Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Werken tussen exotische dieren

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Werken tussen exotische dieren

Adullam-manager Jaap Kooistra: „Integratie gehandicapten verloopt goed dankzij Staphorster bevolking''

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Vegen, stallen uitmesten, voeren, timmeren en tuinactiviteiten. Met groot enthousiasme werkt een groep van circa twintig gehandicapten van Adullam al ruim twee jaar aan de opbouw van een kinderboerderij met exotische dieren in Staphorst-Noord. Een belangrijke stap in hun participatie. „Nog niet altijd wordt begrepen dat deze mensen ook van alles willen leren.

Nog een tikkeltje onwennig loopt de jonge Gallowaystier tussen drie vrouwelijke soortgenoten. De dierverzorgers houden een beetje afstand, want je weet maar nooit. Het ruige, zwartharige dier is pas gearriveerd en is bezig de omgeving te verkennen. Begeleider Arjan Heldoorn heeft het volste vertrouwen in de goede afloop. „Het zijn vriendelijke, aaibare dieren.
Een bezoeker laat een van de runderen uit zijn hand eten. Arjan slaat het tafereeltje met zichtbaar genoegen gade. „Dat lijkt wel een boerenzoon. Hij kan niet praten, maar weet precies hoe hij met de dieren moet omgaan. Hij kan met ze lezen en schrijven.
Zelf heeft de begeleider van een zestal gehandicapten die de dieren voeren ook veel plezier gekregen in dit voor hem eveneens nieuwe werk. Ongeveer de helft van de beschikbare tijd brengt hij met zijn groep door op de kinderboerderij. Daarnaast is de groep van Arjan medeverantwoordelijk voor het weghalen van zwerfafval in de Staphorster wijk waarin ook de voorzieningen van Adullam zijn gehuisvest.
„In het begin waren sommige bezoekers bang voor de dieren, maar dat is echt over. Je ziet ze groeien en daardoor ben ik ook een halve boer geworden.
De vier van oorsprong Schotse runderen hebben de ruimte op een meer dan 1,2 hectare grote weide achter de kinderboerderij-in-opbouw. Het is eigendom van de plaatselijke kerk en mag door De Dierenweide worden gebruikt voor de stevige grazers, die overigens weinig onderhoud vergen. Pal ervoor ligt ruim driekwart hectare, waarmee stichting Adullam twee jaar geleden vanuit activiteitencentrum Horstheim begon met de aanleg van een in meerdere opzichten bijzonder project.

Oude stallen
Voorheen was er op het terrein een hertenkamp. Dat sukkelde in de loop der jaren achteruit en de gemeente Staphorst wilde ervan af. De plaatselijke bestuurders steunden bovendien de zogenaamde community-care-gedachte, die uitgaat van betrokkenheid vanuit de maatschappij voor de bewegingsvrijheid en mogelijkheden voor gehandicapten. Bovendien was het een prima gelegenheid om deze plek in Staphorst-Noord te verbeteren.
Kinderboerderijcoördinator Dick den Besten weet nog goed hoe onder zijn toeziend oog drie groepen gehandicapten twee jaar geleden voor het eerst het terrein betraden. „De stallen voor herten waren ongeveer 35 jaar oud. Het regende binnen iets harder dan buiten.
Dat wil niet zeggen dat de in Rotterdam geboren Den Besten niet in zijn sas is over de medewerking van de gemeente, die ook geld voor de aanschaf van diverse materialen beschikbaar stelde. „Dat ging uitstekend. Per 1 september 2006 hebben we de verzorging van de resterende dieren overgenomen. Er waren toen alleen nog maar dwerggeiten en kippen. In 2007 zijn we begonnen met de aanleg van de kinderboerderij.

Kleine kangoeroes
Bij een van de informatiepanelen wacht Marinus van den Born (27) ons op. Pal naast de wallibies, ongetwijfeld een trekpleister voor de Staphorster bevolking. De klein uitgevallen kangoeroes kijken ons nieuwsgierig aan. Den Besten verwacht niet dat ze zich zullen laten aaien, maar heeft gemerkt dat de diertjes al behoorlijk wennen aan de drukte om hen heen.
Marinus is verantwoordelijk voor de informatieve bordjes, die bij ieder nieuw onderdeel van de kinderboerderij worden geplaatst. Hij maakt zelf de tekst op de computer, print die uit, snijdt de papieren op maat, lamineert ze en brengt plakstrips aan. Die worden vervolgens op een ondergrond vastgemaakt.
Niet zonder trots voert hij ons naar de rietvijver, waar meststoffen door bacteriën worden omgezet in voedingsstoffen. Die worden opgenomen door het riet. Het systeem houdt de eendenvijver op een natuurlijke wijze schoon. „Het water wordt ondergronds hiernaartoe gepompt. Bovengronds zorgt een kreekje ervoor dat het gereinigde water terugloopt.

Evolutietheorie
Marinus is ook een van de gehandicapten die, in het nieuw gebouwde practicumlokaal naast de stallen, groepjes schoolkinderen uitleg kan geven. „Educatie speelt hier een belangrijke rol, vertelt Den Besten. „We denken aan een jaarthema over bekende of juist minder bekende diersoorten. En over dieren van de kinderboerderij zelf. Hij noemt het een „prettige gedachte dat er geen aandacht hoeft te worden geschonken aan de evolutietheorie. Daarin kunnen we een tegenhanger zijn van wat in de maatschappij dominant geaccepteerd wordt. Voor groepjes kinderen gebruiken we het lokaal straks als startpunt voor een speurtocht door de kinderboerderij. Bij het begin ervan worden onze eigen deelnemers betrokken.
De rietvijver is niet het enige duurzame element van De Dierenweide. Tijdens een wandeling over de smalle kronkelpaadjes wijst de coördinator op de afzetting van het 7.500 vierkante meter grote terrein. „We hebben het stalen roestige hekwerk verwijderd en vervangen door ongeverfd hout, afkomstig van Europese soorten als de tamme kastanje, eik en douglas. Prima alternatieven voor tropisch hardhout. Want het gebruik van tropisch hardhout brengt onherstelbare schade toe aan tropische bossen. We hebben deze materialen voor dit hekwerk gekocht van het geld van een belangrijke sponsor, de plaatselijke Rabobank, die het duurzaam omgaan met de aarde wil bevorderen. Dit hek gaat gemakkelijk twintig jaar mee. Ook voor de hekwerken die de dierenverblijven scheiden, wordt ongeverfd Europees hout gebruikt.

Voederopslagruimte
Op de kinderboerderij werken drie groepen. Een zogenaamde technogroep onder leiding van Den Besten doet de klussen. Een aantal gehandicapten verzorgt samen met Arjan Helvoort de dieren, terwijl een groepje onder leiding van Janneke Veenema zich eveneens richt op dierverzorging, gecombineerd met opruimwerkzaamheden. Ook zij is erg enthousiast. „Vijf jongens in de leeftijd van 18 tot 25 jaar, die ontzettend veel hebben geleerd tijdens hun verblijf hier. Ieder heeft zijn eigen taak, gericht op de eigen interesses en mogelijkheden. De een vindt het leuk om te voeren, een ander om te vegen en een derde is weer heel goed in het uitmesten van de kippenhokken. In het begin waren ze heel onwennig, maar nu verrichten ze steeds zelfstandiger hun taak. Ik heb hen echt zien groeien, zeker wat betreft de dagelijkse routines.
Niet alleen de gemeente gaf steun. Ook verschillende bedrijven uit de omgeving verleenden hulp, soms in de vorm van materialen, andere door middel van een gift.
Voor de meer specifieke werkzaamheden is dankbaar gebruik gemaakt van een grote groep vrijwilligers die zich spontaan meldde. Een deel van hen was al bekend met Adullam, zoals Luiten Noordstra, die al twee jaar lang vrijwel iedere doordeweekse ochtend op het terrein te vinden is. Zijn kennis kwam goed van pas. „Er komend hier verschillende andere vutters en gepensioneerden, maar ik heb altijd als timmerman in de bouw gewerkt en dat is handig bij een gebouw als dit. Hij wijst op de fraaie en markante zeshoekige stal annex voederopslagruimte, voorzien van een rieten dak en geheel in eigen beheer gebouwd. In het fraaie pand komen ook kranen, waar bezoekers conform de voorschriften na contact met dieren hun handen kunnen wassen

Exotisch
De Dierenweide bevindt zich in de wijk Noord, vlak bij een basisschool en in de buurt van een zorgcentrum voor ouderen. Een prima omgeving om kinderen, ouderen en andere bezoekers uit de omgeving in contact te brengen met de gehandicapten met een lichte tot matige verstandelijke beperking.
Van meet af aan stond de initiatiefnemers een niet-alledaags gebruik van de omgeving voor ogen. Den Besten: „In Staphorst is geen behoefte aan een standaard kinderboerderij, zoals je die wel ziet in stedelijke gebieden. Dat zijn kopieën van een gewone boerderij. Maar dat zien de mensen hier overal om zich heen. Daarom is gekozen voor meer exotische diersoorten en proberen we qua opzet een spannende en enigszins parkachtige omgeving te maken.
Een flink deel van de kinderboerderij is inmiddels klaar. Er werd begonnen met het plaatsen van het infopaneel bij het hek. Vervolgens kwamen er de afgelopen jaren onder meer een nieuwe omheining, een grote kippenhoek met deelvakken voor allerlei soorten kippen en watervogels en een wallibieverblijf. Een ruimte voor monniksparkieten is in aanbouw. De parkieten zelf volgen binnenkort, net als verschillende andere diersoorten zoals nandoes, een ezel en meer geitenrassen. Naast kangoeroetjes, kippen en Galloway-runderen kent De Dierenweide vaste bewoners in een groep duiven, kalkoenen, parelhoenders, watervogels, enkele pauwen en vijftien Quessantschapen, een gemakkelijk te verzorgen en vriendelijke schapensoort.
Den Besten wil niet horen van de omschrijving dierentuin van Staphorst-Noord, zoals een plaatselijke krant enige tijd geleden kopte. „Dierentuin stond daarin tussen aanhalingstekens; dit is een kinderboerderij met exotische soorten.


Adullam in Staphorst
Stichting Adullam ontstond 26 jaar geleden uit de achterban van de Oud Gereformeerde Gemeenten, de Hervormde Kerk (HHK) en de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband).
De stichting is de laatste tien jaar hard gegroeid en kent nu dertien vestigingen, verdeeld over het hele land. De meest noordelijke voorziening van Adullam ging in 1991 in Staphorst van start met een dagverblijf voor ouderen. Later groeide dit uit tot dagverblijf Horstheim en zijn er ook twee woonvoorzieningen, Schoonsterheim (12 bewoners) en Lindenheim (8 bewoners) in het leven geroepen. Onder de naam Lindenhof ontstond er in 2003 een logeervoorziening voor 6 personen. In datzelfde jaar werd zorgboerderij Druivestein in gebruik genomen.
Dagactiviteitencentrum Horstheim heeft circa 75 bezoekers, afkomstig uit een regio die grofweg wordt begrensd door Nunspeet, Urk en Kampen. „Iedere dag rijden er zes bussen om onze deelnemers op te halen. Ze worden geheel bemand door vrijwilligers, aldus locatiecoördinator Janny Griffioen, die de verantwoordelijkheid heeft voor Horstheim, Druivestein en de kinderboerderij. Kinderboerderij De Dierenweide is de jongste loot aan de stam van de breedste voorziening van Adullam. Het draagvlak is groot, aldus Griffioen. Ze verklaart dat uit de hechte gemeenschap van Staphorst. „De burgerlijke gemeente is betrokken, er zijn veel vrijwilligers en de deelname vanuit de kerk is intensief.
Belangrijkste doelstelling van het project is volgens de regiomanager Noordoost van Adullam, Jaap Kooistra, het „welbevinden van de bezoekers. In combinatie met de ruimte en de natuur. Dat geeft een zekere ontspanning. Het is behapbaar werk voor gehandicapten en geeft hen een volwaardige arbeidsplaats in de maatschappij.
De gemeente heeft het beheer van het voormalige hertenkamp geheel overgedragen aan Adullam. Het is de bedoeling dat het project wordt ondergebracht in een stichting. De Dierenweide wordt naar verwachting in 2010 officieel geopend. Griffioen: „Er komen nu al wel mensen, die gebruikmaken van de wandelpaden om de kinderboerderij heen. In de loop van dit jaar is alles naar verwachting klaar. Maar voor een opening is het voorjaar veel geschikter.
De ingebruikname van een kinderboerderij past naadloos in het beleid van stichting Adullam. Kooistra: „We zijn druk doende het aanbod te variëren. Veel integratietrajecten op andere plaatsen zijn mislukt, terwijl het hier heel goed verloopt. Mede dankzij de Staphorster bevolking.
Griffioen en Kooistra zijn het meest dankbaar voor de identiteit van de zorg. „Er wordt s ochtends een dagopening gehouden. Dan leren de deelnemers een psalm. En ook al duurt het soms enkele weken, het lukt velen van hen wel. Regelmatig krijg je ook vragen van de bezoekers. Bijvoorbeeld naar aanleiding van de preek van zondag. Of over de bediening van het Heilig Avondmaal. Dat geeft bijzondere momenten.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 27 mei 2009

Terdege | 108 Pagina's

Werken tussen exotische dieren

Bekijk de hele uitgave van woensdag 27 mei 2009

Terdege | 108 Pagina's