Terug naar de natuur: extra vertr oetelde baby's zouden evenwichtige mensenki nderen worden

De westerse beschaving heeft de mensen niet alleen welvaart gebracht, maar veroorzaakte ook vervreemding van de natuur." Dat zie je -volgens diverse boeken- al aan de manier waarop wij omgaan met onze kinderen. Een baby moet je niet in een steriel wiegje leggen in een apart slaapkamertje. „Een fraaie babykamer doet de moeder méér plezier dan het kind. ledere baby geeft er de voorkeur aan in een bouwvallig holletje in de armen van zijn moeder te liggen boven het alleen te zijn in de pracht van zijn design-kamertje." En een andere schrijver verwoordt het zo: „Kooi-achtige bouwsels, die men wiegen noemt, zijn in de plaats van het familiebed gekomen. Van de baby's wordt verwacht dat ze tevreden zijn met het knuffelen van speelgoedbeesten en knuffeldoekjes in plaats van in de liefdevolle armen van de ouders te zijn en met het luisteren naar muziekdoosjes in plaats van naar de stemmen van hun ouders." De schrijvers wijten deze koele ontvangst van de baby op de wereld aan als oorzaak van allerlei nieuwe problemen, waar men vroeger geen weet van had. De laatste vervolgt dan ook: „Het is nauwelijks te verwonderen dat ouders op zoek gingen naar adviezen in verband met een hele nieuwe reeks problemen. Ook opvoedkundigen waren bezig oplossingen te zoeken voor baby's die 's avonds niet wilden gaan slapen, voor kinderen die heen en weer rolden of opzettelijk met hun hoofd sloegen, voor peuters die uit hun bedje klommen of steeds in het bed van hun ouders bleven komen en voor jonge kinderen die in hun bed plasten, nachtmerries hadden of bang waren in het donker. Veel van deze problemen met het slapen zijn waarschijnlijk het gevolg van het feit, dat de baby gedwongen wordt om alleen te slapen."

De drie R's
Wij zijn groot geworden met de drie R's: Regelmaat, Reinheid en Rust. Dat was het beste voor de baby. Met die drie R's is min of meer afgerekend en ik denk dat jonge ouders dat ook allemaal ondervonden hebben in de adviezen op consultatiebureaus. Was het voorheen zo dat de regelmaat van het voeden strak werd volgehouden, dat er wekenlang voor en/of na de voeding gewogen werd, dat de huilende baby vooral niet uit die wieg gehaald mocht worden, tegenwoordig is het allemaal minder strak. Je mag gerust voeden op het verzoek van de baby en van wegen word je maar zenuwachtig, dus doe die weegschaal maar weg. En de huilende baby? Ga die maar gerust troosten, want de eerste drie maanden kun je je kindje echt niet verwennen! Wat ook veranderd is in de laatste 10 a 20 jaar is het dragen van het babytje. Vroeger zag je nooit dat de kleintjes door vader of moeder gedragen werden in draagzakken of draagstoeltjes. Wel wisten we, dat in andere culturen de moeder de hele dag door haar baby op de rug of op de heup droeg, 's Nachts lag het kind ook bij zijn moeder in bed. En dat zien moderne pedagogen nu juist als onmisbaar voor de ontwikkeling van het kind. „Waarschijnlijk zijn de voortdurende beweging overdag en het gevoel dat de moeder dag en nacht in de buurt is, de dingen waarop het hele lichaampje van de baby is afgestemd en die hij verwacht. In ieder geval waren dat zijn ervaringen toen hij nog in de baarmoeder zat."

Troetelkinderen
Ik herinner mij eens iets over ditzelfde onderwerp gelezen te hebben in een boek, dat geschreven werd om "ons reformatorisch volksdeel te bereiken." Na enig zoeken vind ik het in het boek: "Borstvoeding" van Tineke Snoei-Rozema (1987). Ik lees: „Het is mij bekend, dat in de tijd van de Bijbel de zuigehng altijd gedragen werd of op schoot genomen. Dit komt duidelijk in de beeldspraak openbaar. Ook wordt er gesproken over troetelkinderen (...). Johannes Luiken bij voorbeeld haalt ook deze teksten aan (nl. Jesaja 40:11 en Markus 10:13-16) en geeft daarbij nog een kostelijk gedicht in het boek "Des mensen begin, midden en einde." „Evenals de borstvoeding in ons land, zo'n tweehonderd jaar geleden, nog normaal was, was dit ook het geval met het dragen van het kindje in een of andere draagzak. Voor ons was dit voor enkele jaren nog een vreemd gezicht. Ik vond het echt een zielig gezicht, als ik zo'n kleintje in zo'n draagzak op moeders buik zag. Alles hing slap, nee het was echt geen gezicht. Dat kon toch nooit goed zijn als je die armpjes en beentjes zag bengelen. Mij niet gezien!" Maar die houding veranderde na verloop van tijd drastisch! Mw. Snoei schrijft even later: „Ten slotte hebben we een Easy Rider draagzak gekocht. Wat hebben we genoten! (...) Spijt heb ik er nooit van gehad om haar in de draagzak mee te nemen. En ik vond dit ineens niet meer zielig. Voor ontroostbare kindertjes is het een uitkomst en voor moeders met een druk gezin zeker ook. Als de baby stil is en te troosten bij mamma, heb je met een draagzak of slendang toch je handen vrij. Hoewel alles wellicht wat trager zal gaan dan wanneer je de baby niet bij je draagt, kun je toch strijken, de vaat doen, stoffen en noem maar op. Je loopt niet op je zenuwen omdat hij/zij zo ligt te huilen en je kunt gewoon doorgaan met je werk of met de andere kinderen bezig zijn. Die vinden het trouwens ook best leuk als de baby erbij is. Deze manier van bij je dragen maakt het ook eenvoudiger om erachter te komen, wanneer de baby drinken wil, want dan gaat hij vanzelf liggen zoeken. (...) Veel moeders die zo hun baby bij zich gedragen hebben, vonden het jammer als de kleine niet meer zo lekker warm en vertrouwd, veilig en gezellig bij de mamma gedragen werd. Het gaf niets dan voordelen."

Geluksvogeltjes
In een van de nieuwere boeken noemt een moderne schrijver baby's die steeds door hun ouders worden meegedragen in hun draagzak of draagdoek "geluksvogeltjes." Zij worden constant geborgen en kalmerend gewiegd. Dat soort kinderen slaagt er later veel makkelijker in zich open en zelfbewust op te stellen. Ze zijn "verzadigd aan geborgenheid" en dat maakt hen allerminst zwak. Het zijn kinderen „met een stevig fundament die de wereld met open vizier tegemoet treden." Maar hetgaatniet alleen om het steeds dragen van de baby. Het gaat bij de moderne schrijvers ook over het bij je in bed nemen van het kind. „Je kind bij je in bed, dat is in Nederland een heet hangijzer. Het is eigenlijk pas sinds zo'n honderd jaar dat we kinderen niet meer bij ons in bed laten slapen. En eigenlijk is het ook heel raar; een klein kwetsbaar kindje moet alleen slapen, terwijl de ouders gezellig bij elkaar liggen en het niet fijn vinden als de ander er niet is. Het is maar een korte periode dat je de baby bij je laat slapen. Veel mensen zijn bang, omdat ze denken dat het zo blijft. Maar alles in het leven wordt langzamerhand geleerd: praten, netjes eten, lopen, dus ook slapen op een eigen kamertje. Als je op de lange termijn denkt, zie je dat je een goede basis legt; dat je kind zich veihg voelt en meer zelfvertrouwen krijgt. Deze kinderen leren goed voor zichzelf opkomen, zijn later veel opener, stellen veel gemakkelijker vragen, bij voorbeeld in de collegebanken maar ook aan gevestigde autoriteiten."

Machteloos
Hoe men aan zo'n conclusie kan komen, wordt niet uitgelegd, nog minder bewezen. Maar het wordt nog erger. „Vrijwel alle volwassenen van tegenwoordig zijn beperkt in hun mogelijkheden door negatieve gevoelens, die het resultaat zijn van de manier waarop ze als baby en jong kind gekwetst zijn. Een van deze negatieve gevoelens is het veel voorkomende gevoel van machteloosheid (bij voorbeeld: de milieuverontreiniging gaat gewoon door, het maakt niet uit wat ik doe). Andere algemene gevoelens zijn die van minder lief minder mooi of minder intelligent te zijn dan anderen. Veel volwassenen hebben irrationele angsten die ze niet durven toegeven (sommige mensen durven niet te gaan slapen zonder eerst onder hun bed te kijken)." En zo willen deze pedagogen aan ons duidelijk maken, dat „de eerste jaren heel bepalend zijn voor iemands leven. En dat pijnlijke ervaringen in de babytijd de oorzaak kunnen zijn van gewichtsproblemen, seksuele problemen, verslavingen, slapeloosheid, gebrek aan verstandelijke vermogens en onvermogen om langdurige relaties aan te gaan."

Letten op signalen
Het is heel belangrijk, zegt men, dat ouders letten op de signalen van hun kind en erop vertrouwen dat baby's inderdaad weten wat ze willen! En hoe doet men dat? „Baby's moeten de kans krijgen de hen aangedane kwetsingen kwijt te raken. Dat betekent, dat een klein kind zich moet kunnen afreageren, ontladen. Dit kan door huilen, trillen, lachen, schreeuwen of gapen. Je moet een baby laten huilen als hij daar behoefte aan heeft. Niet, dat de baby maar in z'n wiegje moet liggen krijsen. Ouders moeten eerst kijken of aan mogelijke oorzaken iets te doen valt, zoals een vieze broek, honger of eenzaamheid. Pas als al die problemen zijn opgelost en niet de oorzaak van de huilbui blijken, kan het zinnig zijn de baby op je schoot nemen, dicht tegen je aan te drukken en lekker te laten huilen. Een fikse huilbui lucht immers op!"

Zelfvertrouwen
En het gevolg, volgens deze schrijvers? „Zo'n aanpak zorgt voor zelfverzekerde, zelfstandige, evenwichtige, vrolijke, creatieve mensen vol zelfvertrouwen. En dat is toch het doel waarnaar veel ouders streven? Want op de vraag: „Hoe stel je je kind voor als het groter is?" zegt toch niemand: „Ik hoop dat het een onzeker, agressief, afhankelijk, saai, sloom type wordt." Ik kan best begrijpen, dat er veranderde inzichten zijn in babyverzorging en opvoeding. Dat de lichamelijke koestering direct na de geboorte, de borstvoeding, het dragen van de baby en dergelijke invloed heeft op het contact tussen ouders en kind en warmte en veiligheid biedt, geloof ik wel. De "terug naar de natuur"-gedachte trekt echter te vergaande conclusies. Het kan immers niet anders, of de (god-loze!) mens van de 21e eeuw moet wel -hier en nu gelukkig worden... Of niet? i< />

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen