In elke stad die koningin Beatrix en prins Claus bezochten werd Oranjefeest gevierd

De echtgenote van een hoogwaardigheidsbekleder kijkt voorzichtig om zich heen en als de kust veilig blijkt, moet het volgende haar van het hart;,,Misschien mag ik het niet zeggen maar wat ik nu zo gek vind is dit: die Nederlanders zijn weggegaan uit hun vaderland, maar nu de koningin hier is, willen ze er ineens weer helemaal bijhoren." Of dat nu een blijk van tweeslachtig handelen is of niet, feit is dat koningin Beatrix en prins Claus tijdens hun staatsbezoek aan Canada vorige maand werkelijk overal met Nederlanders werden geconfronteerd. Of dat nu in de hoofdstad Ottawa was of in een klein stadje ergens in de bush-bush van British Columbia. Het koninklijk paar moet zich op de negendaagse tocht van oostnaar west-Canada wel erg "thuis" hebben gevoeld...

Vliegen met de koningin
Laten we er een willekeurig gekozen dag uit lichten: woensdag 11 mei. Het koninklijk gezelschap heeft de nacht doorgebracht op Government House —de ambtswoning van de gouverneur-generaal, mevrouw Sauvé — in de hoofdstad Ottawa. Met "koninklijkgezelschap" bedoelen we, afgedacht van het koninklijk paar: minister Van den Broek (die vanaf Calgary, de zesde dag, werd vervangen door staatssecretaris Van Rooy), de grootmeester en grootmeesteres van de koningin, de chef van het militaire huis, de Nederlandse ambassadeur met zijn vrouw, de directeur van het kabinet van de koningin, de ceremoniemeester, de hofmaarschalk, het hoofd van de veiligheidsdienst van het koninklijk huis, de hoofddirecteurvan de Rijksvoorlichtingsdienst, een hofdame en twee adjudanten. Vanaf de Canadian Force Base vertrekt deze club naar de havenstad Halifax. Deze keer niet met het regeringsvliegtuig, de PHPBX, maar met een toestel van de Canadese maatschappij Wardair. De pers mag gedurende deze trip een paar dagen in hetzelfde vliegtuig plaatsnemen als de koningin, een voorrecht dat in ieder geval niet inhoudt dat beide "partijen" aan weerszijden van het gangpad ongedwongen praten over het leuke of minder leuke van bij voorbeeld staatsbezoeken. Een deel van de hofhouding is nog net zichtbaar, de allerhoogste passagiers worden echter letterlijk zorgvuldig afgeschermd.

 Champagne
De bediening is echter meer dan vorstelijk. Of, liever gezegd: bij het decadente af. Het toestel is de basis nog maar nauwelijks ontstegen of men kan zich al laven met champagne. Er volgt een uitgebreid ontbijt -bij vluchten op andere tijdstippen is dat uiteraard een lunch of een diner- en omdat het oog ook wat wil ligt er een roos naast het bord. Om twaalf uur landen we in Halifax, in Nova Scotia. Nadat Hare Majesteit en Zijn Koninklijke Hoogheid de vliegtuigtrap zijn afgedaald en de rode loper betreden —waarop enkele minuten geleden het laatste denkbeeldige pluisje nog is verwijderd- begint het grote handenschudden; de premier van de provincie, diverse burgemeesters, nog een aantal hoogwaardigheidsbekleders en dat alles mèt echtegnote. Met door motorpolitie geëscorteerde auto's wordt koers gezet naar het centrum van Halifax. Het natuurschoon dat de inzittenden te zien krijgen is niet erg indrukwekkend: de bomen zijn kaal (er worden twee redenen voor opgegeven: de ook hier beruchte zure regen, alsmede het simpele feit dat de lente hier in het barre noorden nog in aantocht is) en verder is er veel industrie, met alle uiteriijke kenmerken van dien.

Good Time
12.35 uur: het gezelschap komt aan bij het Worid Trade and Convention • Center. Daar worden de leden van het kabinet aan Beatrix en Claus voorgesteld. Koningin en prins tekenen het gastenboek van de premier van Nova Scotia en gaan, voorafgegaan door een doedelzakblazer, naar de zaal waar de lunch zal worden gebruikt. The Most Reverend James M. Hayes, aartsbisschop van Halifax, spreekt een kort tafelgebed uit. Tijdens de lunch houdt de premier een toespraak, waarna hij koningin en prins het lidmaatschap aanbiedt van „the Order of the Good Time". Dan klinken de volksliederen en de lunch wordt beëindigd met een dankgebed, uitgesproken door bisschop Peters. In een ander vertrek vereert men elkaar met geschenken. Beneden, achter een lage afrastering van touw waar menigeen overheen stapt of uit pure verwarring over struikelt, wachten de Nederlanders die zijn uitgenodigd voor het Oranjefeest. Langs een haag van meisjes met ruitrokjes en bijna allemaal met ingevlochten haar komen koningin en prins binnen. Ze worden met gejuich begroet en mogen weer tientallen handen drukken. Een oudere man wil zijn genegenheid voor vorstin en ex-vaderland op een intensere manier uitdrukken en geeft de koningin een zoen. Het gaat als een lopend vuurtje door de zaal: ,,Hoe vind je die? Lamers gave her a kiss!" De sfeer kan natuurlijk niet meer stuk. Ambassadeur Breman houdt een praafle, koningin Beatrix houdt een praafle en volgens goed gebruik worden de beide volksliederen gezongen. Wat in Nederland al lang in onbruik is geraakt -, ,tot in den doedt" en ,,he-he-bik altijd geëerd" wordt in den vreemde nog volop in ere gehouden.

Computers
De volgende stop —de koningin is inmiddels verrijkt met een bos houten tulpen, weer eens wat anders dan echte, hoe mooi ook— is het "Nova Scotia Institute of Technology", waar groepen studenten klaarstaan om het koninklijk paar alles te vertellen over computerprogramma's. Men sture de hoge bezoekers niet met een kluitje in het riet: koning Beatrix en prins Claus stellen gerichte en gedetailleerde vragen en laten zich niet afschepen met algemeenheden. Sommige leden van de hofhouding tonen eveneens interesse, andere kijken verveeld in het rond. De koningin stelt een machine in werking die een plaquette ontwerpt ter herinnering aan haar bezoek aan dit Instituut. Het gastenboek wordt nog even getekend en wèg zijn ze weer. Op naar de basis van de Canadese strijdkrachten, waarvandaan naar de stad Québec wordt gevlogen. De premier van de provincie staat er met zijn vrouw, en de honorair-consul der Nederlanden. Deze keer vertrekt de colonne rechtstreeks naar het hotel, het hoog boven de stad uittorende Chateau Frontenac. Denk niet dat een onderkomen wanneer het goed genoeg wordt bevonden voor majesteitelijke overnachting in alle opzichten even onberispelijk is. Er zijn ook kamers waarvan de manager vast niet graag zou willen dat de koningin ereen kijkje nam...

Excuses
Na een rustpauze en een verkleedpartij vertrekt het gezelschap naar 1' Hotel du Parlement voor een officeel diner. Ondertussen komen in het perscentrum telexberichten binnen van verontwaardigde Québecoise politici die het de koningin hoogst kwalijk nemen dat ze de dag ervóór in een rede tot het nationale parlement het Durham-rapport heeft geprezen. En dan te bedenken dat het noemen van die naam alleen al als uiterst kwalijk wordt beschouwd door Franssprekende Canadezen. Want Lord Durham pleitte er zo'n anderhalve eeuw geleden voor dat de Franse "cultuurloze" minderheid in Canada zou opgaan in de Engelssprekende meerderheid. Een dergelijke belediging zou geen enkele zichzelf respecterende groepering overz'n kant laten gaan. En ook al had de koningin deze beruchte passage helemaal niet genoemd — Durham had nog veel meer staatsrechtelijke opmerkingen gemaakt—, er werden excuses geëist. Daar wacht men nog steeds op. De Parti Indépendantiste en de Parti Québecois mochten dan amok maken, de filet de veau aux pleurotes, geserveerd met pommes fondantes, smaakt er niet minder om. De koningin richt bovendien allervriendelijkste woorden aan het adres van Québec:,,Reeds eeuwenlang is hier de eigen culturele identiteit bewaard; soms moest zij zelfs op tegenkrachten worden bevochten. Vanavond proeven wij iets van deze cultuur.'' Ze spreekt bovendien keurig Frans, iets wat van lang niet ieder staatshoofd-op-bezoek kan worden gezegd. De volgende dag is er bij een vroege wandeling door de stad geen boos spandoek te zien. Hoe gevoelig het Durham-rapport ook mag liggen, in Canada's meest Franse deel snapt men hopelijk wel dat een Nederlandse koningin het óók niet kan helpen dat een paar ambtenaren bij het schrijven van een toespraak even niet hebben opgelet...

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen