Buitenlands overzicht

Vietnam. Zoals voorheen geruime tijd Kongo, staat thans, maand in maand uit, Vietnam in het centrum van de aandacht. Geen wonder, de hele wereld kan in de oorlog gestort worden. Vietnam is maar een heel gewone natie onder de vele. Machtigen hebben echter prestige geïnvesteerd in één van de beide delen, waarin dit gescheurde land is uiteengerukt. Er wordt heel wat geageerd en gedemonstreerd. Voor sommigen zijn de problemen van de wereldpolitiek precies hetzelfde als wat in de wandeling eenvoud heet. Men kan het slechts betreuren, dat zij allen stuk voor stuk Johnson zelf niet zijn. Hetzelfde constateren we ten aanzien van Zuid-Af rika. Men weet het alles haarfijn te regelen. Gaat het alleen maar om het belang van het arme Vietnamese volk, of overheerst bij velen een anti-amerikanisme? Het is en mag niet onze bedoeling zijn om een land als Amerika vrij te pleiten van alles, waarvan het beschuldigd wordt. Wat zouden we kunnen verwachten van mensen, die als alle mensen van nature liefhebbers zijn van zichzelf en haters van de naaste, die als alle mensen hun eigenbelang niet uit het oog verliezen? Maar het is volkomen onrechtvaardig om aan de ene kant uitsluitend zwarte misdaad en aan de andere kant niets anders dan blanke onschuld te ontdekken. Het communisme, zoals dat in China wordt beleden en in praktijk gebracht, heeft waarlijk zijn bedoelingen niet onder stoelen of banken gestoken, en het is niet te loochenen, dat communistisch China invloed uitoefent op de gang van zaken in Hanoi. Verschillende vooraanstaande Russische regeringsautoriteiten hebben de laatste tijd Peking aangevallen, omdat het met alle macht tegenwerkt wanneer in Hanoi enige bereidheid blijkt om wat minder star en strak aan eens gegeven consignes vast te houden, en wanneer de Verenigde Staten op allerlei manier te kennen geven, dat ze tot onderhandelen bereid zijn, mits de liefde, of in dit geval de bereidheid in daden te tonen, niet alleen maar van één en dezelfde kant hoeft te komen. In Vietnam staan niet slechts oost en west, niet slechts minder en meer vrije wereld tegenover elkaar, maar de spanningen tussen beide communistische blokken zijn daar tevens bijzonder merkbaar, terwijl bij beide communistische , , partners" het wantrouwen sterk is, dat de Amerikanen met één van beide tegenover de ander tot een accoord komen zal. Men kan, dacht ik, bezwaarlijk zeggen, dat Vietnam wereldpoUtiek voert, maar in Vietnam openbaren zich wel de wereldpolitieke controversen.

Nog even wat aangaat de verhouding Rusland-China. De Russen kantten zich zeer tegen de kulturele revolutie, die ze zien als een reactionaire beweging tegen het zuivere en maatgevende communisme, zoals dat aUeen maar in Rusland wordt aangetroffen.

China is nog steeds niet tot rust gekomen. Toch zijn er wel aanwijzingen, dat men alles in bedaarder beddingen wil leiden. Zelfs is er een stille terugtocht van functionarissen, die in letterlijke zin uitgekreten werden. In diezelfde richting wijst Mao's pleit voor allianties, waarin drie stromingen samenkomen. Deze allianties moeten leiding geven. Over het juiste raken we toch nog niet geïnformeerd, omdat het de Chinezen niet is ontgaan, dat men de muurkranten heeft benut of misbruikt als informatiedokumenten over de gang van zaken. Deze , , lekken" tracht men thans te dichten, zodat de bladen meer , , chinese muur" worden dan „krant".

Om nog even op Vietnam terug te komen. Oe Thant is vrij pessimistisch na zijn vredespogingen, die hij heeft aangewend in zijn vaderland Birma. Johnson bekritiseerde de ideeën van zijn kritikaster Kennedy. Hij waardeerde de nobele bedoeling, over te veronderstellen minder honorabele doeleinden zweeg hij vanzelfsprekend, doch hij verzekerde in alle stelligheid, dat Kennedy niet beschikte over gegevens, waarover hij, Johnson, wel de beschikking had, en zou Kennedy evenals hij van deze gegevens kennis dragen, dan zou hij ongetwijfeld wel anders oordelen.

Hoevele pogingen zijn al niet ondernomen, hoevele grootscheepse reizen al niet ten uitvoer gelegd om het \'ietnamese conflict te beëindigen? Het is haast een soort internationale lotto. Staatslieden wagen hun kansen steeds weer om als , , de" maar dan ook als „hun" prijs te trekken de begeerde vrede.

Zolang Hanoi stokstijf vasthoudt aan de bekende eisen, ziet het er nog niet naar uit. De Verenigde Staten hebben overigens verklaard, dat in Hanoi wel het besef daagt dat militair gezien de oorlog voor Noord-Vietnam niet meer te winnen zou zijn. Maar ja, berichtgeving is in oorlogsdagen een wapen op zichzelf.

Men droomt, dat wanneer Amerika op de wens van Hanoi zijn troepen terugtrekt, de vrede en rust daar zijn. Maar er wordt slechts gesproken van terugtrekken, terugtrekken van trcjepen, die echter troepen blijven. Het zijn verschuivingen, waarvan men alles verwacht.

We willen nog even in de Aziatische wereld blijven, al is het wel noodzakelijk om een nieuw hoofdstukje te beginnen.

H Djakarta. Onder de staatslieden, die zich verdrongen, hetzij met wat meer sympathie voor de één of voor de ander, om het Vietnamese conflict bij te leggen, behoorde Sukarno. Maar zijn pogingen zijn al weer geruime tijd voorbij. De laatste maanden, ja jaren ondertussen, had hij andere zorgen. Thans is hij na lange worsteling een gevangene in zijn eigen burchten.

Suharto drong aan op matiging. Daarvoor zal deze man wel verschillende redenen gehad hebben. Hij duchtte ongetwijfeld de repercussie alom in het land en met name op het platteland, waar Sukarno nogtalvan aanhangers heeft. Over bepaalde onderdelen van het leger bestond geen zekerheid inzake de houding, die ze zouden aannemen na een ontslag, een daad, die sterk tot de emotie spreekt. Suharto als aangewezen opvolger van Sukarno zal bovendien geen behoefte gevoeld hebben om zelf te boek te staan als de man, die speciaal alles op alles zette om de president te degraderen tot ambtloos burger, m-et als gevolg voorts mogelijk, dat hij zou gedagvaard worden op beschuldiging van zijn houding en handelingen gedurende de oktoberrevolutie.

Toch heeft het Congres besloten om Sukarno te ontheffen van zijn mandaat en om Suharto te belasten daarmee. Of Sukarno nog voor de rechter moet komen is een vraag, die aan de wijsheid van het nieuwe bewind wordt overgelaten.

Het feit, dat Sukarno in Japan een dochtertje kreeg, zal niet veel verguld hebben van wat hij incasseren moet. Dochter van beroemde machthebbers is een hoofdstuk afzonderlijk. Daaraan mogen we wel even aandacht schenken, aangezien de kranten ver­ meldden, dat Stalinslievelingsdochter politiek asyl vroeg in de Verenigde Staten en kreeg in Zwitserland, waarheen ze zich vanuit India begaf. Haar reis voerde naar Europa. Onze wereldpolitieke vogelvlucht eindigt daar ditmaal eveneens.

Parijs-Bonn-Londen. Eens werd de wereldpolitiek gefabriceerd in de hoofdsteden van Frankrijk, Duitsland en Engeland. Vooral in Londen. Londen heeft thans de grootste zorgen en moeilijkheden. Eens waren de genoemde drie zeer zelfstandige grootheden. Thans rijst de vraag of er en op welke manier er samenwerking mogelijk is om in vereniging nog iets te betekenen van wat men betekend heeft.

Parijs is momenteel er het best aan toe. Het houdt om niet teveel concurrentie te krijgen, Engeland een beetje van de vaste wal van Europa af en is op die manier bij machte om de zaak te dirigeren. West-Duitsland, hoezeer ook snel en bewonderenswaardig opgeveerd uit de na-oorlogse ontreddering, is te zeer afhankelijk van de wereldmachten om Parijs al te zeer te hinderen. Binnenslandsheeft De Gaulle afgerekend met de moeilijke bestuurbaarheid van partijen, die met ministerzetels stoelendans bedreven, door een autoritair bewind en door een kiesstelsel, dat, ofschoon het wel eens even dreigend zich laat aanzien, toch met een dreigement van het staatshoofd voldoende kansen geeft om zijn regiem te bestendigen. De verkiezingen, die gehouden zijn in de districten, leverden nog niet voor zo heel vele kandidaten een absolute meerderheid, maar toch zijn al heel wat gauUisten zeker van hun plaats in de volksvertegenwoordiging. Bij de verkiezingen, die nu op punt staan gehouden te worden is een betrekkelijke meerderheid voldoende. De Gaulle heeft wel concurrenten, maar hun onderlinge overeenkomst en hun gezamenlijke afkeer van De Gaulle is toch niet dermate overheersend, dat men als één man optrekt tegen het gauUisme. Men verwacht, dat, ofschoon niet versterkt. De GauUe toch wel een meerderheid zal behouden. Zou dit niet het geval zijn, dan is De Gaulle nog niet voor één gaatje gevangen. De communisten wonnen. Lecanuet, de rechtse kandidaat, deed het niet zo best. Gezien derhalve de uitslag heeft De Gaulle geconstateerd en door zijn nuchtere constatering toch wel wat propaganda gepleegd, dat het nu gaat tussen hem en het communisme. Eerst was de keus tussen De Gaulle en de chaos, en nu tussen dezelfde en het communisme. Daar ligt voor de kiezer, die horen kan, wel iets in opgesloten.

Adenauer, de oude wapenvriend van De Gaulle, ofschoon ook een vriend van de Amerikaan Dulles in ver verleden, wroette om zijn opvolger Erhard in combinatie met de minister van buitenlandse zaken, Schroder, te verdrijven. Met het nieuwe regiem is hij ook niet in alle delen accoord. Vooral de politiek van Brandt, voorheen burgemeester van West-Berlijn, thans leider van buitenlandse zaken, is voor Adenauer niet feilloos. De lijn Schroder is wel anders dan de stijl van Brandt. De hereniging staat niet zo bovenaan, er is meer openheid — evenals in Parijs —naar Oost-Europa en ook tracht men de banden met de Arabische landen weer wat aan te halen, nadat deze danig verslapten na Borms erkenning van Israël. West-Duitsland moet noodgedwongen maar steeds de ezel blijven tussen twee geurige hooischelven. Immers, na versteviging van de wat versukkelde vriendschap heeft Kiesinger weer allerlei waarderende bewoordingen ge­ richt tot de Verenigde Staten. Éénpunt is momenteel het non-proliferatie-verdrag. Men wU de kernwapenen niet in aller landen handen zien. Het nucleaire is een soort mes. Als het aan twee kanten snijdt, is het een dolk, een wapen, maar snijdt het aan één kant, nl. industrieel, dan is het een belangrijk economisch apparaat. Of Bonn uiteindelijk een mes wenst, dat aan twee kanten snijdt, zal niet uitgesproken worden, maar één scherpe kant wü men althans niet missen. Deze problematiek is volop in discussie.

WUson tenslotte kampt met de meeste moeiten. Zijn eigen partij is niet zo geneigd naar zijn poppen te dansen. Veler bezwaar luidt, dat hij het wat al te zeer alleen weet. Vooral in een minder gunstig economisch klimaat komen bezwaren sterker naar voren. Wüson dreigde zijn partij leden-volks vertegenwoordigers al, dat ze niet te veel pretenties moesten hebben en anders zouden ze hun zetel verliezen. Op een andere wijze dan Wilson bedoelde, gaat het op verlies lijken. Drie tussentijdse verkiezingen leverden voor de Conservatieven de winst op van een parlementszetel, terwijl Labour slechts met gering en veel geringer overschot van stemmen beide andere plaatsen behield. WeUswaar wordt het Engelse pond wat sterker en de betalingsbalans wat toonbaarder, doch ten koste van werkloosheid, die ontevredenheid oproept. Voorts is Wilsons lijstje niet zo glorieus. Vietnam, Rhodesië, Britse Rijnleger, wat moeilijk kan bekostigd, de verzwakte greep op gebieden voorbij Suez, toetreding tot de E E G, waar men niet met open armen gereed staat, enzovoort. Ongetwijfeld vond WUson nagenoeg aUes op zijn Ujstje, doch hij heeft ook nog niets ervan kunnen schrappen of in de buurt van schrappen gebracht.

Veel verheugends konden we niet ontdekkeiL Men zou de hele boel de rug wUlen toekeren. Hier beneden is het niet, op aarde vindt men het niet, er is iets beters te zoeken en na te jagen, het Koninkrijk Gods en een betrouwbaar aandeel aan de Heere Christus. Maar zich afwenden betekent voor het allergrootste deel hoogmoed en geveinsdheid. Want men is om een voorbeeld te noemen afkerig van dew ereld, maar niet van geld en goed. We kunnen niet uit de wereld gaan, tenslotte zijn we al te zeer door afkomst en medeplichtigheid verbonden. We kunnen ons ook niet ontdoen van het kleed, dat we dragen moeten om de schande onzer naaktheid te bedekken. Doch anderzijds mogen we in dit alles ook niet opgaan. Die erin opgaat, gaat erin verloren. Het is elke dag en elk uur immer weer hetzelfde. In en niet van de wereld.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen