Ik geloof in de Heilige Geest

Het is een geweldig veel omvattend onderwerp, dat in de woorden 'Ik geloof in de Heilige Geest' uit de twaalf artikelen wordt weergegeven. De catechismus die dit artikel behandelt, is ook al niet tang. Weinig woorden kunnen echter zeer geladen zijn en vol van stof. Dat is zeker met het artikel over het geloof in de Heilige Geest. Er is veel over geschreven, daarom geef ik een literatuurlijst. Maar dat is nog niet alles. Ik denk aan de lange rij boeken van dr. John Owen over het werk van de Heilige Geest. Zij kunnen aan de literatuurlijst worden toegevoegd maar het is niet eenvoudig om ze door te werken. Het geloofsartikel heeft ruim de aandacht gehad van de kerken van de Reformatie en van de Nadere Reformatie. En vandaag de dag staat het geloof in de Heilige Geest weer midden in de belangstelling. Wat geloven wij van en hoe geloven wij in de Heilige Geest?

Vooraf wil ik zeggen dat het onmogelijk is om het onderwerp uitputtend te behandelen. Wij doen een greep. En daarmee hopen we. dan de kern van de vragen omtrent het geloof in de Heilige Geest te hebben getroffen.

Het geloofsartikel

Met het genoemde artikel is niet alles van het geloof gezegd. Eigenlijk is het ook niet goed om zo maar alleen te spreken over het geloof in de Heilige Geest. Want wij moeten altijd bedenken dal dit geloof verbonden is aan het geloof in God de Vader eerst, en daarmee ook aan het geloof in de Heere Jezus Christus. En dan niet alleen omdat wij geloven in de Heilige Dricccnhcid. Dat ook. Wij geloven in de eenheid van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Wie dit niet geloof, kan niet zalig worden. Het is een absolute noodzakelijkheid, omdat God Zich zo in Zijn Woord heeft geopenbaard. En als God Zichzelf zo openbaart, dan mogen wij daar niets vanaf doen.

Er is echter meer te zeggen. Wij mogen niet vergeten dat de Vader onze Schepper is. En dat de Vader als onze Schepper ook cn eerst Vader is van de Heere Jezus Christus! De Vader heeft Zijn Zoon gezonden.

De Heere Jezus Christus is de Verlosser. Zijn werk was verzoening aan te brengen, strafte dragen en de wet te vervullen. Zijn Vader te verheerlijken.

De Heilige Geest komt om het werk van de Hccrc Jezus toe te passen. Hij is de Werkmeester van het geloof in de harten van mensen. Hij is op aarde gekomen. Hij woont in dc gemeente. Hij woont in het hart van Zijn kinderen. Hij vergadert de gemeente die uitverkoren is tot het eeuwige leven. De

Heilige Geesl is de Heiligmaker, zeggen wij. Maar dat kan Hij niet zijn zonder dc Vader en zonder de Zoon. Hij gaat uit van de Vader en van de Zoon. Hij gaat uit van de Vader en de Zoon om het werk op aarde te doen. Letten wij op het Oude Testament dan zien wij dat de nadruk wordt gelegd op het werk van dc Heilige Geest in de schepping cn onderhouding van de schepping. God zendt Zijn Geest uit en Hij vernieuwt daardoor het gelaat van de aarde. Als je het lente ziet worden, dan zie je ook iets van dat werk van de Schepper Geest.

Het Nieuwe Testament legt daar niet de nadruk op. Het Nieuwe Testament legt de nadruk op de herschepping en de taak van de Heilige Geest daarin. Hij wordt door de Vader uitgezonden en door de Zoon. De Heere Jezus Christus stort nu dit uit wat Gij nu ziet en hoort, zegt Petrus op de Pinksterdag. Dc Vader verkiest, de Zoon heeft gekocht en de Heilige Geest brengt bijeen. Heiligt mensen. De twaalf artikelen laten het horen wat het werk van de Heilige Geest allemaal is: ccn heilige algemene christelijke kerk, gemeenschap der heiligen, vergeving der zonden, wederopstanding des vleses en een eeuwig leven. Daar heb je het. Wij geloven in de Drie-enige God.

onderscheiden maar niet te scheiden. Als je dit niet vergeet, kunnen wij verder met het: Ik geloof in de Heilige Geest. Anders verzeil jc in een stuk mysticisme. De Geest wordt losgemaakt van de Vader en van de Zoon. En je ziet dan dat mensen gaan leven bij allerlei ingevingen en drijven op de wateren van het gevoel. De dopersen zijn daar sterk in geweest, maar daaraan ook ten onder gegaan.

Geloven of ervaren?

Je kunt vragen: is dat nu wel genoeg: geloof. Zou je niet heel andere woorden kunnen gebruiken. Zoals bijvoorbeeld: ik merk. ik gevoel, ik ervaar de werking van de Heilige Geest. Is het niet wat karig om daar zo maar heel eenvoudig en sober van te zeggen: Ik geloof?

Het ligt namelijk ten aanzien van de Heilige Geest toch wat anders dan bij het geloof in God de Vader en dan bij het geloof in God de Zoon.

Zolang wij over God de Vader spreken, begrijpen wij heel goed dat wij niet alles kunnen zeggen. Want God de Vader is de God Die zich verborgen houdt. Die wij nooit kunnen narekenen of begrijpen. Zelfs Zijn handelen in de geschiedenis en het wereldbestuur, toch allemaal heel werkelijke en zichtbare dingen, kunnen wij niet begrijpen. God is groot en wij begrijpen Hem niet. Wij geloven in Hem. Dat wil heel in het kort zeggen, dat al kunnen wij Hem nooit begrijpen, dat wij toch ons leven in Zijn handen leggen, en dat wij Hem vertrouwen in Zijn beleid. Wij geloven in Hem. Wij begrijpen Hem niet.

Ook bij het geloof in de Zoon gaat het om geloof. Want al de dingen die de apostolische belijdenis van Hem zegt. kunnen door ons niet ervaren worden. Er zijn discipelen geweest die op Golgotha hebben gestaan, en herders die in de stal zijn geweest. Vrouwen die het open graf hebben bezocht en mannen die op de Olijfberg hebben gestaan. Zij zijn allemaal oor-en ooggetuigen geweest van al deze dingen. Maar van ons is er niet één die Hem heeft aangeraakt of die door Zijn zegenende handen is aangeroerd. Wij geloven als het wel is in Hem. Wij vertrouwen op Hem en stellen ons leven in Zijn handen. Wij wandelen door geloof en niet door aanschouwen.

Maar nu de Heilige Geest. Dan moet het toch anders zijn. Hij is de Werkmeester in het hart van Zijn kinderen. Zijn werk grijpt in in de ervaarbare werkelijkheid van ons leven. Het kan toch niet anders of het moet gevoeld kunnen worden. Hij getuigt met onze geest dat wij kinderen van God zijn. zegt Paulus in Romeinen 8. Bovendien leidt Hij de kinderen. Want zovelen als er door de Geest van God geleid worden, die zijn kinderen Gods.

Zouden we dan bij de Heilige Geest naast het woord geloof toch ook niet een heel klein beetje aanschouwen kunnen zetten?

Zouden we in deze keiharde wereld, waarin God voor velen afwezig schijnt te zijn. waarin God verduisterd wordt zoals men zegt. waarin wij schijnbaar worden meegesleurd door aardse krachten toch niet een dertiende artikel kunnen toevoegen: Ik ervaar de vernieuwende, bekerende, sterkende, troostende tegenwoordigheid van de Heilige Geest. Zou dat niet zijn als een klaroenstoot tegenover zoveel ongeloofs-theorie?

Er zijn mensen die daaraan behoefte hebben. In deze wereld geloven we aan psychologie, gesprekstechniek, sociale zorg. pedagogie, medische macht, het zachte sterven, maar dat er ook nog zoiets zou kunnen bestaan als het

werk van de Heilige Geest ontgaat de mens van vandaag. Wij leven zo ook in de kerk. Er wordt vooral gelet op wat wij aan hebben en hoe ons haar zit, maar dat er nu ook zo iets is . als een innerlijke vernieuwing, een dagelijkse vernieuwing door de Heilige Geest die ons alleen waarachtig godvrezend maakt, ontgaat ons verder.

Stromen van kracht op de troostvolle gemeenschap des Heiligen Geestes?

Is het dan niet nodig dat wij toch wat meer gaan zeggen dan: „Ik geloof in de Heilige Geest? " Laten wc toch liever spreken van de stromen van kracht die ons gegeven zijn, en laten wij die niet langer miskennen. Zo zou je toch kunnen spreken?

Hebben dc pinkstcrgrocpcn niet veel meer gelijk in het verwijt aan de kerken dat zij beneden hun stand leven? Het volle evangelie biedt loch meer dan wat dc kerken daarvan gemaakt hebben!

Het echte wonder van de Geest is voor de kerkmens veelal verborgen, en zo strompelt die mens zijn weg in armoede cn in donkerheid. Aldus zeggen de pinkstcrgrocpcn.

Aldus zeggen de pinkstcrgrocpcn. De grote vraag is echter of wij op grond van de Schrift zover mistasten, wanneer wij niet willen weten van allerlei bijzondere geestesuitingen, zoals bijvoorbeeld tongentaai en genezingswonderen: wanneer wij ons baseren op het gewone werk van de Heilige Geest dat al bijzonder genoeg is. Alleen, wij moeten daarbij ook bedenken dat de Geest nooit op de voorgrond treedt. Alle werk van de Heilige Geest dat wij in de Schrift vinden, is niet gericht op de openbaring van de Geest Zelf, maar op de verheerlijking van de Heere Jezus.

Zijn grootste werk

God de Zoon verheerlijkt de Vader en de Heilige Geest verheerlijkt de Zoon. Dit is de grote regel die wij in acht moeten nemen. Christus verheerlijkt de Vader en de Heilige Geest verheerlijkt Christus. Die zal Mij verheerlijken, heeft de Hccre Jezus gezegd. De Geest stelt dus de Heere Jezus op de voorgrond. Als je dus vraagt: wat is het allergrootste kenmerk van het werk van de Heilige Geest, dan is het de verheerlijking van Christus. Dat de Heilige Gccsl dit werkt,

vinden we in de Heidelbergse Catechismus in zondag 7. Het geloof wordt daar een vast vertrouwen genoemd, dat dc Heilige Geest door het Evangelie in mijn hart werkl. dat niet alleen zondaren maar ook mij vergeving van zonden geschonken is. In Zondag 25 wordt gevraagd hoe je aan het geloof komt: van de Heilige Geest. Die het geloof in onze harten werkt door de verkondiging van het Evangelie. Dus het geloof is een werkstuk van de Heilige Geest.

En in Zondag 20, waar het gaat over het artikel „Ik geloof in dc Heilige Geest", daar luidt het antwoord: „Ten andere dat Hij ook mij gegeven is, opdat Hij mij door een waar geloof Christus en al Zijn weldaden deelachtig make, mij trooste en bij mij eeuwig blijve". Nog meer zou te noemen zijn, zoals bijvoorbeeld het doopformulier: „Dat Hij in ons wonen wil, ons toccigcncnde hetgeen wij in Christus hebben, namelijk de afwassing van onze zonden en de dagelijkse vernieuwing van ons leven, totdat wij eindelijk onder de gemeente der uitverkorenen in het eeuwige leven onbevlekt zullen gesteld worden".

Twee dingen dus. Wij ontvangen door dc Geest vergeving der zonden door het geloof in Jezus Christus en wij worden vernieuwd naar Zijn beeld. Dat laatste hoort erbij. Vernieuwd worden, de heiligmaking, dc vernieuwing, dc wedergeboorte, het gelijkvormig gemaakt worden aan het beeld van Christus, dat behoort tot Zijn werk.

Gaven en vruchten

Er is in de Bijbel sprake van de vrucht van de Heilige Geest. In Galaten 5:22 bijvoorbeeld: iefde, vrede, blijdschap, lankmoedigheid, goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid. matigheid. Deze vrucht behoort tot wat wij vroeger noemden het heilswerk van de Geest, dc zegening van Zijn wederbarende kracht. Hij maakt ons tot nieuwe mensen, naar het evenbeeld van de Heere Jezus Christus.

Deze vrucht moeten wij kennen. Het behoort tot de normale uitrusting van de christen. Naast de vrucht die ik noemde, zijn er gaven van de Heilige Geest. De gaven zijn veel meer individueel gericht. Wij lezen daarvan in 1 Kor. 12. De een heeft deze gaven en de

ander andere gaven. Daarin zijn de christenen verschillend en moeten zij ook verschillend wezen. De Geest gebruikt daarvoor de verschillende mogelijkheden die wij bezitten. Hij gebruikt Petrus op een andere manier dan Johannes. En beide weer anders dan Paulus bijvoorbeeld. De Geest gebruikt ze in de koninklijke gang die Christus door de wereld maakt en schakelt ze in. in zijn heilsplan met deze wereld. Alleen al die gaven hebben als leidraad de vrucht van de Geest, waarvan de eerste liefde is. De gaven zijn allemaal opgenomen in het grote werk van God dat voortgaat van eeuw tot eeuw. In dit verband zou te spreken zijn over de zalving van de Heilige Geest. Hierbij moeten wij ook letten op het vervuld worden van de Heilige Geest. Niet alleen is daarvan sprake op de dag van het grote Pinksterfeest in Jeruzalem.

Meerdere malen komen wij dat tegen in de Handelingen van de apostelen dat apostelen worden vervuld van de Heilige Geest. In dit alles treedt de Geest dus niet op de voorgrond. Alleen al het wonderbaarlijke dat er nog steeds een kerk in deze wereld is. geeft grond om te geloven in de Heilige Geest.

De stille Geleider

Het is een geweldige tere en heilige zaak zich rekenschap te geven van wat het betekent, te leven door de Geset van Christus. Als ik zeg: ..Ik geloof in de Heilige Geest", dan wil dat zeggen, dat ik ben opgehouden te geloven in mijzelf, in mijn eigen zoeken, in mijn eigen pogen om het leven op te bouwen naar het door mij uitgedachte patroon. Het moet betekenen dat ik gewaar geworden ben dat er een onzichtbare Geleider in mij bezig is. Een Geleider die Zich bijna steeds verbergt en Zich op de achtergrond houdt, maar Wiens tegenwoordigheid mij van diepe afgronden heeft teruggehouden en mij telkens weer heeft doen buigen voor Hem. die aan het kruis mijn zonden gedragen heeft.

Zegel en onderpand

Enkele malen is er in de Schrift sprake van het zegel van de Geest en van het onderpand. Hij is een zegel: eigendomskenmerk. De Heilige Geest is als een waarmerk van wie iemand is. Namelijk eigendom van de Heere Jezus Christus. Hij is onderpand. De volkomenheid van de verlossing is er nog niet. Christus heeft aan Zijn gemeente de garantie van de volkomen verlossing gegeven. Hij heeft hun lichaam meegenomen naar de hemel en heeft zijn Geest op aarde gezonden als een tegenpand.

Weerstaan, bedroeven, blussen

Er is ook dc vraag te stellen of wij ons door Hem laten leiden. Want wij kunnen Hem weerstaan. Stefanus heeft dat gezegd tot de Hoge Raad van Israël: Gijlieden wederstaat altijd de Heilige Geest. Bovendien zijn er nog andere dingen waardoor wij Zijn leiding en gaven verwerpen.

Wij kunnen de Geest bedroeven (EE 4:30), wij kunnen Hem uitblussen (1 Thess. 5:19), wij kunnen streven naar de beste gaven (1 Kor. 12:31). wij kunnen de geestesgaven ook veronachtzamen (1 Tim. 4:14). wij kunnen ze daartegenover ook aanwakkeren (2 Tim. 1:6). Het is onmogelijk in dit korte bestek al deze dingen te noemen en uit te werken. Maar een paar wil ik toch erg graag noemen. Het bedroeven gebeurt bijna elke dag. Wij bedroeven hem dan als er geen geestelijke inspanning is. ..Oefen uzelf tot godzaligheid", zegt Paulus ergens. Dat wil zeggen dat er dingen zijn die wij moeten waarnemen. Dat is in de eerste plaats het Bijbellezen. Dat wil de Heere gebruiken. Dat te veronachtzamen betekent ook dat er heel weinig meditatie is.

Het tweede is het gebed. Wat kan cr veel verachteren wanneer het gebed vertraagt en de handen niet meer opgeheven worden naar de hemel. Daarmee bedroeven we de Geest die ook de Geest van het gebed is. Hij werkt het gebed in het hart. Ook als wij niet meer weten wat wij bidden moeten, dan bidt de Geest met onuitsprekelijke zuchtingen naar God. De Heilige Geest geeft als dc Geest der aanneming tot kinderen het kinderlijke toevoorzicht op de Vader, waardoor een mens leert roepen: ..Abba. Vader". Dan mogen wij met onze nood tot Hem de toevlucht nemen en het in Zijn handen stellen. Waar de liefde en de zorg van Gods Geest zo groot is. daar mogen wij Hem niet veronachtzamen. Noch in het persoonlijke omgaan met de Bijbel en het gebed, noch in de gaven die Hij aan anderen geeft.

En bij mij eeuwiglijk blijft

De Heilige Geest blijft ook bij allen waar Hij Zijn inwoning in het hart genomen heeft, en die Hij geleid door dit leven heen. Hij gaat niet weg. Hij zal ook er zijn als de roep klinkt: „Gaat uit de Bmidegom tegemoet". Dan zal er olie in de lampen blijken te zijn. Dan zal de adem van de Heilige Geest over het stof van deze aarde gaan en de doden zullen opstaan uit de graven en met een verheerlijkt lichaam de Heere tegemoet gevoerd worden in de lucht. Dan zullen zij aan Hem gelijk zijn. Gelijkvormig aan Zijn verheerlijkt lichaam. Eeuwig zal dan de levende kerk doorwoond worden door dc Heilige Geest. Het artikel „Ik geloof in de Heilige Geest", strekt zich over de grenzen van de tijd uit en schouwt in de eeuwigheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen