Denemarken opweg naar Europa

 De nieuwe De dame achter het loket zegt: oeververbin- „315 kronen". „Rij 26", voegt ze ding tussen eraan toe, terwijl ze mij het wisFnen en See- selgeld en het kaartje aanreikt. land is niet al- 315 Deense kronen, dat is bijna leen voor De- 100 gulden, constateer ik bij nemarken, mezelf. Niet weinig voor een maar ook voor klein uurtje varen. Maar je hebt de rest van geen keus. Als je per auto naar Noord-Europa Kopenhagen wilt, moet je met van grote bete- een veerpont, waar je ook vankenis. (Illu- daan komt. stratie Store- Even later rijd ik over een uitgebealt) strekt parkeerterrein. Een parkeerwachter loodst me naar rij 26. Links naast me zie ik een schijnbaar oneindig veld met auto's. Aan de andere kant zijn de rijen 27 en 28 nog leeg. Maar de nummers 29, 30 en verder (ik kan niet zien hoe ver) staan vol. Een bang voorgevoel bekruipt me: dat wordt wachten, lang wachten. Maar ik heb één troost: het is de laatste keer. De volgende keer is de nieuwe brug klaar. En dat betekent: in tien minuten naar de overkant. Het is ruim vier uur later, wanneer rij 26 van de parkeerwachter een teken krijgt om op te trekken en naar de pont te rijden. Nauwelijks is de laatste auto de boot opgereden, of de zware dieselmotoren van het schip beginnen te ronken. En terwijl de pontinspecteur controleert of alles precies volgens de regels verloopt, manoeuvreert de stuurman het propvolle vaartuig de haven uit in de richting van de Grote Belt. Grote Belt is de naam van de 18 km brede zeestraat tussen de twee grootste eilanden van Denemarken, Fnen en Seeland. Eenmaal buitengaats zien we links van ons hoe een lange pijlerbrug zich in een wijde boog naar ons toe buigt. De kapitein heeft het gigantische bouwproject van het begin af aan zien groeien en hij weet er alles van. „Wat u daarginds ziet", vertelt hij, „is het westelijke deel van de nieuwe brug. Die gaat van Fnen naar het eilandje Sprog, midden in de Grote Belt. Er hebben ook landgenoten van u aan de bouw meegewerkt: de Hollandse Betongroep en Ballast Nedam. De westelijke brug is zowel voor het auto- als voor het treinverkeer. Maar halverwege de Grote Belt, op het eiland Sprog, duikt het treinverkeer in een tunnel, terwijl de auto's over de oostelijke brug verder gaan. De treinen rijden al een hele tijd, maar het laatste deel van de brug wordt pas aanstaande zomer voor het wegverkeer geopend". „Wat gebeurt er dan met de pont?" vraag ik aan de kapitein. „Te koop", is het antwoord. „Als u interesse hebt?..." grapt hij. Maar echt vrolijk wordt hij niet als hij aan de toekomst denkt. Wat hem dan te wachten staat, weet hij nog niet. De westelijke brug heeft een lengte van ruim 6,6 km en een totale breedte van 36 meter, 12 meter voor de trein (dubbel spoor) en 24 meter voor de vierbaansautoweg. Volgens de kapitein is het de langste gecombineerde auto- en spoorwegbrug van Europa. Hij rust op 62 enorme betonnen pijlers. De fundamenten waarmee deze op de zeebodem rusten, hebben een grondvlak van maar liefst 20 bij 30 meter. Het wegdek ligt op een betrekkelijk bescheiden hoogte van 18 meter boven de zeespiegel. Dat is voldoende voor de pleziervaart en voor schepen tot 1000 ton. Grotere vaartuigen moeten door de oostelijke vaargeul.De diverse brugdelen zijn aan de wal gefabriceerd. Daarna zijn ze één voor één op hun plaats gebracht door een Nederlandse drijvende kraan. Vanwege zijn opvallende vorm kreeg hij de naam "Svanen", het Deense woord voor zwaan. Twee jaar lang heeft deze krachtige vogel elke maand ruim 250 meter brug gebouwd. Snrop; Na enige tijd naderen we het eilandje Sprog, midden in de Grote Belt. Het was een welkom steunpunt om de oeververbinding van Fnen naar Seeland in twee sprongen te kunnen maken. Eens was Sprog een vogelparadijs, vertelt de kapitein. Maar in 1988 begonnen de werkzaamheden voor de bruggen en de tunnels. Het eilandje werd opgehoogd en vergroot. Weg paradijs! Op Sprog splitst het treinverkeer zich af van het wegverkeer. Waar de treinen de tunnel in duiken, beklimt het wegverkeer de 6,8 km lange oostelijke brug. Boven de vaargeul bereikt deze een hoogte van 65 meter. Het brugdek is hier opgehangen aan twee duizelingwekkend hoge pylonen, die 254 meter boven de waterspiegel uitrijzen. De afstand tussen de pylonen is ruim anderhalve kilometer. Deze gigantische afmetingen zijn noodzakelijk voor het internationale scheepvaartverkeer, dat ook bij sterke stroming en bij hoge windsnelheden veilig moet kunnen passeren. Wat de veiligheid betreft, heeft men rekening gehouden met windsnelheden van 250 km per uur. Dat is twee keer zoveel als de hoogste windsnelheid die men hier ooit gemeten heeft. Dat hier een technisch hoogstandje is uitgevoerd, hoeft geen betoog. De hoofdkabels, die van pyloontop naar pyloontop lopen, en waaraan het brugdek is opgehangen, zijn elk 3 kilometer lang en 85 cm dik. Ze werden ter plaatse "gesponnen" uit staaldraad van 5 millimeter doorsnee. Hiervan was een lengte nodig van 37.296 km! Dat is op enkele duizenden kilometers na de omtrek van de aarde. Van juli tot november 1996 werd er 24 uur per dag aan gewerkt. Na de Kanaaltunnel tussen Frankrijk en Engeland is de Deense spoorwegtunnel de langste van Europa. Hij bestaat uit twee evenwijdige buizen, elk van 8 km lengte. Om de 250 meter zijn tussen de beide tunnelbuizen dwarsverbindingen gegraven. Deze zijn nodig voor de bewaking van het traject en voor onderhoud. Tevens moeten ze dienen als vluchtweg bij onverhoopte rampen. Het boren van de beide tunnels werd uitgevoerd met vier boormachines van Engels fabrikaat. De boorkoppen hadden een middellijn van 8,72 meter en een lengte van 10 meter. De snelheid waarmee zo'n gevaarte van 1000 ton zich ondergronds een weg kan graven, is sterk afhankelijk van de bodemgesteldheid. Wie in de toekomst per auto of trein over de brug of door de tunnels snelt, zal zich nauwelijks realiseren dat hij gebruik maakt van een van de meest imposante bouwwerken van de 20e eeuw. Wie er evenwel iets meer van wil weten, kan terecht in de beide expositiecentra aan weerskanten van de brug, het ene in Halsskov op Fnen, het andere bij Korsr op Seeland. Men vindt er niet alleen kaarten, tekeningen en foto's van de werkzaamheden in de verschillende stadia, er staan ook modellen van de gebruikte werktuigen en machines. Men ziet er bijvoorbeeld hoe de Nederlandse "Zwaan" een van de brugdelen naar zijn plaats brengt. Natuurlijk is er ook een opengewerkt model van een boorkop met de honderd meter lange "staart" die hij door het pas geboorde tunnelgedeelte achter zich aan sleept. Verder zijn er videoschermen die laten zien hoe de bouw in zijn verschillende fasen in zijn werk is gegaan. Vanaf een uitkijktoren kan men het hele bouwproject in ogenschouw nemen. En wie dat nog niet genoeg vindt, kan een afspraak maken voor een rondvlucht per helikopter. De vervanging van de pont door een vaste verbinding heeft voor Denemarken belangrijke gevolgen. Voor de eerste keer in de geschiedenis zal het straks mogelijk zijn in enkele uren met auto of trein van het ene eind van het land naar het andere te rijden. Dat betekent niet alleen gemak en tijdwinst voor het verkeer. Het betekent ook dat Denemarken vaster dan ooit verbonden wordt met de rest van Europa. In de toekomst zal dit aspect nog veel meer op de voorgrond treden. Men is nu al bezig met de aanleg van een brug-tunnelcombinatie tussen Kopenhagen en Zuid-Zweden en in een verder verschiet liggen de plannen voor een rechtstreekse vaste oeververbinding tussen Denemarken en Noord-Duitsland. De brugfunctie van Denemarken tussen Skandinavië en de rest van Europa zal daardoor in de toekomst steeds belangrijker worden. De Denen hebben (nog?) niet gekozen voor aansluiting bij een verenigd Europa, maar in de toekomst zullen ze, of ze het willen of niet, in steeds sterkere mate worden betrokken bij de gebeurtenissen en ontwikkelingen op het Europese vasteland.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen