Uit de literatuur
Godsdienst is een zaak van het Iiart hart
Geleerden! 't is vergeefs, 's, met klemmend taalvoldingen i ') Het vrede-en zoenverbond )ond de wijsgeer op te dringen, 't Is de overreding niet van 't wikkend onverstand, . Waaraan de Vredegod Zijn heilkracht heeft verpand.
Wat is 't, of Leerbewijs de wederspraak doe zwichten? Het hart is 't, dat geraakt, het oordeel moet verlichten. Wat wint men, dat een rij van reednen, juist geschaard, . Het aanzijn tone eens Gods, jods die op de stormwind vaart;
Zijn heiligheid betoog', beledigd door de zonden? Ach! Jezus moet zichzelv' ; door 't hartgevoel verkonden, n. Geen schriftgeleerdheid i baat, dan waar de boezem ^) hoort. , En naar de redding vlamt van 't Evangeliewoord.
Ja, 't is geen Leergebouw, i met ijver aan te kleven, . Geen kennis door 't verstand, met zelfgevlei gesteven, . Geen overtuiging zelfs, hetgeen de christen maakt, . Maar de ootmoed van een s hart hetgeen zichzelve wraakt! ')
Willem Bilderdijk.
1) overtuigen door de rede. 2) 't hart. 3) afkeurt.
Bilderdijk leefde van 1756-1831. Het rationalisme (het streven naar geestelijke zaken met het verstand, de ratio, te verklaren) had in de vaderlandse kerk grote verwoestingen aangericht. Tegen genoemde opvatting, die haar nadere uitwerking kreeg in de zogenoemde Verlichting, heeft Bilderdijk zich heftig verzet. Niet het natuurlijk, menselijk verstand zonder meer brengt ons tot de kennis der zaligheid. Pure geleerdheid zal ons daar nimmer toe leiden. Geen dorre dogmatische kennis: Leerbewijs, r.5; geen schriftgeleerdheid baat, r.Il; geen Leergebouw, r.l3, d.w.z. geen samenstel van belijdenisgeschriften alleen is geen zelfingenomenheid: zelfgevlei, r. 14; geen overtuiging zelfs, r.l5. Wat het wèl is, zegt hij duidelijk in de laatste regel van het gedicht, de schoonste van allemaal: Maar de ootmoed van een hart hetgeen zichzelve wraakt! Het woord wraken komt uit de rechtspraak en betekent: afkeuren, verwerpen, b.v. een getuige wraken (hem niet als getuige in een rechtszaak toelaten). Bilderdijk heeft in dit gedicht het werk der wedergeboorte in het juiste licht gesteld. Na tweehonderd jaar is de inhoud nog steeds zeer actueel.
Gouda,
J. Koppejan.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 18 april 1991
De Saambinder | 12 Pagina's