TER OVERWEGING

Ds. J.H. Kuiper (red.), Handboek 2005 van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Uitg. Scholma Druk BV Bedum, 552 blz., € 10,50.

Uit het handboek van de Geref. Kerken (vrijg.), dat begin maart van de pers rolde, wordt duidelijk dat deze kerken volop in beweging zijn, zoekend naar een geestelijk evenwicht. Dat is voor hen een spannend proces, maar natuurlijk ook voor de kerken waarmee zij in relatie staan, min of meer officieel. Zaken als gemeenteopbouw, liturgie, zondagsheiliging, theologische opleiding, teruggang tweede kerkdienst, ze worden alle in het jaaroverzicht genoemd. En de ontwikkelingen zijn via een enquête onder de kerkenraden nauwkeurig in beeld gebracht.

Voor het eerst in vele jaren is er sprake van een teruggang van het ledental van enkele honderden leden. De breuk die zich voltrok onder leiding van Reformanda is daar voor een groot deel debet aan, maar daarnaast is duidelijk dat, evenals in andere kerken van gereformeerd belijden, ook de GKv het moeilijker krijgen om hun doopleden vast te houden. Het is jammer dat in de discussies in de GKv als het gaat om de relatie tot de CGK, nog geregeld de naam van dr. B. Loonstra valt (blz. 450); al in de jaren ‘90 is er door wederzijdse deputaten duidelijk over de visie op het Schriftgezag gesproken en gerapporteerd aan de generale synoden; daarover is helderheid. In relatie tot onze kerken valt daarnaast de taxatie van een aantal synodebesluiten op. De gedachte dat wij zouden hebben gebroken met de Evangelische Alliantie (blz. 436) moet op een verkeerde interpretatie berusten van een besluit terzake rond het deputaatschap voor evangelisatie. En ik zou ook niet geschreven hebben dat de besluitvorming m.b.t. de NGK ‘enthousiaster verloopt’ dan m.b.t. de GKv (blz. 435). In veel zaken trof me de overeenkomst met situaties in onze kerken: een relatief hoog aantal lastig te vervullen predikantsvacatures in het uiterste noorden van ons land, het hoge aantal predikanten dat zó in moeite komt dat een einde komt aan de ambtelijke dienst; de vragen die dat oproept… Er is nog veel waarin we elkaar van dienst kunnen zijn!

Ds. G.P.M. van der Linden e.a. (red.), Jaarboek 2005 van de Chr. Geref. Kerken in Nederland, Uitg. Buijten & Schipperheijn Amsterdam 2005, 352 blz., € 9,10.

Eind maart (mooi vlot, compliment aan de redactie!) verscheen het nieuwe jaarboek van onze kerken. De indeling en inhoud is bekend: men vindt er alle gegevens van gemeenten, predikanten, deputaatschappen, verenigingen, periodieken enz. Elke keer als ik er doorheen blader, kom ik weer onder de indruk van de grote hoeveelheid werk en tijd die zoveel mensen in het kerkelijk leven stoppen. Dat heeft men er allemaal voor over, en dat zegt iets over de liefde tot de Here en tot zijn dienst. Graag wil ik dat als iets kostbaars doorgeven, temidden van al die cijfers en gegevens. Wat de cijfers betreft: gedurig dalen onze leden langzaam maar zeker in ledental, in 2004 opnieuw met ruim 100, en dat is verdrietig. Ik was speciaal benieuwd naar het grensverkeer met de (nu) PKN in het afgelopen jaar: hoe was de fusie van invloed? Het blijkt dat in totaal 850 leden uit de PKN en de Hersteld Herv. Kerk (ook dát grensverkeer kwam al op gang) naar ons toekwamen, terwijl ruim 650 de andere route zochten — een behoorlijk positief ‘overschot’ dus. In 2003 waren deze cijfers beide ruim 600; ze hielden elkaar toen nagenoeg in evenwicht.

Voor het eerst vinden we in het jaarboek een overzicht van de diverse organisaties waarbij we als CGK — via deputaatschappen e.d. — betrokken zijn (blz. 176v).

Er staan (behalve het jaaroverzicht en de artikelen m.b.t. het overlijden van prof.dr. J. van Genderen en ds. P.N. Ribbers) drie inhoudelijke artikelen in het jaarboek. Eén gaat over de opgeheven gemeente van Bussum (die samen ging met de nabijgelegen gemeente van Huizen), een tweede over de samengevoegde gemeenten in Haarlem. De situatie in beide was wel verschillend: in Bussum was er sprake van een gemeente die echt aan het eind van haar mogelijkheden was gekomen, in Haarlem is sprake van een nieuw elan, uitkomend in een opbouwproject in de wijk Schalkwijk; het werd mogelijk door de bundeling van krachten en gaven uit de twee oorspronkelijke gemeenten. Een derde artikel handelt over de islam in Nederland — uitdaging of bedreiging. Deze artikelen alleen al maken de aanschaf van het jaarboek de moeite waard. We wensen het jaarboek in veler handen.

C.H. Spurgeon, Zoekt en gij zult vinden. Aanwijzingen voor het oprecht zoeken en vinden van Christus.

en Rond de enge poort. Een vriendelijk gesprek met zoekenden over het geloof in de Heere Jezus Christus. Uitg. De Banier Utrecht 2004, 119 resp. 95 blz., ieder € 6,50.

In zijn voorwoord bij het hierboven als tweede genoemde boekje spreekt Spurgeon de wens uit dat God dit boek aan de lezer zegent, en zo dat het geval is, dat deze het dan uitleent aan iemand ‘die staat te dralen bij de poort’, of: ‘koop er nog een en geef het uwe weg, want het is mijn vurige begeerte dat dit boekje duizenden zielen van dienst zal zijn’(blz. 5). Zólang na het moment van het eerste verschijnen blijkt deze wens ruimschoots vervuld te zijn: van beide boekjes betreft het een herdruk (vierde resp. zesde). Spurgeon heeft diepe sporen getrokken, zowel bij predikanten bij de wijze waarop ze hun verantwoordelijk werk mogen doen, als bij leden van de gemeente in de weg die tot hun bekering leidde én in de voortgang op de weg die naar Gods Koninkrijk leidt.

Dat hoeft ons niet te verbazen: uit zijn schrijven spreekt op elke bladzijde de oprechte, bewogen wens dat mensen niet verloren gaan, maar dat ze behouden worden. Dat kan alleen door het verzoenend bloed van het kruis van Jezus Christus. En dat kruis staat dan ook centraal in zijn schrijven. Daarbij — en dat is de bijzondere kracht van deze boekjes — heeft hij oog voor allerlei geestelijke bezwaren en belemmeringen die het komen tot Christus in de weg kunnen staan. Hij noemt ze, geeft er reliëf aan, maar weet ze vervolgens ook bijbels in te kaderen en te beantwoorden. Dat maakte toen al dat zijn boeken verkocht werden, en het is tekenend dat dit vandaag nog het geval is. De redactie ontving deze exemplaren eind maart, dus bij het lezen van deze recensie is in vele gemeenten het moment van openbare belijdenis doen alweer geschiedenis, maar wie weet volgend jaar D.V.!

Dietrich Bonhoeffer, Wie ben ik? Teksten om te overdenken, Ten Have Kampen 2005, 44 blz., € 12,90

Dietrich Bonhoeffer blijft de mensen bezig houden, nu — zestig jaar na zijn dood op 6 april 1945 — misschien meer dan ooit. Vooral bij Ten Have verschijnen boeken van en over hem, in fraaie gebonden uitvoering. Naar verluidt vinden die momenteel vooral aftrek bij lezers uit de gereformeerde gezindte. Lange tijd gold Bonhoeffer als verdacht, als voorloper en wegbereider van de ‘God-is-dood-theologie’. Inmiddels is dat beeld door allerlei publicaties grondig bijgesteld. Toch is dat niet de hele verklaring voor de hausse aan belangstelling. Er moet in zijn werk iets liggen dat mensen naar hem doet grijpen. Stellig speelt zijn vroege dood, die ook een tragisch einde van zijn verloving betekende, een rol. Allerlei teksten van hem, die we anders nooit te zien gekregen hadden, gaan nu de wereld rond. Maar al die brieven en gedichten zouden toch al lang hun aantrekkingskracht verloren hebben, als niet de teksten van Bonhoeffer zelf weer nieuwe generaties zouden aanspreken. En dat doen ze, vanwege hun eerlijkheid, hun bijbels gehalte en hun radicaliteit.

In dit geschenkboek staat een gedicht van Bonhoeffer uit de gevangenis centraal: ‘Wie ben ik?’. Het gedicht loopt er op uit, dat hij zich voor het antwoord op die vraag aan God toevertrouwt. In dit boekje zijn andere teksten van Bonhoeffer bij wijze van commentaar op de naastliggende bladzijde afgedrukt. Het is een boek om te geven aan iemand die Bonhoeffer al kent. Om met hem kennis te maken kan men beter naar Navolging grijpen.

W. van Gorsel, Met een groot verlangen. Uitg. Den Hertog Houten 2004, 77 blz., € 4,85.

De bekende emerituspredikant, die zich binnen de PKN vertrouwd weet met het gereformeerd belijden, schreef deze keer een aantal meditaties over de brieven aan de Thessalonicensen. Uitgegeven in een duidelijke, grote letter en daarmee erg geschikt om aan ouderen door te geven. Maar ook andere leeftijdsgroepen zullen er hun winst mee kunnen doen. Dat is niet het minst te danken aan het feit dat de auteur zijn best doet om de gebruikte bijbelse woorden en begrippen inzichtelijk te maken voor de hedendaagse lezer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen