Een zaaier in het Limburgse land

Het gaat vaak wonderlijk toe in het Koninkrijk van God. Dat ondervond ook een heibaas die vanuit de Alblasserwaard naar Limburg trok, voor de nieuwbouw van huizen in Bunde. De man werd geraakt door de geestelijke nood van het dorp. Een nood die hij in gebed aan God voorlegde. Op hetzelfde moment werd in zijn hart de overtuiging geboren dat in de voormalige rooms-katholieke kerk aan de overkant eens de reformatorische prediking zou klinken.

Hij sprak er met niemand over. Het leek een onmogelijkheid. Twee jaar later stond hij opnieuw op een bouwplaats in Bunde en kwam alles weer boven. Nu kon hij niet langer zwijgen. Hij nam contact op met de stichting In de Rechte Straat. Daaruit kwam een eerste evangelisatiecampagne voort, onder leiding van ex-priester Toon Vanhuysse.

Kritiek
Omdat IRS actieve evangelisatie tot de verantwoordelijkheid van de kerk rekent, werd besloten het werk onder te brengen bij een gemeente. De keus viel op de hervormde gemeente van 's-Grevelduin-Capelle, een protestantse enclave in Brabant. Mede omdat de toenmalige voorganger, ds. J.C. de Groot, tien jaar politieman was geweest in een rooms-katholieke streek. De predikant reageerde enthousiast.

Toen hij kort daarop een beroep naar Dordrecht aannam, wist hij al snel de twee gereformeerde-bondsgemeenten in deze stad te motiveren voor de arbeid in het zuiden van Limburg. Niet tot algemeen genoegen. Er volgde heftige kritiek vanuit de centrale kerkeraad en de classis Limburg, die het ongepast vonden om te evangeliseren onder "rooms-katholieke broeders en zusters".

Kritiek die opnieuw de kop opstak na een recente uitdeling van waardebonnen en lectuur onder de inwoners van Itteren en Borgharen. Door de weerstand uit de protestantse hoek zat er weinig anders op dan het werk voort te zetten onder de vlag van een stichting: de Hervormde Stichting Evangelisatie Bunde en Omgeving. Voorzitter werd ds. De Groot. In de Rechte Straat heeft een ondersteunende rol en verzorgt de administratie.

Evangelist
Oktober '92 raakte Cees van den Boogaart bij het werk betrokken. Al jaren liep de voormalige schipper van Rijkswaterstaat met een roeping, waarmee hij keer op keer tegen muren was gelopen. Nog eenmaal besloot hij te schrijven. Nu was het niet tevergeefs. Zowel Vanhuysse als ds. De Groot was ervan overtuigd dat de Dordtenaar door God op hun weg was geplaatst.

Een praktisch obstakel was het bescheiden saldo van de jonge stichting. Dat bedroeg niet meer dan vierduizend gulden. Ook die hindernis werd weggenomen. Een maatschappelijk werkster van Rijkswaterstaat, die van nabij wist hoe graag Van den Boogaart als evangelist werkzaam was, nam ongevraagd contact op met haar superieuren. Het resultaat was dat aan de schipper eervol ontslag werd verleend, met een wachtgeldregeling voor vijf jaar.

Als hij eraan terugdenkt, ontroert het hem nog steeds. „We denken vaak veel te klein van onze God. Er gebeuren echt nog wel wonderen. Tot 1998 mag ik hier, voor een belangrijk deel op kosten van Rijkswaterstaat, de liefde van m'n Heiland verkondigen."

Bisschop
De hervormde stichting heeft sympathisanten in de volle breedte van de gereformeerde gezindte. Zo is de voorlichter lid van een Gereformeerde ge- meente en klopten diakonieën van Christelijke gereformeerde kerken bij Van den Boogaart aan voor de besteding van collectegelden ten bate van gedupeerden door de watersnood in Limburg.

Ook door de Gereformeerde Gemeenten werd een deel van de voor dit doel binnengekomen opbrengst langs deze weg besteed. Met het geld stelde Van den Boogaart "bundels van liefde" samen. Voor elk huishouden honderd gulden, een Levensbron, de Bijbel in vertelling en beeld van Ingwersen en het boekje "Bidt u wel" van Ryle.

„Om twee redenen heb ik voor Ryle gekozen. In de eerste plaats vanwege zijn aansprekende stijl en grote bewogenheid. Een bijkomend voordeel is dat hij op de achterkant wordt aangekondigd als Anglicaans bisschop. Dat doet het hier beter dan dominee. Wees listig als de slangen en oprecht als de duiven."

De Notenbalk
De eerste twee jaar werkte de evangelist vanuit Dordrecht. In '94 vestigde hij zich met vrouw en kind definitief in Bunde. Honderden kenden hem inmiddels als "de stem van de Goede Herder", de naam waaronder Vanhuysse destijds het evangelisatiewerk begon.

De belofte die de heibaas had ontvangen, ging in vervulling. In de tot cultureel centrum verbouwde rooms-katholieke kerk van Bunde klonk de reformatorische prediking. Voor de stichting heeft deze plaats nog altijd een symbolische betekenis. Elke folderactie wordt door ds. De Groot op het plein voor de kerk geopend met bijbellezing en gebed.

„Dan wijs ik die jonge mensen erop dat God een waarmaker is van Zijn Woord. En dat zij een instrument in Zijn hand mogen zijn om de nodiging tot het heil zelfs huis aan aan huis te bezorgen. Zo bereidwillig is de Heere om zondaren te redden."

De folderdag wordt afgesloten met een broodmaaltijd in café "De Notenbalk" in Ulestraten. Een onvervalste Limburgse kroeg, waar de bezoeker wordt verwelkomd met daverende popmuziek. De zaal achter de bar staat vol pauken, drumstellen en elektronisch instrumentarium.

Maar als er een evangelisatieploeg komt, zorgt de uitbater ervoor dat in alle rust kan worden gegeten. En na de maaltijd klinken in "De Notenbalk" de psalmen Davids. De stamgasten zijn er al aan gewend. Ze vinden het wel mooi, dat statige gezang van die steile gereformeerden uit het noorden.

Geopende deur
Van den Boogaart is beducht voor menselijke verklaringen. „We slaan zo snel aan het redeneren. De Heere heeft me een geopende deur beloofd. Dat is een gift van Hem, zo zie ik het. Waarom belt een orthodox rooms-katholieke man die een hartaanval heeft gehad naar ons en niet naar de pastoor? Dat valt met het verstand toch niet te verklaren?"

Tal van punten en panden in Bunde, Meerssen en Ulestraten hebben voor de evangelist een bijzondere betekenis gekregen. De woning van de bejaarde ex-priester die jaren in Frankrijk arbeidde en nu worstelt met de vraag hoe hij met God verzoend kan worden. De parkeerplaats waar God hem bemoedigde, nadat een gezinnetje zich vijandig had afgekeerd.

Het hotel waar hij zich belaagd voelde door de machten van de duisternis, toen hij er een bijeenkomst wilde houden. Naar later bleek in dezelfde zaal waar regelmatig spiritisten hun occulte praktijken uitoefenen. Veel meer dan voorheen is de satan voor Van den Boogaart een realiteit.

Maar sterker ook dan ooit ervaart hij in het Limburgse land de verrassende werking van de Heilige Geest. Bij alle teleurstellingen, want die zijn er ook. „Als je je niet door de Heere geroepen weet, is de lol er gauw af Het is soms een lijdensweg. Maar wel achter die lieve Zaligmaker aan."

Nieuwelingen
Voor de zondagse eredienst huurt de evangelist tegenwoordig "De Koel" af, een buurthuis in Meerssen. Een uithangbord maakt reclame voor brouwerij De Ridder in Maastricht. Gemiddeld komen er zo'n veertig mensen naar de dienst. Naast rooms-katholieke Limburgers zijn dat schippers en toeristen van elders.

In het zomerseizoen stijgt het aantal vakantiegangers tot ver boven de tweehonderd. Hoewel iedereen welkom is, schuilt daarin volgens Van den Boogaart een gevaar. De verzoeking om de vertrouwde terminologie te gaan gebruiken, ter wille van het publiek uit eigen kring. „Daar verzet ik me bewust tegen. Ik ben hier voor de mensen uit deze streek.

Afgelopen zomer zag ik op een zondag tussen al die vakantiegangers ineens een vrouwtje met drie kinderen, hier uit de omgeving, die voor het eerst in de dienst waren. Vergeef me, maar dan preek ik voor die vier. De rest mag meeëten. En binnen het uur eindig ik, want voor nieuwelingen duurt het altijd te lang. Ik weet dat er in de reformatorische achterban zijn, die daar moeite mee hebben. Nou, dat zij dan zo."

Hij weet zich in die opvatting gesteund door ds. De Groot. Op de maandelijkse vrije zondag van Van den Boogaart gaat in principe Vanhuysse voor, of evangelist Bals uit Horst. „We kopen er niks voor als een degelijke dominee hier termen gaat spuien die niemand in Limburg verstaat", verklaart de predikant. „En dat heb je heel snel. Wat ons gewoon in de oren klinkt, wekt hier verwarring. Alles moet uitgelegd, want de kennis is vrijwel nihil."

Liturgie
Aan de liturgie kan de Limburgse evangelist weinig aandacht besteden. Zelfs een organist ontbreekt. Ideaal vindt hij het niet. „Zeker voor roomskatholieke mensen is het een geweldige overgang. Toch ben ik er in zekere zin ook blij mee. De mensen komen werkelijk om het Woord, want verder is er niets te beleven.

Het is een keiharde werkelijkheid die we preken. Dat er vergeving is voor de grootste zondaar, maar dat er een eeuwige rampzaligheid wacht als we God niet kennen." Het is die radicaliteit van het Evangelie die aantrekt en tegelijk afstoot. Dat ondervond Van den Boogaart ook in het nonnenklooster waar hij regelmatig binnenliep.

Hij sprak met de bewoonsters over de Bijbel en gaf ze het boekje "Rondom de enge poort" van Spurgeon. Aanvankelijk stonden ze er zeer open voor, maar na verloop van tijd kreeg hij het verzoek voorlopig weg te blijven. De nonnen werden zo onrustig van wat hij zei.

„Ik sprak veel met een oude operatiezuster, van 88 jaar, die er helemaal van uitging dat ze binnenkort naar boven gaat. Zonder dat ze daarvoor een gegronde hoop heeft. Dat heb ik haar ook eerlijk gezegd. Ik mag niet anders.

Maar vanuit die mensen bezien is het niet niks als je van zo'n broekie te horen krijgt dat je tot God bekeerd moet worden. Terwijl je voor je eigen gevoel al aan de hemelpoort staat."

Aversie
De achterliggende jaren hebben hem geleerd de macht van het rooms-katholicisme niet te onderschatten. Zelfs waar het totaal verwaterd lijkt, is het bijgeloof en de afkeer van de Schrift diepgeworteld.

„Onderschat het niet. Als ik voor het eerst bij mensen kom, zal ik nooit een Bijbel meenemen. Dat wekt meteen aversie. Meestal bedekt, soms openlijk." Illustratief is zijn ervaring met de leiding van een woonoord voor ernstig gehandicapten in Bunde. De evangelist is er welkom op voorwaarde dat hij "leut" komt brengen. En dat beschouwt hij niet als zijn roeping.

Wel bracht hij een groteletterbijbel van de GBS bij een slechtziende bewoner die belangstelling toonde voor het Woord van God. „Het is voor het oog een stoere kerel. Maar toen we hem die Bijbel gaven, viel hij bijna uit z'n rolstoel van ellende. 'O nee, geen Bijbel, want dan heb ik hier geen leven meer.' Hij deed het bijna in z'n broek."

Vraag
Met de veelgehoorde verzuchting dat het vandaag zo moeilijk is om te evangeliseren, is Van den Boogaart overigens niet gelukkig. „Het is nooit makkelijk geweest. Het probleem ligt niet in de wereld om ons heen, maar in onszelf. Wat is de wil van God? Dat is heel eenvoudig. Daarvoor hoef je maar naar de Heere Jezus te kijken.

Het was Zijn spijs om de wil van Zijn Vader te doen, ongeacht de gevolgen. Daar ligt volgens mij de kern. Kijk maar naar Daniël, naar Jona, naar Paulus. Heb ik mezelf ervoor over? We vergeten ook vaak de noodzaak van gebed, het worstelen aan de genadetroon. Als dat er niet meer is, zit ik op het foute spoor.

Ik kan geen mensen bekeren. God Zelf moet het doen. En Hij zal het doen. Dat geeft rust als het tegenzit. Wat is beter dan je neer te leggen aan de borst van de Hogepriester, om bij Hem uit te rusten. Daar ontvang je nieuwe kracht om Zijn Naam te verkondigen. Heel eenvoudig. Hebt u Jezus lief, of niet? Dat is de vraag waar het op aankomt. En daar kan zelfs een kind het antwoord op weten."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen