Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Abstracts

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Abstracts

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Recht en gerechtigheid. De boodschap van de oudtestamentische profeten

Albert Balk

‘Recht’ en ‘gerechtigheid’ zijn centrale begrippen in het Oude Testament en zeker bij de profeten. In dit artikel wordt zicht gegeven op een discussie over de inhoud van deze woorden, zoals die binnen de oudtestamentische wetenschap heeft plaatsgevonden. Centraal staat daarin de vraag of we als westerlingen deze woorden niet een al te juridische kleur geven. Staan ze niet veel meer voor de goede gaven die JHWH zijn volk Israël wil geven? En staan ze niet voor de ethiek van gemeenschapstrouw? Verder wordt gekeken hoe deze woorden in de profetische bijbelboeken Amos en Micha een rol spelen. In deze bijbelboeken blijkt de inhoud van deze woorden te slaan op de daden van bevrijding zoals JHWH die verricht. Het gebrek aan weerklank op deze daden vormt de directe aanleiding voor de oordeelsprofetie zoals deze profeten die uitspreken.

Solidariteit: van hol naar inhoudsvol begrip.

Jan Jacob van Dijk

Het begrip solidariteit dreigt een hol begrip te worden. Het is een uitdaging om het begrip weer inhoudsvol te laten zijn. Twee vragen kunnen daarbij behulpzaam zijn. Met wie voelen we ons solidair? En : wie moet de solidariteit gestalte geven? De antwoorden op deze vragen zijn in sterke mate afhankelijk van de onderliggende politiek-filosofische stroming. Dat komt het sterkst tot uitdrukking in het verschil tussen christen- en sociaal-democraten. Bij de sociaal-democraten speelt de overheid een belangrijkere rol dan bij de christen-democraten, die immers ook wijzen op de rol van de samenleving. Niet dat de overheid in de christelijk-sociale traditie geen belangrijke taak heeft, maar juist ook het individu en de maatschappelijke organisaties hebben een verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de risico’s waaraan mensen blootgesteld worden verkleind worden. Hoe de verantwoordelijkheidsverdeling er precies komt uit te zien, is echter niet eenduidig, maar afhankelijk van tijd en plaats.

Gerechtigheid en economie. Filosoferen over de economie van het genoeg.

Roel Jongeneel

In de economie is er sprake van een debat over de verhouding tussen efficiëntie en gerechtigheid. De ‘economie van het genoeg’ biedt daarop een geheel eigen perspectief en levert een waardevolle bijdrage aan dit debat. Aan de hand van de casus van landbouwproductie en voedselconsumptie wordt duidelijk gemaakt dat de ecomomie van het genoeg radicale consequenties heeft voor wat zinvolle en zinloze economie is. Ook plaatst het de beoordeling van ‘verstoringen’ (inefficiënties) in de economie in een ander licht en geeft het aanwijzingen voor een andere economische politiek. Genoeg is uiteindelijk niet alleen rechtvaardiger; het is ook economisch gezien beter.

Profeten gezocht

Geert Jan Spijker

De roep is groot dat christenen meer profetisch zouden moeten zijn. Dat klinkt mooi, maar wat is ‘profetisch’ eigenlijk? En wat heeft dat te betekenen voor het Nederland van de eenentwintigste eeuw? In dit essay wordt betoogd dat we inderdaad toe moeten naar een profetische godsdienst. ‘Profetisch’ houdt in dat we de waarheid blijven zeggen, ook in een cultuur waarin christenen de minderheid vormen. Dit impliceert verzet tegen het huidige relativisme en tegen de morele verloedering. Ook betekent het dat we opkomen voor sociale gerechtigheid. Bij dit alles kunnen we leren van de woorden en waarden van de bijbelse profeten, zo laat de Amerikaanse theoloog Jim Wallis op originele wijze zien. Kerken en sociale bewegingen zijn bij uitstek plekken waar een sociale verandering kan aanvangen.

Bono’s geestelijke inspiratie. De bijbelse hang naar sociale gerechtigheid van ’s werelds grootste rockzanger.

Martin Visser

Zanger Bono van de rockband U2 brengt in de praktijk wat hij predikt. In zijn streven naar sociale gerechtigheid gebruikt hij zijn beroemdheid om politici onder druk te zetten. Hij streeft naar bestrijding van armoede, aids en ongelijkheid. Dat streven is gebaseerd op de geestelijke inspiratie, zoals die uit zijn muziekteksten blijkt. Bono zingt al jarenlang over de liefde van Jezus voor de wereld. Hij put rechtstreeks uit de bijbel en zingt over zijn geloof. In de visie van Bono kan geloof niet zonder daden. Hij roept daarom kerken en medechristenen op mee te vechten voor sociale gerechtigheid. Wie Bono’s teksten doorziet, ontdekt dat zijn geloof en zijn politieke missie nauw verbonden zijn.

Armoede in de wereld en de utopie van maakbaarheid.

Pieter van Winden

In zijn boek The End of Poverty claimt Jeffrey Sachs dat met hulp van de rijke landen binnen twintig jaar een eind gemaakt kan worden aan extreme armoede in de wereld. Volgens Sachs houdt armoede zichzelf in stand, omdat arme landen en mensen geen ruimte hebben om te investeren. Met hulp van de rijke landen kunnen de nodige investeringen worden gemaakt, waarna arme landen zich op eigen kracht verder kunnen ontwikkelen. Sachs' boek verdient grote waardering als dringende oproep aan rijke landen om het armoedeprobleem serieus te nemen. Zijn optimisme over de maakbaarheid van het armoedeprobleem lijkt echter niet gerechtvaardigd, gegeven de ervaringen met ontwikkelingshulp over de afgelopen vijftig jaar. Bovendien beschrijft hij armoede en ontwikkelingshulp te sterk als een technisch probleem, dat met een gecoördineerde aanpak en voldoende financiële middelen kan worden opgelost. In de praktijk zal het terugdringen van de armoede moeilijker zijn dan Sachs suggereert.

Wealth of Nations en Theory of Moral Sentiments: Das Smith Problem

Johan Graafland

Algemeen bekend is dat Adam Smith in zijn bekende boek Wealth of Nations de vrije markt en het eigenbelang verdedigt. Maar hoe verhoudt dit zich tot zijn mensvisie in zijn eerste boek Theory of Moral Sentiments? Daarin schetst Adam Smith de mens als een wezen dat meevoelt met anderen. Bij nadere beschouwing blijken beide boeken toch een hoge mate van overeenstemming te vertonen. In beide boeken wordt het nastreven van eigenbelang als een belangrijk motief van het menselijk handelen beschouwd. Niet alleen als een goede beschrijving van het feitelijke gedrag van mensen en hun intenties, maar ook in de zin dat het nastreven van het eigenbelang ook bedoeld is door God, omdat het zowel tot welvaart leidt als het lot van de arme verbetert.

Intelligent Design: wetenschappelijk of niet? Een wetenschapsfilosofische beoordeling van de Intelligent Design beweging.

Ard Tamminga

Ongeveer een jaar geleden sprak minister Van der Hoeven van onderwijs het verlangen uit om naast de evolutietheorie de theorie over Intelligent Design op te nemen in het lesprogramma van het voortgezet onderwijs. Er kwam protest van allerlei kanten. Intelligent Design zou geen wetenschappelijke theorie zijn, maar een manier om God alsnog een plek te geven in de wetenschap. Hoewel heel wat debatten zijn georganiseerd tussen voor- en tegenstanders van Intelligent Design, zijn er weinig argumenten aangevoerd waarom de theorie wel of niet wetenschappelijk zou zijn. Om die reden wordt in dit artikel met behulp van wetenschapsfilosofische criteria onderzocht of en in hoeverre de theorie over Intelligent Design een toetsbare, wetenschappelijke theorie is. Daarnaast wordt, op basis van een plausibiliteitvergelijking, antwoord gegeven op de vraag of Intelligent Design een volwaardig alternatief is voor de evolutietheorie. De eindconclusie is dat Intelligent Design niet wetenschappelijk is en dat de evolutietheorie wetenschapsfilosofisch gezien de voorkeur verdient boven Intelligent Design. Tot slot wordt kort ingegaan op de consequenties van deze conclusie voor de verhouding tussen geloof en wetenschap.

Dit artikel werd u aangeboden door: https://www.forumc.nl/radix

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 december 2006

Radix | 112 Pagina's

Abstracts

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 december 2006

Radix | 112 Pagina's