Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Trouwtekst voor het hart

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Trouwtekst voor het hart

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Bij de huwelijksbevestiging in de kerk hoort een trouwpreek over een trouwtekst. Net na de Reformatie vond die echter gewoon op zondag plaats, zelfs als het Heilig Avondmaal bediend werd, al hadden de synoden van 1574 en 1578 dit liever niet. De prediking op zon zondag - soms waren er meerdere bruidsparen tegelijk - had geen speciale tekst voor het bruidspaar. Wat dat betreft lijkt de huidige praktijk me beter.

Maar over welke tekst zal de dominee spreken? Natuurlijk, binnen het grote aantal tekstverzen in de Bijbel is er altijd wel een te vinden. Maar het kan een heel geworstel zijn. Soms helpt het als het bruidspaar een tekst noemt. Ik geef die mogelijkheid dan ook.
Maar een tekst op verzoek kan een predikant ook hoofdbrekens kosten.

Er zijn wel predikanten geweest die gedurende hun hele ambtsperiode dezelfde trouwtekst en trouwpreek gebruikten. Dat was vooral in de naoorlogse dagen, toen er nog geen bandopnames werden gemaakt en het wel voorkwam dat een predikant vier trouwdiensten op een dag moest leiden. Dat maakte ds. H.A. van Slooten mee, die zich echter niet schuldig maakte aan eindeloze herhaling. Hij diende toen de hervormde gemeente van Wierden en was consulent van Rijssen. Dat houden van dezelfde preek met dezelfde tekst is overigens eerlijker dan voortdurend dezelfde preek houden met een andere tekst, wat helaas ook voorkomt.

Konijnenhok
Het huwelijk van mijn ouders is kerkelijk bevestigd in de Grote kerk in IJsselstein, op een zondagavond in september 1951. Ds. E.R. Damsté, die daar destijds predikant was, heeft er toen niet veel extra werk aan gehad. Die avond was namelijk zondag 41 aan de orde, de behandeling van het zevende gebod, en de trouwtekst was ‘Gij zult niet echtbreken’.
Een oom en tante waren enkele jaren daarvoor getrouwd met de woorden ‘Het is beter te wonen op een hoek van het dak dan met een kijfachtige huisvrouw’.
Eerlijk gezegd vind ik dat geen passende tekst bij zo’n gelegenheid. Er zijn inderdaad kijfachtige huisvrouwen maar vlak de dwaze Nabals ook niet uit.
‘k Heb zelf tweemaal een stel getrouwd met de woorden ‘De konijnen zijn een onsterk volk, nochtans stellen ze hun huis in de rotssteen’. Vanuit de gemeente kreeg ik daar de eerste keer kritiek op. In de zin van ‘bij de konijnen af’. Het echtpaar pakte het positief op en schafte een konijnenhok aan met een paar konijnen. Ze wilden op die wijze herinnerd worden aan hun trouwtekst, zoals anderen dat doen door de trouwtekst in te lijsten.

Handboek
Tijdens de Tweede Wereldoorlog liet de studie theologie, vooral de praktische theologie binnen de Hervormde Kerk, ernstig te wensen over. Om de predikanten die niet al te veel bagage hadden meegekregen te ondersteunen, werd kort na de oorlog een ‘Handboek voor de prediking’ uitgegeven, onder redactie van prof. dr. S.F.H.J. Berkelbach van der Sprenkel en ds. P.J. Roscam Abbing.
Laatstgenoemde heeft na een uitgebreide inleiding over de preek bij de huwelijksbevestiging en enkele voorbeeldschetsen tal van tekstsuggesties gegeven, 115 welgeteld. Daar staan enkele teksten bij waar ik mijn vragen bij heb. Niet om de tekst maar wel vanwege de toepassing, die verkeerde suggesties zou kunnen wekken, zoals: ‘Ik heb u bij uw naam geroepen, gij zijt Mijn’ (Jes. 43:1c). En: ‘Een mens kan geen ding aannemen zo het hem uit de hemel niet gegeven zij’ (Joh. 3:27). Een rechte dienstknecht zou daar zeker een trouwpreek mee kunnen houden, maar toch...

Bakkerijmuseum
Onlangs was ik bij een trouwerij aanwezig waarop niet alleen een gemeentehuis en een kerk bezocht werden maar ook een bakkerijmuseum. In dat museum hield de bakker een causerie en demonstratie over de relatie tussen het huwelijk en het bakken van brood en banket.
Deze bakker vertelde dat vroeger aan bruidsparen wel bitterkoekjes cadeau werden gedaan. Louter en alleen om daarmee aan te geven dat in het huwelijksleven niet alles rozengeur en maneschijn is.
Bij tekstkeuze en prediking dient de predikant dat duidelijk te onderstrepen, in lijn met het klassieke huwelijksformulier, dat begint met de gevleugelde woorden: ‘dat de gehuwden gewoonlijk velerlei kruis en druk vanwege de zonde overkomt’.
Bij de trouwtekst en trouwpreek moet niet het bruidspaar in het middelpunt van de belangstelling staan maar de bediening der verzoening. Dat in de prediking met ernst erop gewezen wordt dat op een trouwdag een rouwdag volgt, kan niet genoeg benadrukt worden.

Ds. F. Mallan trouwde in 1952 een stelletje in het Zeeuwse Nieuwerkerk. Hij had als tekst genomen: ‘Want de wereld gaat voorbij, met al haar begeerlijkheden’. De burgemeester was bij die trouwdienst aanwezig. Hij stak zijn kritiek niet onder stoelen of banken. ‘Is dat nu een trouwtekst?’ zei hij. Wie zou het stilletjes niet met de burgervader eens zijn? Tijdens de watersnoodramp in 1953 kwam het echtpaar jammerlijk om, terwijl de vrouw acht maanden in verwachting was...

Zelf bezocht ik eens een echtpaar dat een halve eeuw getrouwd was. Zoals altijd kwam ook de tekst voor de trouwdag ter sprake.
Het echtpaar kon geen tekst noemen. Niet omdat ze niet in de kerk getrouwd waren maar omdat op die dag een droevig ongeval plaatsvond.
Toen het paar uit het gemeentehuis was gekomen en naar de kerk liep, werd een broer/zwager van het jonge stel door een auto geschept, met dodelijke afl oop. Met enkele bruiloftsgasten zijn ze toen na ampel beraad toch nog naar de kerk gegaan, waar een zeer korte dienst werd gehouden, terwijl de trouwpreek achterwege bleef. Het diner dat ergens op een boerendeel genuttigd zou worden, bleef onaangeroerd.
De jubilerende echtelieden zeiden me dat ze altijd met veel moeite naar een huwelijksreceptie gingen, vanwege de verdrietige gebeurtenis op ‘hun’ dag. Een dag zonder trouwtekst. Gelukkig hangt het wat betreft de bruiloft van het Lam niet van trouwteksten af.
Eén opmerking nog: Trouwteksten krijgen vaak een mooie plaats aan de wand ergens in huis. Het grootste is als de trouwtekst een plek heeft in het hart.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 23 oktober 2013

Terdege | 156 Pagina's

Trouwtekst voor het hart

Bekijk de hele uitgave van woensdag 23 oktober 2013

Terdege | 156 Pagina's