CONFESSIES

In november vorig jaar is onderstaand voornaam uitgegeven boek op een symposium in Kampen gepresenteerd. Prof.dr. M. te Velde van de Theologische Universiteit van onze vrijgemaakte zusterkerken had de redactie en de uitgave kwam tot stand in samenwerking met de Willem de Zwijgerstichting (die het boek gratis aan alle donateurs toezond!).

Het boek - zo luidt de openingszin - ‘is ontstaan uit enthousiasme over gereformeerde belijdenissen uit het midden van de zestiende eeuw’. Vijf van die gereformeerde confessies uit de jaren 1556-1561 zijn in dit boek bijeengebracht, waar nodig vertaald en van een inleiding en aantekeningen voorzien.

Als eerste is opgenomen de - omvangrijke! - geloofsbelijdenis van Theodorus Beza, Calvijns opvolger in Genève. Beza schreef die in eerste instantie voor zijn vader, die niet kon begrijpen waarom zijn zoon de rooms-katholieke kerk verlaten had. Vervolgens de Franse geloofsbelijdenis uit 1559, die teruggaat op een ontwerp van Calvijn en ten grondslag ligt aan onze Nederlandse Geloofsbelijdenis. Het boek neemt ons daarna mee naar het Schotland van John Knox, waar het parlement in 1560 aan een zestal theologen opdracht gaf een geloofsbelijdenis op te stellen. Onze eigen Nederlandse Geloofsbelijdenis is de volgende confessie, waarna het boek afsluit met de Tweede Helvetische geloofsbelijdenis uit 1561, opgesteld door Heinrich Bullinger, die eenheid bracht tussen de Zwitserse gereformeerden van Zürich (de volgelingen van Zwingli) en het Genève van Calvijn.

De uitvoerige historische inleiding van de hand van dr. H.A. Speelman en de gerichte inleidingen op de verschillende confessies helpen de lezer zich een beeld te vormen van wat er in het Europa van die tijd speelde en wat er allemaal achter die verschillende geloofsbelijdenissen lag. Waarom schreven gereformeerden binnen een tijdsbestek van vijfjaar deze vijf geloofsbelijdenissen? Kon men het niet eens worden? Is het verwijt dat protestanten individualisten zijn terecht? Was het niet een krachtig signaal naar buiten toe geweest als men uit één mond had gesproken?

Nu, we moeten geen ideaalbeeld koesteren van die tijd. Toch zullen we in elk geval één ding mogen zeggen: de diversiteit heeft zijn diepste achtergrond niet in menselijke verschillen en profileringsdrang, maar in het hartelijk verlangen om in de eigen context de in de Schrift gevonden waarheid te belijden. Waar de lutheranen in diezelfde tijd zich zo veel mogelijk op enkele belijdenisgeschriften verenigden, was de tendens bij de gereformeerden anders. Laat de veelkleurigheid van de confessies maar de levendigheid van het werken van de Heilige Geest in de kerk weerspiegelen!

Het is echt een boek om warm van te worden. Het enthousiasme van de medewerkers kan ik begrijpen. Het is zulke klare en krachtige taal, dat je, als je niet gereformeerd was, je zou haasten om het te worden. Het is echt een boek om te lezen voor jezelf en ook om eens een seizoen in de gemeente aan te wijden!

n.a.v. Dr. M. te Velde (red.), Confessies. Gereformeerde geloofsverantwoording in zestiende-eeuws Europa. Uitg. Groen Heerenveen 2009,608 blz., € 34,95.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen