Klein en ootmoedig

In de reacties valt op dat diverse jongeren mijn kritiek best goed kunnen volgen, maar de vinger leggen bij de lauwheid in de eigen gemeente. Juist om die reden zoeken jongeren het elders. Daar hebben ze een punt. In de Gereformeerde Gemeenten heerst lauwheid, er is achterdocht en kritiek, heb ik de vorige keer geschreven. Onvoldoende aandacht voor heiligmaking is misschien wel de meest gehoorde kritiek. Het zou niet goed zijn om dit direct af te doen als vijandschap tegen de waarheid. Leggen bewegingen als Jij daar! en Heart Cry de vinger op een zere plek in onze gezindte? Misschien wel. Dan past ‘de kerk’ verootmoediging en mogen we de Heere wel vurig smeken om de krachtige doorwerking van Zijn Heilige Geest. Hij is almachtig. Ook in ons kerkelijk leven. Maar, wie dat gelooft en belijdt, gaat het intussen niet ergens anders zoeken. Integendeel, die voelt zich juist meer verbonden aan de gemeente(n) waarin de Heere een plaats gaf. Trouw zijn is Bijbels.

Heiligmaking
Daarbij blijf ik inhoudelijk bezwaren houden tegen avonden en conferenties van Jij daar! en Heart Cry. Waarom? Omdat de mens daar zoveel móet. Twee voorbeelden. Jij daar! organiseert van tijd tot tijd Zingkringen. Je hoort er psalmen, maar ook opwekkingsliederen met bijbehorend handgeklap. Tijdens de Zingkringen worden door jongeren en ouderen getuigenissen afgelegd van hun bekering of hun leven met God. De zaal wordt opgeroepen om deze mensen na te volgen: “Wat heb jij deze week voor de Heere gedaan?” of “En nu jij: Wie ben je? Wat doe je? Wat is het resultaat?” De bezoekers móeten zoveel. Wie werkelijk toeneemt in genade, gaat meer van Christus vertonen, maar wordt zich tegelijkertijd dieper bewust van eigen onmacht (Johannes 15: 5). Dat geeft vaak schroom om te getuigen. Met Paulus roemen we dan ook niet in wat wij voor de Heere doen, maar wat Hij voor Zijn kinderen doet. Waar de mens en zijn bekering meer in het middelpunt komt, verdwijnt het wonder van Gods verkiezend welbehagen uit beeld.

Overwinningsleven
Het belangrijkste argument tegen met name Heart Cry is de - van de gereformeerde theologie afwijkende - visie op de heiligmaking. Arjan Baan mailde me een persoonlijke toelichting waarin hij uitlegt hoe zijn opmerkingen in het Friesch Dagblad over zijn incidentele zondigen gelezen moeten worden. Dat waardeer ik. Het nuanceert zo’n geïsoleerde uitspraak. Toch blijf ik met veel vragen zitten. Wanneer de Heidelbergse Catechismus, die de Schrift helder tot klinken brengt, naar aanleiding van vraag en antwoord 114 zegt dat “ook de allerheiligsten, zolang als zij in dit leven zijn, hebben maar een klein beginsel dezer gehoorzaamheid”, dan zegt Heart Cry: er is meer. Er móet meer. En ik zoek hierbij geen spijkers op laag water, het valt klip en klaar in interviews en brochures te lezen. Tegenover de “grote nood” in de reformatorische gezindte staat Heart Cry, in de lijn van Andrew Murray en ds. E. Maritz, een ‘overwinningsleven’ voor. Door de opstandingskracht van Christus en de vervulling van de Heilige Geest kan de zonde overwonnen worden. Levensheiliging levert veel op. “De vervulling met de Heilige Geest gaf ons de kracht om veel meer effect te hebben op de levens van anderen.”

Jubel en klacht
Het ‘overwinningsleven’ wordt onderbouwd met allerlei Bijbelteksten, ook uit de brieven van Paulus. Dezelfde Paulus verzucht in Romeinen 7: Het willen is wel bij mij, maar het goede te doen, dat vind ik niet (vers 18). Hij schrijft dat ná Romeinen 6. Hij is er nooit bovenuit gekomen. Paulus noemde zichzelf de minste van alle heiligen en de grootste van alle zondaren. De Bijbel leert inderdaad dat door de inwoning van de Heilige Geest en een leven in de vreze des Heeren zondige neigingen teruggedrongen worden. Dat moet ook ons verlangen zijn (HC, vraag en antwoord 114). Het geeft vreugde in het hart. Maar door de jubel heen klinkt ook de klacht (Jesaja 64: 6, Daniël 9: 5). In het licht van Gods ontzaglijke heiligheid moeten wij ons altijd verfoeien. En ook neigingen die tegen onze wil in ons opkomen, zijn zonden. Die ernstige, bijbelse noties staan haaks op de zogenaamde overwinningsleer. Heel de Schrift leert – en de kerkvaders, Reformatoren en Nadere Reformatoren hebben dat telkens onderstreept – dat Gods kinderen in dit leven niet verder komen dan dat kleine beginsel van die nieuwe gehoorzaamheid. Dat is geen koude vaststelling. Het gebed van de gelovige blijft: “Wil ons, arme zondaren, al onze misdaden, en ook de boosheid, die ons altijd aanhangt, om des bloeds van Christus wil niet toerekenen” (Zondag 51). Met Kohlbrugge – de ‘onheilige heilige’ – blijf ik bij de “eenvoudige Heidelberger” en daardoor dicht bij de Schrift: geen overwinningsleven, maar bedelaarsbestaan. Calvijn schrijft in zijn Institutie “dat hij het meest gevorderd is, die zichzelf het meest heeft leren mishagen: niet om in dit slijk te blijven steken, (…), maar meer om zich tot God te haasten en naar Hem te verlangen.” Zo blijven ze klein en ootmoedig, maar daarmee: in de Heere.


Meer lezen? Op www.jbgg.nl/daniel staan enkele artikelen van ds. C.P. de Boer (CGK) en ds. P. de Vries (HHK).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen