KERKRECHT

Catechismusprediking (2)

Wat betreft de catechismusprediking werden ook in de particuliere en nationale synoden reeds spoedig bij de ordening van het kerkelijk leven in ons land bepalingen gemaakt. Zo kwam dit punt reeds aan de orde in Emden (1571) en daar werd besloten dat de Heidel. Catechismus openlijk zal worden geleerd (art. 2). De eerste particuliere vraag op deze nationale synode handelt over "goede homilia's op den Catechismus" en deze vraag werd zo beantwoord, dat de predikanten geroepen zijn zulke preken te maken en elkaar daarin te oefenen en te scherpen. En de synode van 1578 te Dordrecht gehouden was' zelfs van oordeel, dat in de middagdienst van de avondmaalsviering men "met de gewoonlicke predicatie ofte catechismo zal voortvaren". De synode van den Haag in 1568 bepaalde dat de predikanten des Zondags "ordinarelijken" in de middag "de somma der christelijke leere in den Catechismo, die teghenwordich in de nederlantschen kerke aangenomen is, vervatet, corttelijk uitlegghen".

Op deze synode werd dus een voor alle gemeenten bindend besluit gemaakt dat met kleine tussenvoegingen door de grote Synode van Dordrecht 1618-19 werd overgenomen. Op verschillende particuliere synoden werd dit nog eens bijzonder onderstreept en ook uiteengezet waarom de catechismusprediking nuttig en noodzakelijk was. Zo b.v. te Schoonhoven 159.7: Hoewel het leren van de Catechismus op de preekstoel, op zulk een manier van vragen en antwoorden gesteld, op zichzelf geen bevel heeft in de Heilige Schrift, is nochtans het in de kerk hebben en leren van een soort catechismus, dat is een samenvatting van de fundamenten der christelijke religie, een apostolisch gebruik, gelijk blijft uit Hebr. 6 : 1, en ten allen tijde in de kerk ondervonden, en heeft het zeer grote nuttigheid, waarom het in dat opzicht niet voor middelmatig behoort gehouden te worden.

Omdat de catechismusprediking door de predikanten wel eens werd nagelaten en men er onderuit trachtte te komen met verschillende argumenten, bepaalde echter de Synode van Dordrecht 1618-19: "Alle predikanten, niet alleen in de steden maar ook op alle dorpen zullen ernstig en onder zware kerkelijke censuur woren belast, dat men op de Zondagen des namiddags altijd catechismus-prediking zal doen, waaren de Heidelbergse Catechismus, in onze kerken aangenomen, naar de orde verklaard wordt... en dat deze namiddagpredikatiën om de weinigheid der toehoorders, die in "sommige dorpen zouden mogen voorgewend worden, niet zullen mogen verzuimd of nagelaten worden, al is het dat de predikanten in 't eerst voor weinige toehoorders, ja maar alleen voor hun gezinnen zouden moeten prediken, terwijl zonder twijfel, indien de herders met het voorbeeld van hun gezinnen voorgaan, en de anderen, bijzonder die de gereformeerde religie toegedaan zijn, naarstig vermanen, mettertijd velen genoeg tot de predikatiën zullen komen." En wat betreft de combinatiën en de vacante-gemeenten bepaalde de Synode van Dordrecht 1618-19 dat de catechismusprediking niet verwaarloosd mocht worden: "De predikanten die twee kerken bedienen zullen naarstigheid doen, dat zij tenminste om de andere beurt na de middag catechismusprediking houden".

Omdat de catechismusprediking een onderwijzend karakter draagt, bepaalde de Synode van Dordrecht 1618-19 dat zij kort, duidelijk en eenvoudig moest zijn: De herders zullen de catechismus-predikatiën op die wijze inrichten, dat zij zowel de kortheid • betrachten en tegelijk ook de duidelijkheid, en kunnen tonen, dat zij rekening gehouden hebben niet slechts met de anderen, maar ook met de onkundiger en tedere jeugd. De Geref. Vaderen op de Dordtse Synode waren dus principieel, maar ook zedelijk. Ze hielden rekening met het bevattingsvermogen van de kerkmensen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen