TER OVERWEGING

Drs. L.G. Compagnie, Informatieboekje 2007 voor de Nederlands Gereformeerde Kerken. Uitg. Buijten & Schipperheijn Amsterdam 2007, 256 blz., € 9,75.

Voor de eerste keer verzorgde ds. Compagnie de redactie van het NG-jaarboek. Nog altijd met een verkleinwoord aangeduid (symbool voor de bescheidenheid van deze kerken aan het gereformeerde front?), maar toch met een respectabel aantal bladzijden. De NGK hebben door de jaren heen elk jaar een bescheiden groei, in 2006 een kleine honderd. Toch kampen zij, zo wordt gesignaleerd, met dezelfde problematiek als de CGK: (steeds) kleine(r wordende) gemeenten worstelen om levendig te blijven, grotere gemeenten groeien (vaak) door. De analyse over het — vaak ontbreken van — catechismuspreken (blz. 175) en het signaleren van lauwheid van de gemeenten op het terrein van de samensprekingen met andere kerken doen ons ook naar onszelf kijken: hoe zou het in de CGK in dat opzicht zijn? Ik wil ten slotte pleiten voor een zorgvuldiger screenen van persoonlijke gegevens: zowel op blz. 215/6 als op blz. 242 trof ik twee namen aan van broeders, die als predikant te boek staan, maar die dat niet meer zijn, de een al een aantal maanden niet, de ander al bijna anderhalf jaar. Dat is pijnlijk…

Dr. Bert Loonstra, Bekijk het eens zo. Dieptegesprekken over de kerk van vandaag en morgen. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2007,140 blz., € 12,90.

De predikant van de CGK-Emmeloord presenteert een boekje, waarin gefingeerde gesprekspartners in discussie gaan over allerlei thema’s die de kerk van vandaag raken: o.a. over de verantwoordelijkheid voor het leiden van de kerkdienst, over beamers en foto’s (of niet) in de diensten, over de (zeggingskracht van de) kinderdoop, over de plaats van de Tien Geboden, over de basis van Schrift en belijdenis, over de diaconale taak van de gemeente. Alhoewel, gefingeerde gesprekspartners… op een bepaald moment meende ik mezelf met de auteur in gesprek aan te treffen; ik zal niet verklappen op welke bladzijde! De bedoeling van dit boek is niet dat het tot uitgewerkte en afgeperkte standpunten komt, wél dat argumenten worden uitgewisseld en tegen elkaar worden afgewogen. En daar is dr. Loonstra wat mij betreft beslist in geslaagd; zo wil hij zelf óók inhoudelijk (theologisch en geestelijk) verder komen. Een klein detail: de ‘huis-tuin-en-keuken-mededelingen’ aan het begin en einde van de ‘gesprekken’ doen bij de voortduur wat simplistisch aan, zeker gezien de inhoud van de ‘gesprekken’.

Ds. J. van Amstel, Toegerust tot het ambtelijk werk. Uitg. De Groot Gouderiaan-Kampen 2007 (derde, herziene druk), 108 blz., € 12,50.

Op pas bevestigde ambtsdragers komt veel af. Ze merken in hun bijzondere arbeid al snel dat het van groot belang is om een goede ondergrond te hebben. In handzaam formaat dient dit boekje (dat blijkens het voorwoord vaak aan beginnende ambtsdragers cadeau wordt gedaan). Het brengt allerlei onderwerpen voor het voetlicht: de kerkdiensten, het (huis)bezoek, bijzondere situaties, bezoeken in tehuizen. Daarnaast moedigt de auteur aan om bovenal de Schriften te bestuderen, de inhoud van de gereformeerde belijdenis tot je te nemen en kennis van de kerkorde te hebben/krijgen. Er staan heel veel nuttige tips in. Over sommige details verbaasde ik mij: zo staat er op blz. 16 dat het niet in elke kerkenraad gebruikelijk is om een agenda voor de vergadering vooraf uitgereikt te krijgen. Dat zal vast zo zijn, anders zou ds. Van Amstel het niet schrijven. Maar dat zal dan toch een wel héél kleine kerkenraad betreffen, neem ik aan? Direct daarachter vond ik een gulden regel die ik dik onderstreep: laat een vergadering nooit langer dan drie uur duren (blz. 16). Een vooraf uitgereikte agenda dient, zo dacht ik toen, mede om dat te bereiken: de broeders kunnen zich dan immers gericht voorbereiden.

Altijd goed voor … hartkloppingen. Veertig jaar Evangelische Omroep. Uitg. Buijten & Schipperheijn 2007, 198 blz., € 24,90.

Het zal niemand ontgaan zijn dat de EO in 2007 haar 40-jarig jubileum viert. Op verschillende wijzen en op verschillende niveaus is dat gebeurd. Er is ook een foto- en ‘herinne-ringen’-boek gemaakt (zo noem ik het maar), waaruit men de groei van deze omroep kan waarnemen. Van klein naar groot, van onwennigheid in de omroep naar een ‘speler in het veld’ waarmee geducht gerekend moet worden, van orthodox-defensief tot ‘de verlegenheid voorbij’. Dat een en ander gepaard is gegaan en nog altijd gepaard gaat met kritisch meekijken van de achterban: het zal niemand verbazen. En dat is ook goed, want door kritiek groeit men — mits op de juiste geestelijke toonhoogte geuit en mits blijkt dat het hart op de goede plaats klopt (met een knipoog naar de titel). Zo, al bladerend, komen de herinneringen boven. 40 jaar… het roept bijbels gezien om een vervolg en om een verdieping. En zo mogen we deze omroep Gods zegen in de toekomst toewensen. Overigens: een bijgevoegde CD-rom maakt dat het geheel ook op de computer te zien is.

Ds. M.J. van Gelder, Het dierbaar geloof. 8 preken over de tweede Petrusbrief. Uitg. De Banier Utrecht 2007, 159 blz., € 14,90.

De ondertitel is iets te breed: het zijn 8 preken over 1 Petr. 1. Daar zit, zo blijkt wel, overigens al genoeg stof in. Ds. Van Gelder, predikant van de Geref. Gemeente van Middelburg-Zuid, heeft een heldere stijl. De preken zitten inhoudelijk wel erg vol, maar daar zullen de hoorders wel aan gewend zijn. Ook is de manier waarop hij de kinderen erbij betrekt, wisselend: de ene keer echt op hun niveau, de andere keer erover heen. In het bijzonder was ik benieuwd naar de preek over vers 10, waar het immers gaat om het vastmaken van roeping en verkiezing, in díe volgorde, precies andersom dan je zou verwachten: van Gods kant bezien gaat de verkiezing immers voor de roeping uit. Dat heeft belangrijke gevolgen voor pastoraat en prediking rond dit onderwerp. Ik was blij dat in de preek hierover heel duidelijke lijnen werden getrokken, geheel in overeenstemming met wat de Geest hier tot de gemeenten zegt.

?. van Veelen, Johannes. Het evangelie van de adelaar. Uitg. De Vuurbaak Barneveld 2007, 120 blz., €9,50.

In het evangelie naar Johannes wordt het leven en werk van de Heiland op andere manier benaderd dan in de andere evangeliën: hij overziet het ‘vanuit hemelse hoogte de diepte van de blijde boodschap over Jezus Christus’ (blz. 13). Vandaar de ondertitel van dit boek, overeenkomend met de wijze waarop in kerkelijke kunst deze evangelist wordt afgebeeld. In het boek geeft de auteur in kanttekeningen zijn uitleg; aan het slot van elke paragraaf staan vragen en opdrachten voor bespreking. Zo neemt het een waardige plaats in in het geheel van deze al lang lopende reeks, opgezet voor persoonlijke en gezamenlijke bijbelstudie. Over details in de uitleg wil men altijd wel doordiscussiëren, en dat geldt ook voor mij bij het lezen van dit boek. Eén ding viel me speciaal op: bij de ‘Ik ben’-uitspraken van de Heiland (typerend voor Johannes) legt de auteur nergens de lijn naar de Godsnaam (Ex. 3).

Thea Elshof-Beuvens, Trouw aan Christus’ kerk. De geschiedenis van de christelijk-gerefor-meerden, de gereformeerden en de vrijgemaakt-gereformeerden van Doesburg en omstreken. Uitg. Buijten Schipperheijn 2007, 717 blz., € 59,50.

Met bovengenoemde dissertatie veroverde de auteur haar doctorstitel, op 14 mei jl, aan de Radboud Universiteit te Nijmegen. Dat is een gelukwens waard. Er gingen vele jaren aan vooraf van bronnenonderzoek bij de archieven van de genoemde kerkenraden. Het is waardevol dat op deze manier een stukje ‘kleine kerkgeschiedenis’ op tafel wordt gelegd. Mevr. Elshof verdient wat mij betreft ook echt een compliment: zij is van rooms-katholieke huize, maar heeft zich de fijne nuances van de verschillende gereformeerde denominaties echt eigen gemaakt. Het boek begint bij de middeleeuwen, vervolgens komen we in de 19e eeuw, waar de eerste ‘afsplitsingen’ van de kerk van de Reformatie plaatsvinden. Dan is logischerwijze eerst de CGK-Doesburg aan de beurt, daarna de andere. Na een weergave van het gemeentelijk leven komt het tot een thematisch-historische annalyse. De slotconclusie is dat de genoemde kerken zich ondanks ernstige crises harmonisch hebben ontwikkeld. Ook dat ontwikkelingen in eigen kerkverband meer bepalend zijn geweest dan politieke en sociaal-economische omstandigheden. Bij de geweldige waardering die ik voor dit proefschrift heb, heb ik wel twee opmerkingen. Allereerst denk ik dat de beschrijving van het gemeentelijk leven wel beknopter had gekund dan nu het geval is zonder dat dit gevolg zou hebben voor te maken conclusies. De tweede is: gaat die beschrijving niet lang door? Voor mij was een aantal gebeurtenissen nog heel goed herkenbaar; vaak wordt een periode van 75 jaar aangenomen, om voor de hand liggende redenen. Nu werden er wel geen namen genoemd, maar voor wie bekend is, was het niet moeilijk die er bij te plaatsen. Verder alle lof!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen