De Solas van de Reformatie

(3) 3. Sola scriptura

Nogmaals staan we even stil bij het Reformatie-monument in Genève. De kerkhervormers zijn afgebeeld met in hun handen de geopende Bijbel. In het marmer zijn ook vele bijbelwoorden ingegrift, om aan te geven hoe zij in alles wensten te buigen voor het majesteitelijke Woord des HEE-REN.

Het levenswerk van de kerkhervormers is geweest de vertaling van het Woord, de prediking van het Woord, de uitleg van het Woord. Daarbij waren ze ervan overtuigd dat de Schrift alleen door de Schrift zelf kon worden uitgelegd en dat menselijke overleveringen overbodige toevoegingen waren.

De traditie mocht niet langer de Bijbel overwoekeren. De Schrift moest voor zichzelf spreken. De Bijbel moest ook zoveel mogelijk de gelovigen zélf in handen gegeven worden. Het Woord Gods is immers doorzichtig, het is de kinderkens, de eenvoudigen geopenbaard.

De kerkhervormers waren ook doordrongen van de kracht van de prediking. Ze waren er diep van overtuigd dat het Woord niet ledig tot God zou wederkeren, maar zou doen alles wat Hem behaagt.

Ook dit beginsel van sola scriptura vinden we terug in de tekst, Rom. 3 : 21: Maar nu is de rechtvaardigheid Gods geopenbaard geworden zonder de wet, hebbende getuigenis van de wet en de profeten".

De Wet en de Profeten — dat wil zeggen:

de Schriften van het oude verbond. Die getuigen van de rechtvaardiging door het geloof alleen en van de verlossing door genade alleen.

Wanneer wij dat park in Genève verlaten en ons begeven in de aktualiteit, in de drukte van de twintigste eeuwse wereld, dan is het nodig dat Gods Woord een lamp voor onze voet en een licht over ons pad is.

Gode zij dank is het Woord onder ons tot op de huidige dag. En... waar Gods mond is, daar is ook Zijn hand. Luther zei het zo: 'God scheidt Zijn hand niet van Zijn mond', en hij bedoelde daarmee dat Gods Woord en Geest aan elkaar verbindt.

Daarom is het dan ook geen armoede wanneer onze zondagse kerkdiensten Woorddiensten zijn. Het is geen kwestie van schraalheid en schamelheid dat het gepredikte Woord het hart van de eredienst vormt en dat we geen uitbundige liturgie kennen met zangkoren, gewaden, wierook en kaarsen, enzovoorts. Deze oer-reformatorische Woord-dienst is in al zijn eenvoud juist een grote rijkdom die de HEERE ons gelaten heeft. Het Woord moet het doen en het Woord zal het doen.

Het gepredikte Woord is voertuig en werktuig van de Geest. Hier kiest de Reformatie naar twee kanten duidelijk positie.

Tegenover Rome, waar het sacrament voertuig van de genade is; een genade die dan door de Kerk, door de priesters, zou kunnen worden uitgedeeld. Maar wij mensen krijgen nooit de beschikking over Gods genade. De Kerk heeft niet een reservoir van waaruit zij de genade kan opscheppen en uitdelen. Dat doet tekort aan Gods vrijmacht. Er gaat in Gods koninkrijk niets automatisch en werktuigelijk toe. Het is dan ook niet zo: ik ben naar de kerk geweest en dus zit het wel goed tussen God en mij.

Anderzijds is er het front tegenover de Dopersen. Luther zegt: die tonen de genade in een gesloten vat en achter vensterglas. Je kunt er niet bij komen, je moet maar wachten op een inwendige stem, op een aparte hemelse openbaring. Maar die opvatting doet schromelijk tekort aan de nabijheid en de betrouwbaarheid van de HEERE in Zijn Woord. God doet geen half werk. Hij laat het heil niet boven de hoofden zweven, maar deelt het uit door de prediking waardoor het geloof gewerkt en de band met Christus gelegd wordt. En verder door de sacramenten waardoor het geloof versterkt en de band met Christus verstevigd en verinnigd wordt.

Vanuit dit sola Scriptura zal de kerk der Reformatie ook geen duimbreed mogen toe-, geven aan de ongelovige bijbelkritiek. De Schrift alléén wil ook zeggen: de Schrift helemaal (sola Scriptura houdt ook in tota Scriptura).

We staan ervoor dat de Schrift het gezaghebbende Woord Gods is, ook in de branding van aktuele vragen, bijv. rond schepping en evolutie. Genesis 1, 2 en 3 geven ons betrouwbare informatie over hoe de wereld begon en hoe de historische zondeval zich voltrok.

Gods Woord mag ook in ethische kwesties niet buitenspel worden gezet door te suggereren: van die problematiek of van deze ontwikkeling wisten de bijbelschrijvers nog niets af en daarvan kan de Bijbel ons op die punten niet de juiste richting wijzen. E> e Heilige Geest heeft bij de inspiratie van het Woord Gods ook op deze tijd gerekend!

We mogen niet toestaan dat het Woord gefilterd en gezeefd wordt door het menselijk verstand of de wetenschap of de tijdgeest of allerlei theologische modeverschijnselen. We kunnen niet een eindje mee gaan met een bijbelkritische benadering, maar moeten deze van meet af aan principieel weerstaan. Het Woord Gods kan alleen verstaan worden vanuit een eerbiedige luisterhouding, waarbij het gezag van de Schrift vanaf Genesis 1 tot en met Openbaring 22 voluit wordt erkend.

Sola Scriptura, alleen door de Schrift! Een gereformeerd christen is een bijbels christen. „Wat voor het vee de wei is, voor de mens de woning, voor de vogel het nest, voor de vis de stroom, voor de gems de rots — dat is voor de gelovige de Heilige Schrift" (Luther).

Christen-zijn is wonen in het Woord. En zo ook werken vanuit het Woord.

De Reformatie is niet een monument. Calvijn, Luther, Zwingli, Bucer en zovele anderen die in de zestiende eeuw door de Geest tot dat grote werk van de kerkhervorming geroepen werden, zijn niet meer onder ons.

Slechts hun beeltenis is nog te zien, geschilderd of uitgehouwen in marmer en steen. Maar wat belangrijker is: hun getuigenis is nog onder ons, zij spreken nadat zij gestorven zijn. Hun drievoudige zinspreuk — sola fide, sola gratia, sola scriptura — wordt overkoepeld door het solo Christo, door Christus alleen!

Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde en in der eeuwigheid (Hebr. 13 : 8).

Van Hem maken we geen beeltenis in hout of steen. Hij is onder ons door Zijn godheid, majesteit, genade en Heilige Geest. Hij is onze grote Reformator. Wat Hij gaf in de zestiende eeuw, wil Hij vernieuwen hier en heden en zal Hij voltooien in eeuwigheid.

Ziende op Hem is ons dankbaar gedenken tegelijkertijd biddend verwachten:

Uw Koninkrijk koom' toch, o Heer' ai, werp de troon des satans neer. Regeer ons door Uw Geest en Woord, het rijk des satans word' gestoord, en d' aarde met Uw vrees vervuld, totdat Ge Uw Rijk volmaken zult.

V.

J. H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen