De Hoge Veluwe: mooi in ieder jaargetijde

De Sintelweg is niet zo comfortabel als het fietspad dat eriangs ligt, maar dat zandige bospad vol hobbels voert mij even snel naar de Deelense Was. Ik ben nog geen vijftig meter op weg als een prachtig kaneelbruine reegeit over het pad loopt, mij aankijkt en sierlijk naar dekking huppelt. In de houtwal blijft het dier staan, alsof het mij de kans wil geven om rustig naar haar te kijken. Dan gaat het met kleine sierlijke sprongen het bos in. Vroege bezoekers treffen het reewild vaak ongestoord aan. Dicht bij deze laan is dit voorjaar een wildakker ingezaaid met boekweit en klaver. Reeën zoeken er graag hun voedsel. Langs het bospad staan speerdistels met witte zaadpluizen, grote paarse bloemhoofden en dikke knoppen die nog meer bloemenpracht beloven. Kleurige vlinders fladderen eromheen, bijen en vliegen zoeken erop naar nectar. Links van het pad is een rustgebied met de bekende wildkansel. Sporen op het grijze zandpad verraden dat er ook buiten de rasters wild leeft.

Schapen
Aan het eind van de Sintelweg kom ik, na de donkere overhuiving van de bomen, in het getemperde licht van de augustusmorgen. De lucht is niet meer helemaal helder. Een dun wolkendek is over het blauw getrokken. De bosrand, ver aan de horizon, is grijs versluierd. De zon, al tamelijk hoog geklommen, is slechts een gelige bal, omfloerst door ochtendnevels. Tussen een boomgroep ligt de Deelense Was, het grote ven, waar vroeger de schapen werden gewassen. In een dode, stakerig boven het groen uitstekende boom, zitten twee zwarte kraaien, alsof zij de wacht houden. Ik ga even over het bonkige pad naar de plas toe. Duidelijk is te zien dat het water in het vroege voorjaar het pad bedekte. Dat is ook merkbaar aan de vegetatie, waarin pitrus overheerst. Een zacht vragend geroep verraadt een paar goudvinken. Een fltis zingt zelfs nog even... De Deelense Was ligt rimpelloos. De bal van de zon staat haarscherp gespiegeld in het water. Langs de plas zijn de sporen van de in vakantietijd al te sterke recreatiedruk te zien... Er zijn in dit gebied mooiere vennen, die meer verscholen liggen.

Nazomersfeer
Het fietspad voert, bevallig kronkelend, door een contrastrijk landschap. Links is het laag en vochtig. Daar is het veld groen van gras en wilgengroepjes. De bramen zijn bijna rijp. De eerste pollen struikhei zijn paars, als vooriopers van de uitbundige bloei op de plaatsen waar de hei nog niet door gras is verdrongen. Die zijn er niet veel meer, zelfs niet op de Hoge Veluwe... Rechts van het fietspad is een vlakte, waar lage pollen buntgras zo geel zijn verdord dat ze dood schijnen. Het Sint-Janskruid staat met fraaie vijfpuntlge gele bloemen, met veel meeldraden en een sieriijk gevormde driestljllge stamper, te pronken. Splnnewebben zijn door de dauw tot grijze haarnetjes omgetoverd. Vaag is er al iets te merken van de naar de herfst neigende nazomer. Wat Is het 's morgens vroeg mooi in het Deelense Zand. De weldadige stilte van de augustusnacht hangt nog boven het wijde veld. Alle elementen werken samen om een heerlijk gevoel van rust en ontspanning te ervaren. Vooral de stilte... het grootste geschenk van Gods schepping, steeds schaarser helaas. De wind suist ononderbroken in de dennekruinen, verbreekt de stilte niet maar doet die nog Intenser ervaren. De lange, reeds verkleurde bloelstengels van de bochtige smele golven met rusteloze deining, bespeeld door de wind. Naar alle kanten is hier een grootse ruimte. Daarom trek ik vrijwel steeds eerst naar dit open stuk van het park. Of naar Oud-Reemst of het Otterlose Zand. Daar is de horizon ver en wazig, ligt het land onder een wijde hemel, met soms majestueuze wolkengevaarten en is er de onwaardeerbare rust... Pas om tien uur passeert mij voor het eerst een bezoeker.

Stof en warmte
Ik sla een droog en mul zandpad in, dat langs een rustgebied voert. Reeds vaker heb ik hier herten gezien. Nu tref ik er slechte enkele, die traag tussen de dennen wegdrentelen. Het fietspad richting Rijzenburg gaat door een karakteristiek stuk Veluwe. Schoon zijn de weidse panorama's over grote velden grijsgroen pijpestrootjesgras, verspreide berken en berkenbosjes. Bij Everwijsnerf is de sfeer van het boerenland, met kampjes weiland, koeien en korenvelden. Het is goed rusten op de bank onderde hoge kastanjes. Bij het Oud-Reemster Veld kan ik de verleiding niet weerstaan om het verharde fietspad te verlaten. Tien minuten later zeul ik naast de fiets door kurkdroog zand. Zo kom je op de mooiste plaatsen... Het pad voert langs grote velden jonge hei, waar de imkers hun kasten met bijen hebben staan. Bronskleurige zandkevers vliegen voor m'n voeten op. Van de hei waait een sterke nectargeur naar mij toe, de dennen vermengen die met pittige harslucht. Het mulle zandpad wordt graspad, waar het fietsen al even lastig blijkt. Tot het, schoon en hard, door een sparrenbos voert. Daar is het omzoomd door frisgroen haarmos, wuivende varens en lichtpaarse brunel. Direct na het wildrooster groeit hei zonder gras, maar al snel zie ik naar beide kanten opnieuw vrijwel enkel gras. Prachtig is het, in elk jaargetijde, waar het niet overheerst, zoals nu vrijwel overal het geval is. De boeiende heideflora krijgt daardoor geen kans meer. Slechts direct langs het fietspad glinsterst het geel van muizenoortjes en tormentil.

Toerisme
Boven het bos van de Kompagnieberg zweeft een buizerd. Een kleine, felle roofvogel stuift op hem af. Behendig en met razendsnelle aanvallen duikt de boomvalk naar de buizerd. Met scherpe haakse bochten vliegt hij dicht langs de grote vogel. Dan stijgt hij kaarsrecht en doet opnieuw, pijlsnel en onvoorstelbaar gracieus, een uitval naar de onschuldige belager. Die verdwijnt zo vlug mogelijk. Het stel fietsers voor mij merkt er niets van. Toch genieten ook zij... Het is een flink eind van het Reemster Veld, tussen De Plijmen en De Pollen door, naar het beeldenpark. Mensen staan bij de Koperen Kop geduldig te wachten tot andere bezoekers met witte fietsen terugkomen. Het is vakantie en het aantal fietsen is beperkt. Ik kies het pad naar de Eikelkamp, richting auto. Het wordt mij te warm... en te druk! Ik ga nog even naar de wildakker op De Bunt, een plek waar vrijwel niemand komt. Vandaag blijkbaar ook niet, want er loopt midden op de dag een jonge reegeitte laveien. Als zij mij ziet, aarzelt zij even, draaft dan met hoge, soepele sprongen over het heuvelachtige veld. Weer staat het dier stil, kijkt mij aan, is blijkbaar niet erg geschrokken. Dan huppelt het verder, laat mij lang van haar behendige sprongen genieten.

Zeldzaamheden
Ik zou nog kunnen schrijven over de grillige schoonheid van de stuifzandgebieden. Over schilderachtige doorkijkjes. Over de plekken met oude grillige vliegdennen, o zo mooi. Daar liggen nog de restanten van wat jaren geleden door enkele stormen sneuvelde. Grillig en woest, natuurlijk en ongerept! Ik zou kunnen schrijven over de variatie van de loofhoutbossen en het struikgewas. Over de rustgebieden en de wildkansel. Over de plaatsen waar nog zonnedauw en klokjesgentianen groeien. Maar u kunt beter zelf het park bezoeken om te ontdekken dat het een onuitputtelijke bron van veleriei schoonheid is. Wanneer u dit leest is de zomer bijna voorbij. De wondermooie tijd, waarin de zomer langzaam herfst gaat worden, is begonnen. De mengeling van die twee seizoenen is even schoon als die van winter en voorjaar. De wegstervende kleurenpracht van de heide wordt vervangen door de oplevende najaarskleuren van het loofhout. Mooier zelfs dan op warme zomerdagen is het park in beginnende herfsttooi. De kleurenrijkdom, die steeds feller en warmer wordt, maakt fiets- en wandeltochten door dit oude Veluwse land ook dan boeiend. In elk jaargetijde is ons nationale park een uitzonderlijk mooi natuurgebied. Het park is dagelijks geopend van 8.00-21.00 uur; toegangsprijs volw. ƒ 6,25, kind 6-16jaar ƒ 3,-, inclusief het gebruik van een fiets.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen