Oorsprong en weerlegging

De in 2007 opgerichte stichting heeft met deze laatste uitgave haar doelstelling bereikt. Haar wens blijft echter bestaan: dat de geschriften van deze reformator van de Nederlanden ook in onze tijd tot zegen mogen zijn. Deze wens kunnen we alleen maar van harte onderstrepen. Eerder verscheen Het wapen van het christelijk geloof, De Nederlandse Geloofsbelijdenis en Gevangen om het Evangelie. Met dit viertal zijn ”Alle werken” van Guido de Brès compleet.

Dit uitvoerige, zeldzame werk verscheen in 1565 onder de titel La racine, source et fondement des anabaptistes ou rebaptisez de nostre temp en is nu opnieuw uit het Frans vertaald. Het boek biedt een beschrijving van de geschiedenis van de wederdopers en een weerlegging van hun opvattingen. De verbreiding van het anabaptisme heeft Guido de Brès zeer verontrust. Hij heeft het grote gevaar van deze nevenstroming, die de zaak van de Reformatie veel kwaad heeft berokkend, diep gepeild. Zij waren in zijn ogen een gevaar voor de opkomende gereformeerde gemeenten vanwege hun radicale optreden, en niet minder vanwege hun onbijbelse opvattingen. Opvattingen die tot op de dag van vandaag springlevend zijn. Hij voelde zich daarom gedrongen om met alle kracht tegen de wederdopers te strijden. Onderstaand schreef De Brès in ‘de brief aan de gemeenten’, het voorwoord van dit boek.

‘Zo geloof ik dat dit kleine werk, dat ik met een oprecht en vrij hart aanbied om de tabernakel van God, dat is, Zijn kerk, op te bouwen, niet verworpen zal worden en niet tevergeefs zal zijn, omdat ik hoop dat God het zegenen zal ten voordele van Zijn kinderen. Want God ziet het hart meer aan dan de gave, zoals Hij van die arme weduwe heeft getuigd, die slechts twee penningen in de offerkist wierp, terwijl de rijken er veel en grote gaven in wierpen. Niettemin verklaart Jezus Christus dat ze meer heeft gegeven dan de rijken, omdat zij alles wat ze had, had gegeven, terwijl de rijken van hun overvloed gaven. Hoe het ook zij, ik geloof dat, ook als het niet van nut voor allen is, het dit niettemin zal zijn voor hen die bekwaam zullen zijn om te leren, en die God vrezen, voor wie dit werk wordt uitgegeven. En ware het niet dat ik mij erop toegelegd had om niets van de argumenten, sluwheden en listen van onze wederdopers weg te laten, dan was het boek niet zo groot geworden als het is. Want ik was bang dat als ik het teveel ingekort zou hebben, ik onduidelijk en onnuttig zou zijn geweest jegens hen die een te beknopt boek niet zouden kunnen gebruiken. Ik geef echter toe dat dit boek veel dikker is geworden dan ik van plan was. En daarom bid ik de gelovige lezers om geen afkeer of ergernis te hebben bij het lezen. Want als wij in de tijd van onze onwetendheid geen afkeer gehad hebben van het lezen van dikke boeken met verzinsels, en onze tijd daarmee en met feestmalen en andere losbandigheden doorbrachten, zonder enige tegenzin, zullen we nu (nu we door de genade van God uit onze duisternis gekomen zijn) een afkeer hebben van het lezen van dingen die noodzakelijk, troostrijk en waarlijk goddelijk voor ons zijn? Maar zie hoe verdorven wij zijn, dat het ons zwaar valt onze tijd te gebruiken om goede en heilige dingen te horen en te lezen, en dat de tijd ons altijd te kort schijnt wanneer er sprake van is om hem te gebruiken voor ijdele dingen.’

Dit kloeke boek telt ruim 700 pagina’s en bestaat eigenlijk uit drie boeken in één band. Het eerste deel is meer kerkhistorisch en gaat over de oorsprong van de wederdopers. De Brès beschrijft hier de ontstaansgeschiedenis van het anabaptisme van zijn dagen. Het tweede is meer dogmahistorisch en betreft de christologie. Hier behandelt hij hoofdzakelijk de twee naturen van Christus, Zijn Godheid en Zijn mensheid. Dat was een theologisch onderwerp waarop de wederdopers duidelijk een totaal andere visie hadden dan de gereformeerden. Met alle gevolgen van dien. In het derde deel behandelt De Brès uitvoerig de doop in het algemeen en de kinderdoop in onderscheid met de volwassendoop. Een hoogst actueel thema. Na het gedeelte over de doop heeft De Brès nog drie wat kortere verhandelingen opgenomen, namelijk over de overheid, de eed en de onsterfelijke ziel.

Kortom, een boek met interessante en leerzame onderwerpen op historisch en theologisch terrein. Als we onze wortels willen leren kennen, zijn we verplicht van deze oorspronkelijke bronnen kennis te nemen. Wat heeft de Heere in deze ‘reformator van de Nederlanden’, veel gegeven. Relatief jong heeft hij de waarheid die naar de godzaligheid is met zijn bloed als martelaar bezegeld. Wat is hij in zijn korte levenstijd dienstbaar geweest voor de Kerk hier te lande. Dat het nageslacht deze waarheid toch hartelijk zou beminnen en bevindelijk zou kennen! En toch niet in onkunde eraan voorbij zou gaan en zodoende verkwanselen. Wanneer u de boeken via de Stichting bestelt, steunt u deze in het financieren van de vertaalkosten. Ook de reeds verschenen uitgaven zijn nog verkrijgbaar. We hopen in de komende tijd in ons kerkelijk blad deze waardevolle, laatste uitgave in een aantal artikelen te bespreken. Dit jubileumjaar
(1561- 2011) geeft ons daar alle aanleiding toe.


N.a.v. ”Oorsprong en weerlegging van de wederdopers”; geb.; 726 blz.; prijs € 47,90; ISBN 978 9055516148; portovrij te bestellen bij Stichting Heruitgave Werken Guido de Brès, Ambachtsherenweg 18, 3264 SE
Nieuw-Beijerland. E-mail st.gdb@kliksafe.nl of tel. 0186-611836

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen