BESTUUR EN OPZICHT, LEER EN VOORBEELD*

Het stemt tot ootmoedige dankbaarheid dat er nog blijk gegeven wordt van liefde voor en verbondenheid met het onderwijs aan de kinderen van ons volk op de grondslag van de leer der Heilige Schrift, zoals we die verwoord vinden in onze Gereformeerde belijdenis. Het zal zaak zijn ons telkens opnieuw te bezinnen op en rekenschap te geven van de taak die we ons gesteld weten: onderwijs naar de Heilige Schrift.

Meer dan ooit is dit onderwijs een aangevochte zaak. Het wordt bedreigd op allerlei wijzen. Van buitenaf door allerlei maatregelen, die de overheid ten aanzien van het onderwijs voorbereidt; ook van binnenuit door gewijzigde opvattingen over de inhoud en het gezag van de Heilige Schrift. Van buitenaf door een maatschappij die door haar sterk onder invloed staan van de modernistische levens­

beschouwingen ook zoekt de gang van zaken op onderwijsgebied mede te bepalen; van binnenuit omdat in het leven van de gezinnen de kracht van de Gereformeerde religie zo weinig meer in een waarachtig en levend geloof beoefend wordt. De geweldige zuigkracht van de geseculariseerde wereld waarin we leven laat, niet in het minst ook door de beïnvloeding van de massa-media, niet na zijn verwoestende uitwerking op het oude Bijbelse, Gereformeerde levenspatroon uit te oefenen. Het maakt de taak van het Gereformeerde onderwijs er niet gemakkelijker op.

Hoe zeer door velen in den lande nog begeerd (de geweldige vlucht die de grote scholengemeenschappen onder ons in enkele jaren namen bewijzen dat), toch sluit echt Gereformeerd onderwijs in vele gevallen al niet meer aan op een werkelijk levend Gereformeerd belijden en leven. Maar daarom is dat onderwijs temeer juist noodzakelijk!

In het licht van de geestelijke ontwrichting die deze tijd kenmerkt en de zedelijke degeneratie die daaraan verbonden is, hebben we ons meer dan ooit op onze opdracht te bezinnen, ons rekenschap te geven van de inhoud die deze opdracht heeft, van de mogelijkheden die tot de vervulling ons gelaten zijn en gegeven worden, en vooral ook elkaar op te wekken om in diepe afhankelijkheid van de hulp des Geestes juist nu niet te versagen, maar de handen in één te slaan. Daarom wil ik in de bezinning op onze opdracht U wijzen op het zo bekende Schriftwoord uit Psalm 34:12:

*Het onderstaande is een gedeelte uit de openingstoespraak van Ds. Vergunst op de vergadering der V.G.S. gehouden op zaterdag 5 mei 1979.

Komt, gij kinderen! hoort naar mij! ik zal u des HEEREN vreze leren.

Kunnen we heerlijker en bondiger deze opdracht omschrijven dan de dichter hier doet?

De vreze des HEEREN houdt in een kennen, een zeer persoonlijk jennen van de HEERE en uit kracht daarvan een zich aan Hem, aan , Zijn Woord en dienst en inzettingen hartelijk verbonden weten, met een verbondenheid die door eerbied en liefde gekenmerkt wordt.

Van de vreze des Heeren spreekt de Heilige Schrift zeer uitvoerig. Zij prijst ons deze aan als zoeter dan honig en honingzeem, als begeerlijker dan goud, ja dan veel fijn goud. Ze geeft het leven een rijke inhoud, een diepe zin en opent een vooruitzicht op de toekomst die God bereid heeft voor die Hem vrezen.

In een wereld, waarin velen geen zin in het menselijk bestaan zeggen te ontdekken, waarin allerlei verwarring en boze handel zich op ontstellende wijze openbaren, leert ons de Heilige Schrift de rijkdom en het gelukzalige van de waarachtige vreze des Heeren. Christelijke opvoeding en daarom Christelijk onderwijs zal moeten staan in dit licht:

Ik zal u des HEEREN vreze leren!

Dat is een geweldige opdracht. Kan dit eigenlijk? Zeker, wij weten wel dat de vreze des HEEREN ons door de HEERE Zelf geleerd moet worden, maar dat sluit niet uit dat in de weg der middelen wij ook geroepen zijn om deze vreze des Heeren aan anderen te leren.

Hoe zal het onderwijs op de scholen ons deze vreze des Heeren kunnen leren?

Om daarvan iets te zeggen zou ik een zinsnede die in beroepingsbrieven nogal eens voorkomt, willen citeren. De beroepene wordt dan voorgehouden om de gemeente die beroept te dienen door bestuur en opzicht, door leer en voorbeeld.

Deze woorden acht ik ook in onderwij s-verband betekenisvol: bestuur en opzicht, leer en voorbeeld.

Laten we met het laatste beginnen: leer en voorbeeld.

De leer

Onze vereniging heet Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs. De grondslag waarop deze vereniging haar werk verrichten wil is die van de Heilige Schrift en de daarop gegronde Gereformeerde belijdenisgeschriften. Alle scholen in deze vereniging samenwerkend, kerkeraden en Evangelisatie-besturen onderschrijven deze. In de akte van benoeming wordt deze leer met name aangeduid .

Deze Gereformeerde leer spreekt ons naar de Heilige Schrift van onze schepping naar Gods Beeld, van onze diepe val in Adam, waarin wij en onze kinderen tot kinderen des toorns geworden zijn; maar ook van Gods genadig welbehagen, waarnaar Hij Zich een gemeente, ten eeuwigen leven uitverkoren, vergaderen zal; van Zijn Zoon Jezus Christus Die tot een Verlosser en Zaligmaker gezonden is en verlossing verwierf en toekende; van de Heilige Geest Die het werk Gods in de harten van zondaren on wederstandelij k verheerlijkt.

In deze leer wordt de verlorenheid van alle mensen, dus ook vtm onze kinderen aangewezen, maar ook mag de genoegzaamheid van de genade Gods in Christus worden bekend gemaakt.

Dit is de leer waarin de noodzakelijkheid van het werk Gods ons wordt voorgehouden, maar ook de mogelijkheid van dit werk Gods ons wordt gepredikt.

In het onderwijs moet deze leer te beluisteren zijn, ze moet op het gehele onderwijsgebeuren inwerken, ze moet dit onderwijs doortrekken als een zuurdesem.

Het voorbeeld

Niet alleen door de leer echter, maar ook door ons voorbeeld. Dat laatste mag wel bedacht worden. In ons leven moet deze Bijbelse leer waarde hebben verkregen, waardoor de levensvemieuwende kracht ervan ervaren wordt en ons tot een leven in de vreze des Heeren beeft gebracht. Dit levens voorbeeld zal door. allen die in opvoeding en

onderwijs welke een waarlijke Christelijke, Gereformeerde zijn zal, van de grootste betekenis geacht worden. Een leer die niet in het leven van onderwijzer en opvoeder zélf te zien is, zal veel van haar betekenis verliezen. Het is een bekend gezegde: woorden wekken, voorbeelden trekken. Onze kinderen moeten in ons zien, aan ons ervaren wat de vreze Gods voor ons betekent.

Dat zal elke opvoeder, en een ieder die in het onderwijs een plaats beeft, ook moeten aansporen tot een ernstig onderzoek van zijn eigen leven: leven we bij en leven we uit de Gereformeerde waarheid die we belijden? Is er het levend contact met het Woord Gods, dat in de persoonlijke verborgen omgang met de Heere beoefend wordt? Nu nog enkele woorden over het eerste tweetal: bestuur en opzicht.

Bestuur en opzicht

We denken daarbij niet zozeer aan het bestuur van een schoolvereniging, maar aan het besturen van en het leiding geven in de school, in de klas, in de omgang met de kinderen. Dat besturen moet van vreze Gods doortrokken zijn en zo de vreze Gods leren. Dan kan er waarlijk sprake zijn van een school met de Bijbel, van een school die de vreze Gods wil leren in heel de gang van het schoolleven. Zo ook in het opzicht, in de tucht die in de school wordt geoefend, waarbij het gaat om daadwerkelijk meeleven met de leerlingen. Daarbij gaat het niet slechts om het rapportcijfer, om de prestatie, maar om in de omgang met de leerlingen de Wet des Heeren als levensregel aan hen voor te houden en voor te leven en zo in allerlei opzicht het goede voor hen te zoeken.

Moge deze vreze des Heeren in onze scholen gevonden, beoefend en geleerd worden. Daartoe make de Heere ons elke dag verlegen om die Heilige Geest die de vreze des Heeren leert.

Ds. A. Vergunst

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen