Dinxpers water maakt lijmen van Saba milieuvriendelijk

Directeur R. J. Baruch van Saba, producent van lijm- en afdichtingssystemen voor bouw en industrie, staat het telefoontje van twee jaar geleden nog levendig voor de geest. Op die dag meldt zich bij hem een zekere Van Dijk uit Grand Rapids in de Amerikaanse staat Michigan. De afstammeling van Nederlandse emigranten uit de vorige eeuw vertelt hem dat kantoormeubelfabrikant Steelcase interesse heeft in de lijm van Saba. Saba heeft lijmen zonder de milieubelasten/ de oplosmiddelen. Een produkt dat, zo I is Steelcase gebleken, in het land van de onbegrensde mogelijkheden niet te vinden is. J Het telefoontje ontketent een I. sneeuwbal. Amerikanen komen naar I de Achterhoek om te kijken of er echt I geen verboden stoffen in de Saba-lijm 1 zitten. Uit Dinxperlo vertrekken mej dewerkers van Saba om de 150 opera:' tors van Steelcase bij te staan bij het ] overschakelen op het toepassen van

kUiÊÊÊM
hun lijm. De order van de megaklant garandeert de Nederlandse onderneming een pdèr miljoen aan inkomsten. De levering aan Steelcase, vele malen groter dan de Nederlandse kantoorgigant Ahrend, gebeurt nu via de Amerikaanse partner Imperial Adhesives.

Aquabond

De lijm waar de Amerikanen naar zochten, heet Aquabond RSD. De afkorting RSD staat voor "rapid stick dispersion" en betekent dat de lijm snel hecht. Het speciale aan Aquabond is dat er geen oplosmiddelen in zitten. De oplosmiddelen houden de lijm, die is samengesteld uit hars (voor het plakken) en rubber (voor de stevigheid), in pot of blik vloeibaar. Als de lijm ergens op aangebracht wordt, vervliegen de oplosmiddelen, waardoor de lijm plakt. De oplosmiddelen zijn echter schadelijk voor het milieu.

In Aquabond zijn de oplosmiddelen vervangen door waier. Zes jaar geleden begonnen de onderzoekers in het Saba-laboratorium aan de ontwikkeling ervan. „Het probleem met water was dat het niet snel genoeg droogde. Wij zijn erin geslaagd water die eigenschappen te geven waardoor het even vlug als oplosmiddelen vervliegt". Hoe het precie,s zit met het speciale water houdt Baruch liever geheim, maar de vinding wordt "Dinxpers water" genoemd. Een octrooi op Aquabond is niet aangevraagd, omdat daarbij „te veel van het recept wordt prijsgegeven. Bovendien wordt in onze branche bijna niet met octrooien gewerkt".

Een steun in de rug bij de ontwikkeling van Aquabond kreeg het Dinxperlose bedrijf van het ministerie van economische zaken. De subsidie van de met het ministerie verbonden stichting Senter „heeft de push" gegeven om de ontwikkelingen in gang te zetten. Het onderzoek naar en de ontwikkeling vart de milieuvriendelijke lijm kostte „veel tijd en energie".

De ontwikkeling van de milieuvriendelijke lijmen was ook een noodzaak voor de „fabriek", zoals de onderneming intern wordt genoemd. De klanten vroegen erom. „Bovendien kunnen middelgrote ondernemingen als de onze alleen overleven door innovatief bezig te zijn".

Kitten

De vernieuwingsdrang van Saba geldt niet alleen voor de lijmen. Zo worden door haar geproduceerde kitten gebruikt om het doorsijpelen van chemicaliën in de bodem tegen te gaan. Deze ontwikkeling werd acht jaar geleden in samenwerking met Shell in gang gezet. Tussen de klinkers bij de meeste Nederlandse benzinestations zit onder andere kit van Saba, zodat gemorste benzine niet meer de bodem kan verontreinigen. Ook op industrieterreinen, op autokerkhoven en in garagebedrijven wordt de bodem beschermd door de kitten uit Dinxperlo.

Zelfs de oosterburen willen op die manier geldverslindende bodemsaneringen in de toekomst voorkomen. De kwaliteitseisen die nodig zijn om het KIWA-keuringscerlificaat te krijgen, zeiden de Duitsers genoeg. De kitten behoeven daarom niet nog eens de Duitse keuringen te ondergaan. De Duitse markt lijkt mede door zijn grootte voor Saba „een veelbelovende te zijn". ^ De Duitse markt is overigens geen vreemde eend in de bijt voor het bedrijf. Sinds een aantal jaren heeft de onderneming, hoewel het zelf 500 meter van de grens ligt, een kantoor in Duitsland. Vandaar uit bewerkt men de Duitse markt, de grootste buitenlandse markt voor Saba. De produkten van Saba vinden hun weg naar in totaal 30 landen.

Beleid *

Hoewel Saba het milieu hoog in het vaandel heeft staan, zou de bedrijfsleiding willen dat de diverse regeringen hun milieubeleid wat meer op elkaar afstemmen. „Wij hebben nu een milieuvriendelijke lijm gemaakt, omdat een aantal landen eist dat fabrikanten daarmee werken. Andere landen doen dat niet. Onze afnemers daar kunnen door blijven gaan met het gebruiken van oplosmiddelhoudende lijmen. Zij hoeven niet te investeren in nieuwe produkten. Dat leidt tot oneerlijke concurrentie. Wij hebben veel geld moeten investeren in de nieuwe technieken".

Baruch vindt dat de milieu-eisen vooral middelgrote bedrijven als Saba behooriijk zwaar treffen. „In Den Haag wil men soms te snel iets bereiken. De politici schijnen soms nauwelijks na te denken over de effecten van hun maatregelen. Het kan toch niet zo zijn dat men alle industrie het land uit wil hebben?"

De lijmen van Saba worden toegepast in vele industrieën. Beddenmatrassen, autobekleding, keukenbladen en luchtkanalen 'plakken' dankzij de produkten van het Achterhoekse bedrijf.

Met 160 medewerkers en een omzet van 50 miljoen gulden is Saba een van de grootste werkgevers van Dinxperlo. In 1935 is de fabriek gestart door Baruchs vader en de toenmalige aannemer Otten. Baruch senior nam in dat jaar de wijk uit Duitsland. „Hij had door dat in Duitsland donkere tijden voor de joden zouden aanbreken". Bij zijn vlucht naar Nederland nam de van huis uit jurist wat gegevens mee over de produktie van schoenpoets en lijmen. Om te kunnen beginnen zocht hij een financiële partner. Die vond hij in de aannemer Otten. Baruch senipr heeft de oorlog kunnen overieven omdat de Dinxperlose bevolking hem hielp bij het onderduiken. „Mijn vader is daar nog altijd zeer dankbaar voor". Het beheer van het bedrijf was in die donkere jaren mede in handen van de toenmalige derde directeur, LiefFoto P. Drent tink. Deze man was „het sociale geweten van het bedrijf'. Zowel Lieftink als Baruch senior M nog immer aan het familiebedrijf verbonden, zij het als adviseur. De Ottens hebben ook hun banden met Saba behouden. De tweede generatie Otten maakt deel uit van de huidige directie, terwijl diens zoon in het bedrijf werkzaam is. De derde man in de top is nu technisch directeur Leusink.

Het feit dat Saba een familiebedrijf is, bepaalt de bedrijfscultuur. „Ons beleid kenmerkt zich door kostenbeheersing en zorgvuldig omgaan met mensen. Als wij nieuwe medewerkers aannemen, gaan we ervan uit dat ze voor lange tijd deel uit zullen maken van onze gemeenschap. We laten niet zo maar iedereen binnen".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen