, dat hel aan de mensen een merkteken geeft aan hun rechterhand of aan hun voorhoofden. Hel zal wel zo zijn. dat wij daar moeten denken aan een beïnvloeding van de mensen in hun denken en in hun doen. Dit lijkt ons ook de juiste verklaring van onze woorden. Hand cn voorhoofd, doen en denken, wil Mozes zeggen, zullen door die woorden die ik u heden gebiede. moeten worden gekenmerkt cn beheerst. Maar dat niet alleen! 'i Zal ook voor anderen zichtbaar moeten zijn. dat Gods woorden in uw hart zijn. Men zal aan u moeten kunnen bemerken, aan uw doen en aan uw denken, wanneer men ti maar aanziet zelfs, dat Zijn woorden uw leven beheersen. En wat de huizen, dc gezinnen betreft: het is veel gemakkelijker een teksi uil de Schrift aan dc deurpost tc hangen, dan het huiselijk leven doortrokken te doen zijn van de geest van Gods getuigenis. Deze woorden betekenen ook voor ons. op onze dag van gedenken, een ernstige waarschuwing. Wacht u voor de veruitwendiging. Dc buitenkant kan zo schriftuurlijk schijnen, ook in liet kerkelijk leven. Maar de gedaante van de godzaligheid kan de Htr-RR nooit behagen, als de kracht ervan verloochend wordt. Het grootste gevaar, dat onze gemeente cn ook ons jeugdwerk bedreigen kan. komt. dacht ik. niet van buitenaf. Niet de •kuituuromslag. niet de ontkerstening. niet de kerkverlating, niet de zuigkracht van de wereld en dc valse godsdienst, al hebben wij deze dingen niet te onderschatten. Maar tic vorm zonder hei wezen, de godsdienst zonder godsvreze, het christendom zonder Christus: dat kan onze ondergang inluiden! Het is al zo n groot voorrecht, als wij dit gevaar mogen onderkennen in plaats van het wat geïrriteerd le bagatelliseren. Mochten wij Gods woorden ter harte leren nemen. De geve. dat Zijn woorden HEEKE waarlijk in ons hart. in onze mond. op onze hand. lussen onze ogen cn op de posten van onze huizen, kerken en verenigingen mochten zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen