Buitenlands overzicht

We hebben een jarige in ons midden. Als ik schrijf: we, bedoel ik wij mensen op deze hele wereld. Het is geen man en geen vrouw, geen jongen of meisje, maar wel een hij. Een stumper, waarvan we dachten en nog meer hoopten, dat hij niet oud zou worden. Zulken worden nooit oud, zeiden we om onszelf moed in te spreken. Want hij heeft een heel erg hartgebrek, immers, waar een sprankje liefde zelfs absent blijkt, is een ernstige hartkwaal te konstateren.

Een jarige, want 13 augustus — ik schrijf immers vandaag 13 augustus — 1961 ontstond de befaamde muur dwars door Berlijn. Jarenlang heb ik Berlijn geschreven met een streepje tussen Ber en lijn om de verdehng elke keer opnieuw aan te duiden. Tenslotte staak je zoiets maar weer.

Hadden wij, had men gedacht, dat die muur zo oud zou worden? En het ziet er nog niet naar uit, dat die muur vandaag of morgen al zal verdwijnen. Er wordt nog aan gewerkt. Hij wordt verfraaid, maar dan tevens verhoogd. Weerszijden deze muur heeft zich de politiek van de laatste vijf jaren in alle hevigheid doen gevoelen. Talloze groten dezer aarde hebben — aan beide kanten — van deze muur gestaan en hun gedachten gespitst om een oplossing van het probleem te bedenken, wat in vijfjaar nog niet is gelukt. Mannen, van wie men inzonderheid iets verwachtte, zijn reeds de weg van alle vlees gegaan en de muur staat nog uitdagend overend. Ik denk bijvoorbeeld aan een grote dezer aarde als wijlen president Kennedy van Amerika.

Warmeer we de muur willen benoemen, dan is de muur toch veelmeer een Duitse dan een Russische. Het is de muur van de Oostduitse communist Ulbricht en zijn regiem.

Aanvankelijk leefde de idee om die muur direkt omver te werpen. Dat zouden Westduitse leidende politici als Brandt en Adenauer graag gezien hebben. Doch een man als Dulles, die een harde koers tegenover het communisme voorstond, doch die trouwens ook rekening moest houden met andere stromingen in de leidende kringen van zijn land, was al twee jaar tevoren aan een ongeneeslijke ziekte bezweken.

Men heeft betoogd, dat de oprichting van de muur geen bewdjs van kracht was van de zijde van het communistisch bewind in Oost-Berlijn en Oost-Duitsland. Maar al schuüt in dat argument wellicht een groot element van waarheid, niettemin heeft die muur het Oostduitse rijk geschraagd en voor verzakking in westeKjke richting behoed.

Via de weinige openingen in de muur uitgespaard hebben Oost en West elkaar sommige momenten van spanning voor heel de wereld diep in de ogen gezien. De druk, althans de internationale, die op de muur gezet is, verminderde aanmerkelijk. Vooral na de krachtmeting in Cuba. Nadien zijn de Russen behoedzaam geworden.

Chroesjtsjof mag de gedachte gekoesterd hebben, dat het Kennedy, die lichamelijk in zijn wervelkolom smartelijke sporen van verwondingen, opgelopen in de laatste wereldoorlog, met zich droeg, geestelijk aan ruggegraat ontbrak, doch daarin vergiste hij zich deerlijk.

Thans heeft de muur primair nationale betekenis. Er is al eens een affaire geweest rondom pasjes, die het Westberüjners mogelijk maakten om hun verwanten in het andere stadsdeel te bezoeken. Kortgeleden was er het politieke steekspel rondom de uitwisseling van sprekers weerszijden de muur. Het is op een fiasco uitgelopen. De coëxistentiepolitiek, die Rusland als eieren voor zijn geld gekozen heeft, brengt niet direkt de noodzaak van een zware hoge muur in Berlijn mee. Doch overigens dwingt deze politiek, die wel voor honderd procent politiek is, evenmin tot slopen, temeer omdat met name Rusland een verenigd Duitsland als machtige vijand ducht.

Er valt niet te praten over een wijziging. Dat ondervond nog niet zo lang geleden generaal De Gavdle, toen hij in Moskou de Duitse kwestie aan de orde stelde. De Russen vinden het wel goed zo.

Trouwens, we behoeven het aspekt van gerechtigheid in de loop der geschiedenis niet over het hoofd te zien. Wat zouden Adolf Hitler en zijn brallende kliek, die zich oppermachtig gevoelden en die meenden ongestraft een geheel volk en nog wel het uitverkoren volk te kunnen uitroeien, zich allerheftigst geërgerd hebben, wanneer ze de muur hadden aanschouwd dwars door het centrum van hun duizendjarig rijk. Het hoeft niet te betekenen dat we tot in lengte van dagen het voortbestaan van de muur moeten bevorderen, wanneer we desniettegenstaande vaststellen, dat Gods kerk terecht beUjdt, dat er gewds een GoÜ is. Die op deze aarde vonnis geeft.

Dat betekent stellig niet, dat andere naties in gevoel van eigengerechtigheid zich kimnen spiegelen aan deze situatie. Terecht betuigt Gods Woord, dat al wie staat heeft toe te zien, dat hij niet valle. Want men kan wel allerlei beschouwingen ophangen over specifieke eigenschappen van het Duitse volk, doch we mogen nimmer vergeten, dat elk mensenkind en op dezelfde wijze elk volk tot alle goed onbekwaam is en tot iedere vorm van kwaad geneigd. Hier voegt het woord: Zijn wij uitnemender, immers ganselijk niet! Gedurende een conferentie in Brussel kwam zeer onlangs het vraagstuk in alle kracht naar voren toen de vraag aan de orde gesteld werd of er communicatie mogelijk was tussen het Duitse en het Israëlische volk. Gedurende het huidige geslacht zou het nog zeer moeilijk zijn om elkaar enigermate te vinden. Maar men was toch vrij algemeen van oordeel, dat men elkaar met name op wereldpolitiek niveau niet ontlopen kon.

Het voortbestaan van de Berlijnse muur hangt samen met het bestaan van een ongemeen oudere muur, namelijk de Chinese.

Van communistisch China kan men zeggen, dat het typisch trekken vertoont van het voUc achter de muur, doch tevens, van een natie, die buiten haar muren berst.

Allang niet vertoont de wereld het beeld van twee nauw en innig verbonden groepen, die in twee slagorden fel tegenover elkaar staan. In beide kampen openbaren zich sterke verschijnselen van onenigheid.

Voor het westen behoeven we maar de naam De GauUe te noemen en de huidige gang van zaken bij de Nato, bijvoorbeeld de ontruiming van bases en steunpunten in Frankrijk, doch ook niet uitsluitend de naam De Gaulle. Er zouden meer namen te noemen zijn. Het communistisch blok is om te beginnen uiteengevallen in een Peking en een Moskou deel.

In de groep Moskou zijn bovendien sterk middelpunt vliedende krachten aan het werk. De landen in Oost-Europa zijn erg op eigen belang bedacht en kijken niet aanhoudend in de richting van de metropool Moskou om vandaar consignes te verwachten.

Een voorloper in dezen was het land van Tito. Nog niet zo lang geleden brak Tito de macht van de geheime politie, die methoden najoeg in de lijn van wijlen de geweldenaar Stalin.

Thans lijkt het wel een beetje al te ver te gaan in de richting van de llberEdisatie. Mihajlof en zijn medestanders zijn in hechtenis gesteld of in vrijheid van beweging terdege beknot. Heleraaal helder is de situatie niet, omdat men Mihajlof, die van Russische ouders is, van handelingen beschuldigt, die juist een gezonde liberalisatie belemmeren.

China gaat een absoluut tegengestelde koers als Yougoslavië. Het lijkt erop of de revolutie van de grote sprong voorwaarts, thans bezig is een grote sprong terug te doen. Doch dan zeker om daarna weer voorwaarts te dringen. Men wil van allen, ook van de intellektuelen, die zich wat vrijgevochten en omhooggewerkt hadden, weer boerenarbeiders en soldaten in één persoon maken. Het hele volk moet weer teruggebracht tot de situatie van weleer, toen Mao aan het begin stond van zijn successen. Zulk een heimwee is begrijpelijk bij de oudere generatie, die de harde tijd heeft doorgemaakt. Het valt te begrijpen, dat men de huidige gang van zaken als een verwekelijking, als een verzwakking, als een uitglijding van het rechte revolutionaire spoor ervaart.

Tal van meer ontwikkelde en soms wel veelbelovende figuren zijn weggezuiverd. De vraag is of dit geweldige rijk zich samentrekt, omdat de slagen overal ter wereld toegebracht te hard zijn aangekomen, of omdat men zich prepareert voor een kolossale inspanning, waaronder sommigen een meting van krachten met de Verenigde Staten niet voor uitgesloten houden. Anderen zien dit voorshands niet gebeuren.

Het belangrijke punt en de voortdurende voornaamste leverancier van nieuws blijft Vietnam. Het bombardement van een dorp, omdat aldaar een afdeUng van de Vietcong, zich werkelijk of vermeend had genesteld, bracht enige deining. Johnson liet zich nog al tevreden uit over de situatie. Zelfs heette het, dat Hanoi weliswaar geen gesprek, maar toch wel kontakt wenste met de Verenigde Staten. Aan veelheid en verscheidenheid van raadgevers ontbreekt het de Amerikanen niet.

Nixon, eens vice-president, pleitte voor opvoering van de getalsterkte van de Amerikaanse troepenmacht om het einde te bespoedigen. Adenauer, nog altijd Adenauer, meende dat de Amerikanen beter zouden doen om de troepen uit Vietnam terug te nemen, omdat Europa belangrijker is dan Oost-Azië. In elk geval is het wel zo, dat West-Duitsland in een moeilijk parket geraakt. Amerika wU militairen uit Eiuropa verplaatsen naar Vietnam, noodgedrongen. Engeland moet wegens economisch precaire situatie ook wel bezuinigen op defensie uitgaven. Bovendien heeft Engeland ook elders verplichtingen. Een geluk bij alle rampspoed is wel, dat één kwestie, althans voorlopig, is opgeruimd. Indonesië en Maleisië begroeven de strijdbijl. De aktie: „Verpletter Maleisië" braciit Indonesië vrijwel het bankroet Over Sabah en Serawak zal te zijner tijd een volksstemming de beslissing brengen. Overigens heeft WUson nog zorgen in overvloed. Smith van Rhodesië is nog niet op de knieën, over Gibraltar, waarover met Spanje onderhandeld wordt, zijn onenigheden met de conservatieven, het pond heeft zijn stand op te houden en zo meer. Het is zeer de vraag of de zetelruil van de ministers van buitenlandse en economische zaken veel zal bijdragen tot versterking van de positie van Wilsons kabinet.

In verschillende West-Europese landen is het niet meer botertje tot de boom. Vondelings zwarigheden zijn genoegzaam bekend. Ook Erhard zucht zwaar, al zijn er die dit geklaag niet helemaal vertrouwen, omdat ze van oordeel zijn, dat Erhard vreest dat de lasten voor de in West-Duitsland gelegerde troepen geheel voor rekening zullen komen van Bonn, nu Vervolg Buitenlands overzicht

Engeland moeilijkheden heeft en de Verenigde Staten elders zoveel moeten uitgeven.

En De Gaulle? De Gaulle gaat naar Cambodja. Men fluistert dat hij thans nog eens een poging wil wagen om aan de slepende kwestie Vietnam een einde te maken. Doch zijn kansen zijn niet zo groot, omdat hij van Johnson een hoge prijs vraagt. Stoppen en staken. Erkennen en weggaan. Bombardementen van Noord-Vietnamese doelen stopzetten en ophouden troepenversterkingen te sturen. Vietcon erkennen en op den duur alle militairen uit Vietnam terugtrekken. Dat is een getal met vier cijfers. Die prijs is voor Amerika te hoog. Amerika betaalt liever in dollars dan in prestige.

Ten laatste gaf Ky zelf zijn opinie. Hij dacht dat nog twee jaren Amerikaanse hulp voor zijn land nodig zou zijn, daarna zou Zuid-Vietnam met eigen kracht de vijanden kunnen verslaan. We hoorden wel andere somberder voorspelUngen. Het is in ieder geval voor het nationaal gevoel van eigenwaarde wel een strelende klank. Ky heeft meer van dergelijke uitspraken, die vermoedelijk wel propagandistisch bedoeld zijn.

Zo ging de wereld een week voort naar het einde, dat is naar het oordeel. Wie zal bestaan als de Heere ter hoge vierschaar stijgt? De groten en de kleinen zullen allen rekenschap afleggen. Slechts leven dat oordeelsvast is, zal bestaan. Oordeelsvast is wat door het oordeel heenging.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen