Ten geleide

“Wie waren toch die gekke gereformeerden?” kopte Trouw oneerbiedig op 19 november 2002. Een interview met Frans Rozemond en Arjan van ’t Riet markeerde de verschijning van het eerste nummer van dit tijdschrift. De aanhoudende belangstelling voor gereformeerde geschiedenis was onder meer gebleken uit het succes van boeken als De eeuw van mijn vader (1999) van Geert Mak en De gereformeerden (2001) van Agnes Amelink. En de Nieuwe Kerk in Amsterdam was te klein, toen Freek de Jonge op 26 oktober 2002 een toogdag organiseerde voor domineeskinderen - zij het niet alleen voor gereformeerde. In het ten geleide bij het eerste nummer van het Historisch Tijdschrift GKN vatte Jaap van Gelderen de doelstelling beknopt samen: “Het gaat om het scheppen van geheugenruimte in de Gereformeerde Kerken in Nederland.”

Inmiddels is het vijf jaar geleden dat het eerste nummer van dit tijdschrift verscheen. “Vier uwe vierdagen” , hield Abraham Kuyper zijn lezers al voor (naar Nahum 1 : 1 5 , in de nieuwste vertalingen Nahum 2:1). Daarom leek het de redactie een goede gedachte het eerste lustrum te vieren met een Kuypernummer.

Een onderscheidend gebruik in de Gereformeerde Kerken in Nederland was de ondertekening door ambtsdragers van de drie formulieren van enigheid. Jasper Vree beschrijft in het hoofdartikel hoe Kuyper dit gebruik opnieuw invoerde en van de drie formulieren van enigheid een gereformeerde toetssteen maakte.

Jaap van Gelderen doet in de kroniek verslag van zijn eigen weg met Kuyper, vanaf de gereformeerde jeugdvereniging tot op de huidige dag. Hij is Kuypers driestarren in De Standaard weer gaan lezen en concludeert dat er uit die korte actuele commentaren nog veel kennis te putten is van Kuypers opvattingen op allerlei gebied.

De laatste keer dat Kuyper zelf een kerkdienst leidde, was op 30 april 1899 in Makkum. Daar bevestigde hij zijn zoon in het ambt van predikant. De grootvader van redactielid Dick Kaajan, Hendrik Kaajan, studeerde toen in Kampen. Hij was erbij en deed in een lange brief verslag aan zijn ouders. U zit even onder het gehoor van Kuyper zelf!

Kuyper leefde volgens een strakke dagindeling. Daarbij hoorde een stevige middagwandeling, te beginnen om half vijf precies. Zijn oudste dochter schreef in 19 17 : “Weer of geen weer, twee uren per dag wandelt mijn Vader. Hij wandelt, niet om eens te wandelen of rond te kijken, maar hij wandelt voor zijn werk. Ten eerste moet hij twee uur wandelen, om frisch te blijven voor zijn werk, maar ten tweede dienen die wandelingen om te bedenken, wat hij schrijven zal. [...] Die wandelingen gaan altijd langs precies dezelfde wegen, en altijd op de klok, of liever gezegd, op ’t horloge. Mijn Vader wandelt iedere dag twee uur ‘vol’.” Bij dit nummer van het Historisch Tijdschrift GKN ontvangt u als lustrumgeschenk een boekje waarmee u zelf een wandeling kunt maken door het Amsterdam van Kuyper, waarvan nog verrassend veel terug te vinden is.

Dit nummer wordt zoals gebruikelijk afgesloten met portretten van overleden predikanten en met een bibliografie van lokale kerkgeschiedenis (in binnen- en buitenland).

De geschiedenis van de Gereformeerde Kerken in Nederland wordt niet alleen bewaard in bibliotheken en archiefinstellingen, maar ook door particuliere liefhebbers en verzamelaars. De redactie ontving, door bemiddeling van abonnee C. Verschoor te Hoofddorp, uit de nalatenschap van synodelid Chr. Vreugdenhil te Velserbroek een negental ringbanden met foto’s, ansichtkaarten en knipsels van gereformeerde kerkgebouwen. De redactie zal daarvan dankbaar gebruik maken.

Dordrecht, 29 oktober 2007

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen