Btw-plicht is niet altijd onvoordelig

De btw of voluit "belasting over de toegevoegde waarde" wordt niet van iedereen die inkomen geniet geheven maar uitsluitend van degenen die een bedrijf uitoefenen. In de wet worden ze "ondernemers" genoemd. Wanneer is iemand nu ondernemer van wie btw geheven wordt?

Veel mensen verrichten naast hun gewone bezigheden in dienst van een werkgever weleens een karweitje waarvoor zij wat verdienen. Zo wil de schooljeugd nog weleens in vakantie- of andere vrije tijd klusjes opknappen die het een en ander opleveren. Ook een uitgegroeide hobby kan geld opleveren. Gedacht kan worden aan de postzegelverzamelaar die enkele series verkoopt. Volgens de wet wordt de btw alleen geheven van zogenaamde ondernemers. Dit zijn zij die volgens het spraakgebruik een "bedrijf" of "onderneming" hebben. Een bedrijf omvat ook het zogenaamde vrije beroep van advocaat, notaris enzovoorts.

Zelfstandigheid

Een belangrijk kenmerk is dat men dit bedrijf zelfstandig moet uitoefenen. Als men echter met handen en voeten aan een ander gebonden is en dus naar buiten toe niet als verantwoordelijke optreedt, kan van ondernemerschap geen sprake zijn. Van loontrekkenden wordt dus geen btw geheven. Maar ook in andere gevallen kan er zo"n ondergeschikte positie zijn, dat niet gesproken kan worden van zelfstandig ondernemerschap.

Zo is door de rechter al eens beslist dat een predikant van de Nederlandse Hervormde Kerk niet voldoende zelfstandig is om ondernemer te zijn. Een ander oordeel werd uitgesproken ten aanzien van een koordirigent. Deze was ten opzichte van zijn opdrachtgevers -vier koren en een brassband- wel zelfstandig. Hij moest over zijn inkomsten dus wel degelijk btw (momenteel 20 procent) afdragen. Het onderscheid tussen zelfstandig of niet-zelfstandig is soms erg subtiel. Beslissend is de. mate waarin men vrijheid van handelen heeft, bij voorbeeld ten aanzien van het bepalen van vakantie, van arbeidsuren, van werkplaats enzovoorts. Het feit dat men voor meer dan één opdrachtgever werkt, wil wel eens een aanwijzing zijn dat er zelfstandig gewerkt wordt.

Economisch verkeer

Een andere voorwaarde om ondernemerschap aan te kunnen nemen is dat er tegen betaling in het economisch verkeer opgetreden moet worden. Iemand die veel vrijwilligerswerk doet zonder daar een cent voor te ontvangen, is geen ondernemer. Maar ook iemand die een hobby uitoefent die iets oplevert, treedt niet echt in het commerciële circuit op. Als voorbeeld kan genoemd worden het geval van de dokter die als hobby had het opknappen van oude schepen. Deze schepen werden door hem regelmatig tegen betaling verhuurd. Volgens de rechter bleef het echter een hobby, zodat de hele zaak buiten de btw bleef.

Op deze wijze blijft ook het verkopen van groenten uit eigen tuin buiten de heffing van de btw. Hetzelfde geldt voor de amateurfotograaf, die afdrukjes aan vrienden en bekenden verkoopt.

De activiteit mag niet te kort van duur zijn. Het moet om meer dan één enkel geval gaan. De Elfstedentocht bij voorbeeld komt nog te zelden voor om te kunnen spreken van ondernemerschap van de vereniging die deze tocht organiseert. Ten aanzien van jaarlijks terugkerende sportevenementen en muziekuitvoeringen is wel anders beslist. Voor dergelijke verenigingen geldt echter een vrijstelling van btw tot een bedrag van 125.000 gulden aan inkomsten.

Uit dit laatste blijkt al dat niet iedereen die als ondernemer aangemerkt kan worden onder de btw-heffing valt. In de wet is namelijk een hele serie activiteiten opgesomd die vrijgesteld zijn van btw. Hieronder vallen bij voorbeeld de werkzaamheden van artsen, tandartsen, begrafenisondernemers, instellingen van maatschappelijk werk en andere sociaal-culturele instellingen, de PTT, de omroepverenigingen, het wettelijk geregeld onderwijs en nog vele andere.

Uit de genoemde voorbeelden blijkt dat niet alleen eenmanszaken en vennootschappen (bv's of nv's) maar ook stichtingen en verenigingen onder de btw-plicht kunnen vallen. Dit is zelfs het geval als er verlies wordt gemaakt of wanneer er winst wordt gemaakt die alleen aan overheidssubsidies is te danken. Over de ontvangen subsidies hoeft in het algemeen geen btw te worden betaald.

Ten slotte kunnen ook de burgerlijke gemeenten prestaties verrichten die belast zijn met btw.> Dit geldt niet voor echte overheidstaken, zoals hef verzorgen van de openbare orde, het sluiten vanj huwelijken, het ophalen van huisvuil, het aanleg"' gen en onderhouden van openbare wegen, plantsoenen en dergelijke, het stichten en in stand houden van openbare scholen. Voor andere taken moet wel btw worden betaald. Als voorbeelden noem ik het openbaar (gemeentelijk) vervoer, het verkopen van gas, water en elektriciteit, het verkopen van bouwgrond.

Voordeel

Een ondernemer die geen vrijgestelde prestaties verricht, moet btw betalen. Aan de andere kant heeft hij ook een voordeel. Hij mag de btw die hij aan andere ondernemers betaalt verrekenen met . de door hemzelf af te dragen btw. Iemand die geen ondernemer is of die vrijgestelde prestaties; verricht, heeft dit recht niet. Bij hem hoort de btw. die hij aan anderen betaalt gewoon tot de kostprijs. Het hoeft dus helemaal niet onvoordelig te zijn om bepaalde activiteiten onder de btw-heffing te brengen. De dokter, die ik hiervoor genoemd heb, probeerde ook met de verhuur van zijn boten onder de heffing van btw te komen, zodat hij de' btw die hij op zijn onkosten voor het restaureren van de oude schepen moest betalen van de fiscus zou kunnen terugkrijgen.

Kortom, iedereen die regelmatig werkzaamheden gaat verrichten terwijl hij niet in loondienst is en er geen sprake is van een geheel onzelfstandige positie, moet zich er terdege van overtuigen of hij onder de heffing van btw valt. In sommige gevate len kan dit zelfs voordelig uitpakken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen