Grensconflict tussen Thailand en Laos vindt zijn oorsprong in het verleden

Beide landen voeren aan dat het conflict, met als inzet een afgelegen jungle-gebied van 80 vierkante kilometer tussen de Thaise provincie Phitsanulok en de Laotiaanse provincie Sayaboury, "heilig territorium" betreft.

De recente confrontaties moeten gezien worden in het licht van de eeuwenoude strijd tussen beide landen langs hun 1650 kilometer lange grens. De afgelopen decennia vormde die strijd de weerspiegeling van de talrijke conflicten die in Indochina speelden, meestal tussen groepen die op het Westen waren gericht en groepen die communistisch waren georiënteerd. Maar ook vluchtelingenproblemen en vetes tussen groepen smokkelaars hadden invloed.

Dramatiek en geweldpleging in het grensgebied zijn eerder normaal dan uitzonderlijk. Na het aan de macht komen van de Pathet Lao en de daaropvolgende omwenteling en uitroeping van de Democratische Volksrepubliek Laos in 1975 vluchtten meer dan 300.000 Laotianen naar Thailand, onder wie duizenden leden van de Hmong-stammen.

In 1976 telde Laos volgens cijfers van Amnesty International 40.000 tot 45.000 politieke gevangenen, die in kampen opnieuw werden opgevoed. In 1980 waren dat er nog tussen de 10.000 en 15.000 meer

In 1984 vochten Thailand en Laos om drie grensdorpen. De strijd leidde tot verwoede woordenwisselingen in de Verenigde Naties. Ook vanden herhaaldelijk schietpartijen plaats over de Mekong-rivier, die een groot deel van de grens tussen beide landen vormt.

Schermutselingen

Onschuldige schermutselingen die in november plaatsvonden, groeiden sindsdien geleidelijk uit tot een grensconflict van enige importantie. Beide partijen beschuldigen elkaar ervan geweld te gebruiken om het dun bevolkte gebied in handen te krijgen. Voor de Laotianen is het inmiddels het belangrijkste conflict sinds de omwenteling van 1975. Thaise militaire functionarissen verklaarden onlangs dat bij de recente gevechten met Laos 69 Vietnamese soldaten waren gedood en ruim 100 verwond. Krachtens het verdrag van Vientiane (18 juli 1977) zijn er circa 50.000 man Vietnamese troepen in Laos gelegerd.

Sinds de machtsovername van de Pathet Lao hebben beide regeringen diverse pogingen gedaan om tot vreedzame coëxistentie te komen. In 1979 beloofden zij elkaar zelfs plechtig de Mekong-rivier te transformeren tot „een rivier van oprechte vrede". De slecht gemarkeerde rivier vormt echter zelf een bron van frictie en controverse. Beide landen produceren regelmatig met elkaar strijdige kaarten, soms daterend uit het begin van de 20e eeuw, om eikaars eisen kracht bij te zetten of te ontzenuwen.

Vluchtelingenkampen

Aan de Thaise zijde van de grens met Laos bevinden zich net als in het grensgebied van Thailand en Cambodja verscheidene vluchtelingenkampen. Voor de anti-communistische guerrillastrijders zouden de kampen, waar naar verluidt rond 75.000 Laotiaanse vluchtelingen verblijven, een welkome bron van rekruten vormen.

Op haar beurt verleent de regering in Vientiane steun aan de communistische opstandelingen in Thailand. Aangezien de Thaise communisten momenteel vrij effectief door het Thaise leger in toom worden gehouden, heeft de Laotiaanse hulp thans ook weinig invloed.

Wat de wettige handel betreft heeft het door land omsloten Laos geprobeerd om zijn ooit volledige afhankelijkheid van Thailand voor het transport van import- en exportgoederen, te verminderen door de toegankelijkheid van Vietnamese havens te vergroten. Een kwart van de officiële import loopt echter nog steeds via Thailand, dat de doorgang verbiedt van 61 "strategische goederen", waaronder fietsen, bepaalde medicijnen en bouwmateriaal. Een jaar geleden telde de lijst overigens nog ruim 200 goederen.

De afgelopen decennia is Thailand, dat nimmer door een Europese mogendheid werd gekoloniseerd, tot een economisch krachtige natie van 53 miljoen mensen uitgegroeid. Laos, met een bevolking van nauwelijks 4 miljoen, is in diezelfde periode door de nalatenschap van koloniale repressie, oorlogen en wanbeheer terechtgekomen op de lijst van 's werelds armste landen.

Overeenkomsten

Beide landen kennen qua taal, cultuur en etnische achtergrond veel overeenkomsten. Het veel dunner bevolkte Laos trok echter traditioneel aan het kortste eind. Laos kende vanaf de 15e eeuw langdurige perioden van Thaise, indertijd nog Siamese, en Vietnamese overheersing. In 1828 brandschatten de Siamezen Vientiane. Zij lijfden de stad in, maar moesten die later onder Franse druk prijsgeven.

De Fransen koloniseerden het gebied in de tweede helft van de 19e eeuw. In 1893 stond Siam, nadat de Fransen een vlooteskader naar Bangkok hadden gezonden, het gehele gebied ten oosten van de van de Mekong-rivier aan Laotiaanse heersers af. Op grond van in 1902, 1904 en 1907 gesloten Frans-Siamese conventies verwierven de Laotianen zelfs enige territoria aan de westelijke zijde van de Mekong-rivier.

Het getouwtrek om de grensgebieden kreeg een andere dimensie door de Tweede Wereldoorlog. Plotseling waren niet langer de Fransen maar de Japanners de overheersende factor. Thailand kreeg in 1941 de in 1902, 1904 en 1907 afgestane gebieden terug. Het moest ze echter opnieuw afstaan in nadat de Japanners waren verslagen en het Franse bestuur was hersteld. heid. Er ontstond een coalitie van Fransgezinden, de Pathet Lao en neutralen. Daarmee kwam echter allerminst-een einde aan de oorlogvoering. De Vietnamoorlog vloeide over naar Laos en leidde na 1964 onder meer tot Amerikaanse bombardementen op bevoorradingsroutes van de Noordvietnamezen in Laos.

Communisten

In 1950 ontstond in het verzet tegen de Franse overheersing de Pathet Lao. In oktober 1953 verleende Frankrijk aan Laos onafhankelijk

Uiteindelijk zegevierden in Vietnam de communisten en gelukte het de Pathet Lao in 1975 haar vroegere coalitiegenoten op een zijspoor te zetten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen