Jongeren · Armoe troef?

op 16 december 2003 presenteerden het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Centraal Bureau voor de Statistiek een gezamenlijke Armoedemonitor. Het document bevat gegevens over armoede in Nederland tot het jaar 2001. Het tijdstip van de presentatie viel bijna tegelijk met het koopkrachtdebat en de behandeling van de begroting van minister De Geus (sociale zaken en werkgelegenheid) door de Tweede Kamer.

Het sociaal beleid is altijd een heet hangijzer in de politiek. De Armoedemonitor werd in december een belangrijk document voor zowel de oppositie als het kabinet. Marijnissen (SP) en Vos (Groenlinks) wierpen Balkende voor de voeten dat hij niet langer de premier is van alle Nederlanders, omdat hij de minima in de kou laat staan. Balkenende verweerde zich hiertegen en stelde dat het kabinet de ogen beslist niet gesloten houdt voor de inkomensproblematiek. Hij verwees hierbij naar de maatregelen die het kabinet genomen heeft om de koopkracht van de laagstbetaalden te verhogen.

Inkomensgrenzen

Uit het SCP-rapport blijkt dat het percentage lage inkomens sinds 1998 sterk gedaald is. De mate van armoede wordt gemeten aan de hand van het inkomen dat een huishouden kan besteden. Er zijn twee inkomensgrenzen van belang. De lage-inkomensgrens is een grens die voor alle jaren en voor alle huishoudens eenzelfde koopkracht vertegenwoordigt. De tweede grens is gebaseerd op het sociale minimum. Het sociale minimum is het wettelijk bestaansminimum dat in de politieke besluitvorming is vastgesteld.

Omdat inkomen niet de enige indicator is voor armoede, worden ook aanvullende indicatoren gepresenteerd zoals de verblijfsduur onder de inkomens-grens, de vaste lasten, betalingsachterstanden, financiële beperkingen en het oordeel over de eigen financiële positie.

De grootste bron van kritiek van de oppositie is de stijging van het aantal huishoudens dat zich rond de lage-inkomensgrens bevindt.Ten opzichte van 2002 stijgt 'de armoede' met 0, 9%, zodat die uitkomt op I 1, 0% in 2004. Dit is echter bijna 1% minder dan in de hoogtijdagen van Paars-ll, in 2000. Het is dus zeer de vraag of de kritiek van de oppositie wel zo terecht is, mede gezien de korte tijd dat de kabinetten- Balkenende functioneren.

Ook is maar de vraag of de verwachte armoedestijging wel op het conto van Balke-

nende-ll geschreven kan worden, of dat dit vooral komt

door de economische teruggang.

Verantwoordelijkheid

Aan de andere kant lijkt de lijn van Balkenende en De Geus gericht te zijn op eigen verantwoordelijkheid. Dit tendeert van een verzorgingsstaat

naar een verzekeringsstaat. Juist met het oog op de gezinnen met een minimuminkomen staan de SGP-jongeren kritisch tegenover deze lijn. De armoedecijfers zijn niet onbetekenend.We pleiten daarom ook voor een verhoging van het inkomen van minima-huishoudens met kinderen, onder meer door een verhoging van de kinderbijslag. Ook vinden we het van belang dat er een sociaal stelsel is, waarbij de overheid de vinger aan de pols houdt.

Bestrijding van de armoede is niet alleen een taak van de rijksoverheid. Met name de uitvoering van de bijstandswet is een taak van de gemeenten. Met ingang van I januari 2004 wordt de nieuwe Wet Werk en Bijstand van kracht, en zijn gemeenten zelf verantwoordelijk voor de financiering van de bijstand. Dit levert echter behoorlijke problemen op door de teruglopende economie en de verlaging van de budgetten die de gemeenten ontvangen voor de­ ze taak. Het kabinet doet dit om gemeenten tot een actief minima-beleid te stimuleren, gericht op het zo snel mogelijk weer aan het werk krijgen van uitkeringsgerechtigden.

Dit neemt niet weg dat het zeker van belang is dat lokale overheden de mogelijkheden hebben om de bijstand goed uit te kunnen voeren, want hiermee valt of staat een goed minimabeleid. Daarover kan op rijksniveau nog zoveel gedebatteerd worden, maar de gemeenten moeten het opknappen. Hiervoor is dan ook dringend aandacht gewenst.

Robin Hood

In het kader van armoedebestrijding laten met name de linkse partijen van zich horen. Ze putten zich uit in amendementen en moties om het kabinetsbeleid te beïnvloeden. Zo ook Groen- Links. Maar GroenLinks-woordvoerder Van Gent kwam ook nog met een ander idee om de inkomensverdeling evenwichtiger te maken: een aparte rekening waar rijke Nederlanders (al dan niet verplicht) een bijdrage kunnen storten ten gunste van de armere medemens. De eerste bijdrage was al binnen van een sympathisant uit Nijmegen, het meest linkse bolwerk van Nederland.Tot verbazing van velen nam minister De Geus dit idee vrijwel direct over (wat hij later overigens deels ontkende). Althans, hij gaf aan positief te staan tegenover het openen van zo'n rekening, met een nummer in de trant van 98.76.54.321. De naam was ook al snel verzonnen: Robin Hoodrekening. Enkele dagen later werd hij echter teruggefloten door de Tweede Kamer, die het idee van Groenünks maar niets vond. Het is ook de vraag in hoeverre het een taak is van de overheid om op basis van vrijwillige bijdragen een evenwichtigere inkomensverdeling te realiseren, als dat al mogelijk zou zijn.

Het laatste woord over het sociale beleid is nog niet gezegd. Wij vinden dat met name de aandacht voor de minima in ons welvarende land centraal moet staan in het stelsel van sociale zekerheid. Ook voor hen moet ons land een leefbaar Nederland blijven.

Leonard Niewenhuijse,

sectie politiek SGP-jongeren

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen