Zout Haringvliet fors duurder

Rijkswaterstaat schat de kosten op 900 miljoen gulden. Volgens sommige betrokkenen is dat te optimistisch ingeschat en is ook niet duidelijk hoe dit bedrag is samengesteld. Het Waterleidingbedrijf Zuid-Holland Oost

(WZHO) in Gouda schat de extra kosten voorzichtig in op 270 miljoen gulden. De drie andere bedrijven, Europoort in Rotterdam, Duinwaterbedrijf Zuid-Holland (DZH) in Den Haag en Waterwinbedrijf Biesbosch, zullen ook diep in de buidel moeten tasten. Alleen Delta Nutsbedrijven (Deltan) in Zeeland is er zeker van dat het de kosten kan compenseren. Voor Deltan worden de kosten geraamd op 65 miljoen gulden.

De extreem hoge kosten voor de waterleidingbedrijven houden verband met de toenemende verzilting van verschillende rivieren zodra de sluizen in het Haringvliet opengaan. Rijkswaterstaat geeft toe dat de verzilting van de Hollandse IJssel "een groot probleem" wordt.

De plannen om de sluizen open te zetten passen in het project "Verandering sluisbeheer Haringvliet". Doel is om de natuur in de voormalige zeearmen zoveel als mogelijk te herstellen. In 1970 werd het Haringvliet als open zeearm afgesloten in het kader van de Deltawerken.

Rijkswaterstaat lijkt in te zetten op een "gedempt-getijvariant". De sluizen staan dan voor 95 procent van de tijd open. Hierdoor krijgt de natuur de kans zich te herstellen zoals de situatie voor 1970 was.

Volgende maand is de milieueffectrapportage (MER) gereed. In november volgen vier inspraakavonden in het gebied. Naar verwachting volgend voorjaar neemt de minister van verkeer en waterstaat een besluit over het beheer van de Haringvlietsluizen.

Kier

De sluizen zullen vanaf het jaar 2002 geleidelijk aan steeds verder opengezet worden. Ze staan eerst langere tijd op een "kier" voordat de volgende stap genomen zal worden. Een van de directe gevolgen is het oprukken van de zoutwatertong. De waterleidingbedrijven moeten grote investeringen doen om de toenemende verzilting in verschillende rivieren te neutraliseren. Alleen op die manier blijft het mogelijk drinkwater te halen uit de "bedreigde" rivieren.

Vooral het zoute water dat vanuit het Haringvliet verder de Hollandse IJssel binnendringt, zorgt voor problemen. Tevens kan het zeewater in de Nieuwe Waterweg tot voorbij Rotterdam komen. Nu wordt het water uit het achterland alleen via de Nieuwe Waterweg naar de Noordzee afgevoerd. Deze sterke stroom houdt de zoutwatertong op veilige afstand van de drinkwatervoorzieningen.

Volgens een woordvoerder van het WZHO worden de Lek en de Noord straks ongeschikt om drinkwater uit te halen. Een verdere verzilting van de rivieren betekent voor het WZHO een directe bedreiging van ruim 25 miljoen kubieke meter drinkwater per jaar. Dat is de helft van de jaarlijkse afzet, waar een alternatief voor gevonden moet worden.

De waterinnamepunten bij Bergambacht, Hendrik-Ido-Ambacht, Lekkerkerk, Nieuw-Lekkerland en Ridderkerk worden geheel of gedeeltelijk ongeschikt. Het WZHO levert in 36 gemeenten in Zuid-Holland drinkwater aan 720.000 inwoners.

Betalen

Op dit moment is er geen duidelijkheid over wie de extra kosten gaat betalen. Rijkswaterstaat is van mening dat de gevolgen van de "kierstand" mee zullen vallen. Alleen bij iedere volgende stap zullen tijdig maatregelen genomen moeten worden. De waterbedrijven verschillen op dit punt fundamenteel van mening met RWS.

Evenmin is duidelijk op welk moment de sluizen dichtgaan en wie daar invloed op uit kan oefenen. De milieueffectrapportage geeft daar volgens WZHO geen duidelijkheid over. Bij zware storm staat de veiligheid van de inwoners voorop. Maar voor goed drinkwater zou een sluiting van de sluizen al gewenst kunnen zijn als de veiligheid van inwoners nog niet in het geding is.

Bij het WZHO wordt voorlopig afwijzend gereageerd op de MER zoals deze door Rijkswaterstaat is opgesteld. In de toekomst zal de hoeveelheid water in de Nieuwe Waterweg verminderen als er ook een belangrijk deel via het Haringvliet wordt afgevoerd. Behalve dat het WZHO grote problemen voorziet met de Hollandse IJssel worden er ook problemen verwacht in de Brabantse Biesbosch.

Door een toename van eb en vloed kan er in het waterwingebied minder water uit de Biesbosch worden ingenomen. De spaarbekkens in de Biesbosch kunnen eveneens gevaar lopen. De huidige dijken die om de bekkens liggen, zijn niet berekend op een getijdestroom. Het Waterwinbedrijf Biesbosch verwacht eerst de dijken te moeten versterken en op hoogte te moeten brengen voordat er sprake kan zijn van de terugkeer van de getijdestroom vanuit het Haringvliet.

Fosfor

Het Duinwaterbedrijf Zuid-Holland (DZH) vermoedt dat er een toename van fosfor in de Maas en de Afgedamde Maas te verwachten is als het Haringvliet open zal zijn. DZH haalt uit de Afgedamde Maas een deel van het drinkwater. Het water uit de Afgedamde Maas wordt met een buizenstelsel naar de duinen getransporteerd om gefilterd te worden. DZH heeft enkele jaren geleden grote investeringen gedaan om het water uit de Maas te ontdoen van fosfaat. DZH heeft als noodvoorziening nog een innamepunt bij Bergambacht. Ook hier geldt hezelfde als voor het WZHO : 'Bergambacht' zal ongeschikt worden. De plannen met het Haringvliet maken nieuwe aanpassingen noodzakelijk. DZH verwacht anders een negatief effect op de natuur in de duinen. Water met een hoger fosfaatgehalte tast de kwetsbare flora in het duingebied aan.

Ofschoon Delta Nutsbedrijven op dit moment de enige voorstander is van een ander sluizenbeheer, dienen er toch aanzienlijk kosten te worden gemaakt. Er is een bedrag van 65 miljoen gulden genoemd. Het waterinnamepunt Scheelhoek, dat vlak achter de sluizen ligt, moet verplaatst worden tot voorbij Den Bommel.

Landbouw

Wat van toepassing is voor het drinkwater in grote delen van de provincies Zuid-Holland en Zeeland geldt in gelijke mate voor het winnen van water voor de land- en tuinbouw.

Bij de handhaving van de waterkwaliteit voor land- en tuinbouw zijn verschillende hoogheemraadschappen nauw betrokken. Het hoogheemraadschap Rijnland in Leiden en dat van Delfland in Delft reageren enigszins

afwachtend. Ze zijn voor hun zoet- watervoorziening grotendeels afhankelijk van het water in de Hollandse IJssel.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen