Boekennieuws

”Licht uit licht, geloofsbelijdenis van Nicéa”, ds. J.J. van Eckeveld; uitg. De Banier, Apeldoorn; 96 blz.; € 9,95.

Achter in ons Psalmboek staan, behalve de onder ons bekende Nederlandse Geloofsbelijdenis, de Heidelbergse Catechismus en de Dordtse Leerregels, ook drie algemene belijdenisgeschriften, waaronder de Geloofsbelijdenis van Nicéa. De Zeister pastor heeft in zijn gemeente over laatstgenoemd geschrift een viertal preken gehouden. Deze preken zijn in druk verschenen.
Aan de preken gaat een informatieve inleiding vooraf, waarin we lezen welke belangrijke theologische vraagstukken in de Vroege Kerk de aandacht vroegen.
Met name ging de strijd over de naturen van Christus en de verhouding tussen de drie Goddelijke Personen. Ernstige dwalingen dreigden de kerk af te voeren van zaken waar direct de eer van God en de zaligheid van zondaren aan verbonden waren. Maar de grote Herder der schapen waakte over Zijn kudde.
Verschillende theologen, o.a. Athanasius, voerden strijd tegen het gedachtegoed van Arius. Belangrijke kerkvergaderingen, concilies genoemd, werden gehouden. Vooral die van Nicéa, Constantinopel en Chalcedon zijn van groot belang geweest. De belijdenis van Nicéa, opgesteld in 325, werd in 381 op het concilie van Constantinopel uitgebreid en vastgesteld zoals wij die nu kennen. Het is alles te lezen in de inleiding en ook in de preken wordt erop gewezen.

De vier preken bevatten rijk Schriftuurlijk-bevindelijk onderwijs, ze bevatten Brood voor het hart. Daarbij worden lijnen vanuit de kerkgeschiedenis naar het heden getrokken. Heel leerzaam en nuttig is te lezen hoe belangrijk het is dat de Heilige Geest uitgaat van de Vader en de Zoon, hoewel hierdoor de kerk in 1054 wel gescheurd is in een westerse en oosterse kerk. Kennis van de kerk in vroeger eeuwen is zo belangrijk omdat de vragen van toen ook de gevaren zijn die ons vandaag bedreigen. De moderne theologie wil van geen twee naturen in Christus weten. Velen vereenzelvigen de God van de Bijbel met Allah, terwijl moslims juist de Goddelijke natuur van Christus verwerpen. De gedachte dat God een Zoon zou hebben, acht men godslasterlijk. Maar van harte stemmen we met de schrijver in: ‘Neem Christus, God en Mens in EEN Persoon, weg uit de prediking en u neemt alles weg’.

De geloofsbelijdenis van Nicéa heeft in dit opzicht nog niets van haar actualiteit verloren. Dat geldt ook de belijdenis van Athanasius die zo nauw aan die van Nicéa is verbonden. Ze is in diezelfde tijd opgesteld.
Hoe nodig in onze tijd is de ernst en die liefde voor de waarheid Gods, waarmee de geestelijke leiders in de Vroege Kerk waren bezet. Ze hebben pal gestaan voor het fundament van het ware christelijke geloof: de Drie-eenheid Gods. Ze beleden op grond van de Schrift van harte ook de twee naturen van Christus, opdat er verzoening zal kunnen zijn vanwege volkomen voldoening.

Van harte wens ik dit boekje in veler handen. Met name is het voor jongeren heel nuttig om van de inhoud van de belijdenis van Nicéa kennis te nemen. Daarom, neem en lees, de prijs kan geen bezwaar zijn. Maar lees het bovenal biddend, opdat het nut voor de eeuwigheid mag hebben. Wellicht een tip: een passend boekje om te kopen of te geven aan hen die in deze periode openbare belijdenis des geloofs afleggen.

Alblasserdam, ds. B. van der Heiden

”Lerenderwijs, Heidelbergse Catechismus voor kinderen”, deel 2: Gebod en gebed (zondag 32 t/m 52), Andrea van Hartingsveldt-Moree; uitg. De Banier, Apeldoorn; lees- en leerboek ISBN 978 90 336 09909; 106 blz.; € 16,95; werkboek ISBN 978 90 336 09916; 103 blz.; € 9,95.

Van de kleine serie ”Lerenderwijs” is het tweede deel verschenen. Graag willen we in deze korte boekbespreking op het laatste deel van de serie de aandacht vestigen. Het gaat om een leer- en leesboek bij de Heidelbergse Catechismus.
Tevens verscheen een werkboek. De serie is bedoeld om de Heidelberger uit te leggen voor kinderen. De boekjes zijn op een gebruiksvriendelijke manier vormgegeven. Ze zijn goed afgestemd op het niveau van het oudere basisschoolkind en (eventueel) de jonge catechisant.
De Heidelbergse Catechismus is een belijdenisgeschrift dat grote rijkdom bevat.
Het bedoelt immers de Heilige Schrift te ontvouwen en na te spreken vanuit de doorleving van het ware geloof. De behandeling van elke zondag begint met een korte uitleg die juist hierop wil aansluiten. Ook bevat elke les in het tekstboek een uitleg per vraag en antwoord.
Deze uitleggende teksten zijn eenvoudig van opzet. Vaak worden Bijbelse teksten en geschiedenissen aangehaald om de strekking van de Catechismus te verduidelijken. Ook worden voorbeelden uit het dagelijks leven benut. Belangrijk is dat steeds geprobeerd wordt de inhoud te verwoorden vanuit het leven van Gods kinderen. De noodzaak van de wedergeboorte en de kenmerken van het zaligmakende werk van de Heilige Geest komen hierbij aan de orde. Daarbij wordt ook steeds het kind zelf hartelijk aangesproken.
In het tekstboek is de tekst van de Heidelberger steeds opgenomen in aparte kolommen. Daarbij worden moeilijke woorden en woordgroepen in eenvoudig en gangbaar Nederlands uitgelegd.
Deze rubriek is zeer nuttig voor ouders en basisschoolleerkrachten. Ook catecheten kunnen hiervan gebruik maken. Verder bevat iedere les een aantal vragen en antwoorden die in kort bestek en op eenvoudig niveau de inhoud van de catechismuszondag samenvatten. Deze vragen zouden kunnen worden gebruikt om te laten leren (en overhoren!).
Het werkboekje biedt per les enkele onderdelen ter verwerking. Steeds wordt van het kind gevraagd de betekenis van moeilijke woorden op te schrijven; deze wordt gegeven in het tekstboek. Ook wordt steeds gevraagd de catechismusvraag en het antwoord in eigen woorden op te schrijven en is er een rubriek waarin Bijbelse gegevens moeten worden gecombineerd. Verder komen wisselend rubrieken aan de orde waarin wordt nagegaan wat de betekenis is voor het persoonlijk leven, waarin wordt gezongen, een Bijbeltekst wordt geleerd of bijvoorbeeld een kleurplaat kan worden ingekleurd.
De Catechismus is ontstaan als catechisatieboekje voor de jeugd. Het neemt in de kerk een belangrijke plaats in (denk aan catechismuspreek en catechisatie) en wordt op de scholen onderwezen. Nu de serie ”Lerenderwijs” compleet is, mag een hartelijke oproep klinken aan alle ouders om de Catechismus ter hand te nemen en te gebruiken in het gezin. Laten ouders daarvoor een vast moment in de week uitkiezen. Deze boekjes bieden daarvoor goed materiaal.
Het is verblijdend dat de rijke inhoud van de Catechismus in dit boekje voor kinderen wordt ontvouwd. Het gebruik van dit boekje kan de aansluiting op prediking en catechese ten goede komen. Bovenal heilige de Heere de inhoud van deze uitgave om Zijn genade te verheerlijken in jonge harten.

Zoetermeer, ds. G.W.S. Mulder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen