Non scholae sed vitae discimus

Het was een heel mooie tijd op de Guido de Brès in Rotterdam-IJsselmonde. Dan heb ik het over 1976. Er stond nog maar één gebouw en in de pauze maakten we bootjes van riet, die we te water lieten in de sloot naast het gebouw. Later dat jaar verkochten we aan vrienden en bekenden obligaties van 50 gulden per stuk om de nieuwbouw van de andere schooltorens gefinancierd te krijgen. Rondom en in elk van die gebouwen vonden mooie dingen plaats.

Er liepen docenten rond die een onuitwisbare indruk achtergelaten hebben. Sommigen van hen leven niet meer. Ik denk aan de classicus Arie van der Pot. Hij stierf in ons examenjaar op de leeftijd van 39 jaar. Was hij een onderwijsvernieuwer? Niet in de moderne zin van het woord. En toch … Zijn lessen waren vernieuwend.

Hij was weg van zijn vak, maar eigenlijk ging het in de eerste plaats niet om het Latijn dat hij gaf. We keken samen met hem in de spiegel van Seneca. Hij vertelde - heel kwetsbaar - wat het relativeringsvermogen van Seneca met hem deed, en wat hij ervan leerde. Wij gingen mee in de beweging die hij bij ons op gang bracht. Soms liet hij de tekst los en relativeerde hij op zijn beurt de Stoïsche insteek van Seneca. Zo liet hij Bijbels licht over zijn en ons leven vallen. Op die manier kregen de lessen nog meer betekenis. We leerden voor het leven. Het ging niet alleen over een tekst, maar ook over ons als klas en over mij als leerling.

We leerden ook buiten het lokaal. Samen met Van der Pot en zijn collega De Niet gingen we tien dagen naar Rome. Dat was voor ons als leerlingen een onvergetelijke ervaring. We doorkruisten de stad met zijn eeuwenoude geschiedenis en praatten en discussieerden wat af. Wat een verdieping voor onze kennis, voor ons als groep en voor mij als persoon.

Als het gaat om goed onderwijs ligt daar volgens mij het geheim. Nog niet zo lang geleden vertelde Daniël Ofman iets over zijn levenswerk: de theorie van de kernkwaliteiten en de achtergrond ervan.
Eén ding is mij goed bij gebleven uit zijn verhaal: op de plaats waar de cirkels van ‘het’, ‘ik’ en ‘wij’ elkaar overlappen, gebeuren er mooie dingen in organisaties, in scholen en in de lessen.

Onderwijs op het snijpunt van de ontmoeting van hart tot hart en onderwijs rondom betekenisvolle stof. Dat is het geheim dat ik op de Guido de Brès ervaren heb. Met dank aan al die andere docenten, die elk op hun eigen manier de verbinding aan durfden te gaan vanuit het hart, op zoek naar het hart van ons als pubers. Wij, onzekere zoekers naar vastigheid in een toen ook al beweeglijke samenleving. Dergelijk onderwijs veroudert nooit, maar is altijd vernieuwend.

DRS. FRANS VAN HARTINGSVELDT is voorzitter van het College van Bestuur van de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap te Apeldoorn

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen