Met het oog op: De winkel van Nijhuis

Dr. H. Florijn

Deel 5 uit een serie over bijzondere foto's

Kampen. Hier bevond zich in de Buiten-Nieuwstraat de winkel van Roelof Nijhuis. Baldadige plaatsgenoten hebben er ooit de ramen van ingegooid. En dat niet omdat Nijhuis bedrog had gepleegd of inferieure waren had aangeboden. Nee, dat gebeurde omdat hij voor de waarheid opkwam.

Roelof Nijhuis was winkelier, grutter en rijtuigenverhuurder. Hij was tevens wat we tegenwoordig noemen 'de oude waarheid toegedaan'. Die 'oude waarheid' vernam hij zo rond 1834, het jaar van de Afscheiding, in Kampen en omstreken te weinig naar zijn zin. Wel herkende hij die in de prediking van de bekende dominee Hendrik de Cock uit Ulrum. Dat vond ingang. En wel zodanig, dat Nijhuis ds. De Cock uitnodigde om ook bij hem in zijn winkel voor te gaan.

De Cock stemde toe, en op woensdagavond 3 juni 1835 arriveerde hij in de Buiten-Nieuwstraat. De volgende dag preekte hij er en institueerde hij er tevens de afgescheiden gemeente van Kampen. Nijhuis werd bevestigd als diaken; als ouderling kreeg de gemeente de bekende Dirk Hoksbergen.

Eén en ander kwam ter ore van de commissaris van de poHtie te Kampen en die was er danig verstoord over. Hij begaf zich naar de 'kerk', de winkel van Nijhuis dus, maar de dienst was al afgelopen. Wel trof hij er ds. De Cock nog aan. Hij bracht de predikant onder ogen dat de dienst onwettig had plaatsgevonden, en beval hem het huis van Nijhuis niet te verlaten. De Cock stemde toe en bleef er een Heine week, tot 9 juni. Maar in die dagen wisten zeer velen uit onder andere Zwolle, Genemuiden, ja zelfs uit Gelderland en Drenthe de weg naar Nijhuis' winkel te vinden. Ze werden er tijdens de gesprekken en diensten gesticht, opnieuw overigens tot ongenoegen van de commissaris die De Cock vervolgens naar Zwolle overbracht en hem ter beschikking stelde van de Officier van Justitie. Daar werd de predikant vrijgesproken.

De afgescheiden gemeente bleef vergaderen in de Buiten-Nieuwstraat. Voorganger in die tijd was Dirk Hoksbergen. Een tijdlang ging het redelijk goed in Kampen, maar op zondag 14 februari 1836 werd de gemeente opgeschrikt door een heuse volksoploop voor de winkel van Nijhuis. Het was al eerder wat onrustig geweest; een aantal Kampenaren had zich geërgerd aan

de afgescheidenen en liet dat steeds duidelijker merken.

Op de bewuste zondag waren er niet meer kerkgangers aanwezig dan het wettelijk voorgeschreven maximum van ig personen, maar toch probeerden wat opgeschoten jongens en wat oudere mensen de winkel binnen te dringen om heibel te maken. Het lukte niet. De groep groeide en de politie werd gewaarschuwd, maar die kon weinig uitrichten. Daarop werd de hulp ingeroepen van de garnizoenscom mandant. Samen met de burgemeester ging hij de winkel binnen, en ze raadden de bezoekers aan om maar naar huis te gaan. Enige kerkgangers verlieten de woning, maar op straat gekomen, werden ze uitgejouwd. Er vielen klappen en daarop begon het volk de ruiten van het huis in te gooien. Ten slotte werd de straat door soldaten afgezet en konden de laatste bezoekers zich met hulp van de militaire in veiligheid brengen.

De winkel van Roelof Nijhuis staat rechts op de foto uit het Frans Walkate Archief. In de tijd dat de foto genomen werd, zat waarschijnlijk een (klein)zoon in de zaak. Vergissen we ons, of valt er nog net "jr" te lezen na de achternaam? Echter geen van de 'Nijhuizen' staat op de foto. Wel de buren. Zouden ze weten hebben van de gebeurtenissen op die bewuste 4 juni 1835 en 14 februari 1836? Vast wel, zoiets bleef lang in de herinnering voortleven. Lag hun sympathie bij ds. De Cock en zijn getrouwen of bij de dienstverstoorders? Dat is niet bekend. Wel zullen ze echt wel eens tot de conclusie gekomen zijn dat het zoeken en horen van de "oude waarheid' tot gevolg kan hebben dat de vijandschap van een hele stad zich tegen je richt en dat er geen ruit in je winkel heel blijft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen