De computer maakt ook bladmuziek

Ook bij de ons bekende muziekuitgeverijen doet de computer langzaam maar zeker zijn intrede. Daarmee hebben we niet de administratie van deze bedrijven op het oog, maar het gravurewerk. In diverse publikaties, zowel in deze krant als in andere, is reeds de aandacht gevestigd op dit fenomeen, dat inmiddels ook voor de niet-professionele muziekbeoefenaar binnen handbereik ligt.

Dat de weg naar perfectie ook voor deze vorm van computercreativiteit bezaaid is met voetangels en klemmen, blijkt uit een uitgave van Willem.sen uit Amersfoort waarbij deze bekende uitgever -naar mijn weten voor de eerste keer— de gravures met behulp van een computer liet vervaardigen. Het betreft een bundel met psalmbewerkingn van H. van Telgen-Vermeulen. Alleen al het feit dat onmiddellijk gecon.stateerd kan worden dat het werk niet door een traditionele graveur is verricht, is een veeg teken. De tekortkomingen van de gravures zijn dan ook in het oog lopend: de accolades wijken af van het bij deze uitgever gebruikelijke type. de aanhoudingsbogen gaan dwars door de noten heen en zijn allesbehalve fraai, in sommige gevallen staan naast elkaar liggende noten (g-a) door elkaar heen in plaats van schuin onder elkaar, de fermate onder een systeem ontbreekt, fraseringsbogen worden uit esthetisch oogpunt maar geheel weggelaten, enzovoorts.
    De daarnaast voorkomende meer normale foutjes, zoals de vermelding "Psalm 112" in plaats van "P.salm 113" en zelfs het geheel ontbreken van een titel boven de eerste variatie van Psalm 122, dragen er eveneens toe bij dat dit computerdebuut van Willemsen geen echt succes is geworden. Echter, alle begin is moeilijk en ik blijf ervan overtuigd dat binnen afzienbare tijd de conventionele methode (handwerk) zal zijn verdrongen door een door de computer ondersteunde werkwijze.

Inhoudelijk

De inhoud van de bundel is overwegend beter dan de vormgeving. Men treft variaties aan over een achttal bekende psalmen (8, 25, 72, 65, 113, 122, 143 en 146). Het idioom is klassiek, soms een tikkeltje modern, de vorm goed doordacht en de stijl eenvoudig. Alleen, wat daar zo'n knullig stukje als de tweede variatie van Psalm 146 tussen doet...?
    Willemsen gaf ook nog werk op de ouderwetse manier uit: vier bundels van totaal verschillende inhoud. "Muziek voor orgel en hobo" bevat bekende meesterwerken, namelijk het koraal "Bringet dem Herrn..." uit cantate 148 van Bach, het Largo uit "Xerxes" van Handel en het Ave Verum van Mozart, voor orgel en fluit/hobo bewerkt door Herman Drost (nr. 754). Van Eugene Gigoüt verscheen een fotomechanische herdruk van diens bekende toccata in b-moll. Alleen geschikt voor gevorderden (nr. 760). M. L. Zonnenberg bewerkte 37 geliefde geestelijke liederen voor elektronisch orgel onder de titel "Een vaste Burcht is onze God". Eenvoudige muziek op drie notenbalken voor het spelen met uitkomende stem (nr. 761).
     Tot slot een uitgave in de serie "Musica pro organo", en wel het eerste deel van de serie B. Het boek bevat leuke, maar niet altijd even inspirerende koraalgebonden muziek uit de romantiek, met bijdragen van C. G. Hopner ("Nun sich der Tag" en "Wir Christenleut"), E. F. Richter ("Wer nur den lieben Gott" en "O Gott, du frommer Gott") en G. Merkel ("O Traurigkeit, o Herzeleid" en "Nun sich der lag"). Geschikt voor de enigszins gevorderde speler (nr. 708). Als de uitgave-nummering van Willem.sen u niet geheel duidelijk is, dan bevindt u zich in goed gezelschap: de logica erachter ontgaat mij ook enig.szins.

Boekencentrum

Ook het Boekencentrum heeft de hulp van de computer ingeroepen voor het graveren van bladmuziek. De kwaliteit van de door deze uitgeverij gepubliceerde bundel ("Muziek in oude stijl", onder redactie van Jan D. van Laar) ligt aanmerkelijk hoger dan die van de hiervoor genoemde uitgave. Een luxe omslag zorgt voor het nodige cachet, de druk is goed en de inhoud voortreffelijk. De inzet van de computer verraadt zich bij deze uitgave door -wederom- de aanhoudingsbogen (met name de lange en de hele kleintjes, waarvan de curve te diep is) en de strepen van de achtste noten, die een tikkeltje brokkelig zijn.
     De bundel bevat drie bewerkingen over Gezang 144 van Cor de Jong, een preludium, drie variaties en een fuga over Gezang 287 van Jan D. van Laar, een partita over "O Traurigkeit, o Herzeleid" van Hans van Nieuwkoop en variaties over "Awake, my soul" van Bernard Winsemius. Bekende namen dus, die garant staan voor een waardevolle uitgave. De moeilijkheidsgraad is zodanig, dat de gevorderde amateur er zeker uitkomt.

Zwart

Ook uit Rotterdam komt een nieuwe uitgave. Het "Bureau vt)or Koraalmuziek", dat regelmatig bladmuziek van Dirk Jansz. Zwart publiceert, komt opnieuw met een bundel van deze musicus op de proppen. Ditmaal een fantasie over "Hoe groot. o Heer, en hoe vervaarlijk". de melodie \an een lied uit de "Nederlandlsche Gedenckclanck" van Adriaan Valerius. In het eerste deel van deze fantasie, een rustig intro waarin de monotone in/et van hel lied (e-c-c-c» een dominante rol speelt, valt Zwarts beheersing van de stemvoering op. hetgeen in het vervolg (een fiigatisch Maestoso, uitmondend in een breed koraal) bevestigd wordt. Mooie, goed doordachte muziek.
     Gezien de beperkte omvang van de fantasie (8 pagina's) zou combinatie niel andere soortgelijke composities \an de/elftle auteur waarseliijiilijk voor een wat prettiger prijs per pagina kunnen zorgen, hetgeen de verbreiding van deze muziek alleen maar ten goede zou komen.

De prijs van de bundel bedraagt 12.5(1 gulden. Ze kan besteld worden door overmaking van dit beiliaü, vermeerdertl met 2.25 gulden poiN' lokosten. op postbankrckeiiiiii.'.ruinuiK-i 54.85. ^(12

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen