Kennis voor morgen

Het jaar 1997 is nog maar net begonnen of er wordt in politieke kringen en daarbuiten alweer nagedacht over de "Kennis voor morgen". En wie denkt er, na de mijmeringen over de vergankehjkheid aller dingen rond de laatste dagen van het oude jaar, niet over de dag van morgen? U zult, net als uw nieuwe Beurtelingsschrijver, weer een agenda 1997 hebben ingevuld of het nieuwe kalenderblok weer voorzien hebben van de nodige aandachtstijdstippen voor de toekomende tijd, die we ook wel aanduiden met "morgen".
Met minister Ritzen en staatssecretaris Netelenbos als initiatiefnemers voorop zal de komende twee maanden het zogenoemde Kennisdebat worden afgerond. De bewindslieden van onderwijs, cultuur en wetenschappen beogen een zo breed mogelijke discussie op gang te krijgen over de rol die kennis zal spelen in de samenleving van de toekomst. „Regeren is vooruitzien", moet op het ministerie gedacht zijn, want de periode tot het jaar onzes Heeren 2010 wordt boven deze discussie geplaatst. „2010 lijkt ver weg, maar is net zo dichtbij als 1984", stelt het projectbureau. Men wil voorbereid zijn op de toekomst van 2010 en nadenken over wat voor kennis er dan nodig is om goed te kunnen functioneren in de samenleving. „Kennis wordt steeds belangrijker, maar de berg kennis wordt steeds hoger. Niet alles wat met kennis gedaan kan worden is per definitie goed", licht het projectbureau toe. De vraag waar we grenzen trekken is (gelukkig) nog te horen op het ministerie van OCW, al moeten we vrezen dat daaraan een geheel andere uitleg wordt gegeven dan de maatstaf van Gods Woord ons leert.

Normen en waarden
Hoe zeer de vraag prangt waar de grenzen van kennis liggen, blijkt bij voorbeeld wel in de medische wereld of de informatietechnologie. Genetische manipulatie, intelligente wapens, systemen die ons in de gaten houden e.d. zijn geen futuristische zaken meer, maar worden meer en meer toegepast. Wie kon 25 jaar geleden bevroeden dat u in de huiskamer via de computer, die toen alleen nog maar voor zeer moderne bedrijven en wetenschappers beschikbaar was, direct oor- en oogcontact kon hebben met bijv. familie in Australië. Internet, E-mail e.d. brengen beeld en geluid binnen een fractie van een seconde naar en van de andere kant van de wereld.
Evenals het paarse kabinet ontdekken de beleidsmakers dat normen en waarden in de discussie rond de vraag welke "Kennis voor morgen" noodzakelijk is een belangrijke rol kunnen spelen. Men beseft dat de ethiek de vraag stelt of alle kennis wel toegepast moet (en mag) worden. Men stelt zich de vraag of daar criteria voor te ontwikkelen zijn. Ik hoop dat u met mij schrikt van zulke uitspraken, want ze zijn minder onschuldig dan ze bij eerste lezing lijken! Men zegt immers zoveel als: „Normen en waarden moeten er zijn, maar die moeten ontwikkeld worden" ofwel: „De normen en waarden die we ons eerder stelden zijn niet toereikend." Zie hier de vreselijke gevolgen van het verlaten van de Heere!

Niet meer toereikend?
De normen en waarden mogen meer aandacht hebben, aldus minister en staatssecretaris. Voelden zij tot voor kort niet zoveel voor deze (wat hun betreft) beladen begrippen, de aanzetten van de liberale collega-ministers en van Bolkestein worden nu toch opgepakt. Het zogenaamde "handelen naar de wil van het volk" is het item van "paars", waar men de duizenden mee hoopt te verslaan of beter aan zich denkt te binden. Daarom is deze zwenk naar nieuwe normen en waarden er een die ons met zorg vervult. Terecht werd in de Tweede Kamer ook opgeluisterd: „Niet alleen grootste-gemene-deler-normen, zoals zelfdiscipHne, respect en betrouwbaarheid, maar ook voluit bijbels-ethische waarden verdienen aller aandacht."

De vraag bij alle explosief toenemende kennis of de oude normen en waarden nog wel toereikend zijn, is niet nieuw! Lijkt de vlucht van de kennis niet zo overstijgend dat er wel nieuwe grenzen moeten komen? Dat wordt gesuggereerd! Te vrezen valt echter dat de kenbron van de blijvende normen en waarden, Gods Woord, in brede lagen van ons volk niet meer gekend wordt. De wijsheid van Prediker: „Is er enig ding, waarvan men zou kunnen zeggen. Zie dat, het is nieuw? Het is alreeds geweest in de eeuwen, die voor ons geweest zijn" wordt gevolgd door: „Er is geen gedachtenis van de voorgaande dingen..." Opnieuw wil men kennelijk de bittere vrucht plukken van de boom der kennis des goeds en des kwaads.

Meedenken?!
Zijn wij dan tegen nadenken over kennis? Moeten wij ons onttrekken aan de discussie over de "Kennis voor morgen?" Een beshst „neen" past ons allen! Werd niet van de wetgeleerden getuigd: „Wee u, gij wetgeleerden, want gij hebt de sleutel der kennis weggenomen" (Luk. 11:53).
Is het binnen ons volk en in ons natuurlijke, boze hart zo dat alles zegt: „Wijk van ons, want aan de kennis Uwer wegen hebben wij geen lust", toch mogen we weten dat er niets heilzamer is dan de vreze des Heeren, die het beginsel der wetenschap is. Dat mogen, ja moeten wij inbrengen in deze discussie! „Want de Heere geeft wijsheid, uit Zijn mond komt kennis en verstand", zegt de Spreukendichter.
Daar waar breed maatschappelijk de notie ontbreekt dat (natuurlijke) kennis opgeblazen maakt en dat wie wetenschap vermeerdert smart vermeerdert, hebben wij te wijzen op Hem van Wie wij nog zo onlangs mochten gedenken dat Hij in het vlees kwam „om Zijn volk kennis der zaligheid te geven in vergeving hunner zonden". Wij hebben dus veel in te brengen in het Kennisdebat! Aan de zijlijn blijven staan betekent miskennen van Christus, „in Dewelke al de schatten der wijsheid en der kennis verborgen zijn" (Kol. 2:3)! Wij hebben méér dan mensenkennis te bieden. Terecht hebben enkele reformatorische organisaties besloten op deze basis mee te debatteren, „opdat velen bekennen de liefde van Chrsitus, die de kennis te boven gaat."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen