Problemen met de jeugd

Overal zijn problemen wanneer we de pers lezen. Op elk vlak kom je ze tegen. Dat brengt de zonde mee. Banken hebben problemen en vormen problemen; de discussies en praktijken gaan door; bonussen worden uitgekeerd, maar oplossingen worden niet gevonden. Ondertussen loopt economisch alles langzaam maar zeker vast. Verlenging van AOW-leeftijd is onbespreekbaar, want de wereldse mens wil niet langer werken dan 65 jaar. Vrije tijd is in en dat is het ware leven. Arbeid schijnt oordeel te zijn. De onbijbelse dwanglijnen moeten worden opgelegd. Werkgevers en werknemers, bonden en SER en dan het kabinet ruziën gezamenlijk over deze problematiek en wie zijn zin niet door kan drijven roept op tot staking. Oppositie voeren is in en lijkt positief, maar schijnt nergens toe te dienen.

Oorzaak
Eén ding wordt vergeten, namelijk: te vragen naar de wortel ofwel de oorzaak. Op de bodem aller vragen ligt der wereld zondeschuld. Waar wordt gekend en ingeleefd wat in de Psalm staat: ‘Wij hebben God op het hoogst misdaan’? Het schijnt modieus te zijn om te schelden op de premier, zoals we dat horen uit de mond van schreeuwende oppositiepartijen, waar vrouwen en mannen schreeuwend proberen elkaar te overtroeven in lege leuzen, inhoudsloos. Schreeuwen zonder inhoud lijkt populair en krachtig, maar een oer-Hollands gezegde leert ons dat er veel geschreeuw kan zijn en dat het toch weinig wol oplevert. Ook de jeugd en jongeren geven problemen wanneer we de krantenkoppen zien. Wat zeggen die koppen? ‘Veel ouders radeloos over gedrag kind.’ Zeventig procent weet zich geen raad, vijftig procent heeft moeite om consequent te blijven. Debatten over knelpunten moeten mede oplossing brengen. Cursussen zijn ook aan te bevelen en veel praten met elkaar, kritiek en advies aanvaarden. Het startsein voor een estafette opvoeddebatten is gegeven. Het belooft allemaal nogal wat. Ouders hoeven zich niet te schamen, zegt minister Rouvoet. Nu, dat doen ouders ook niet want 80 à 90 procent van de ouders is best tevreden met hun eigen opvoeding; of dat zo is, is een tweede; of is het hoogmoed, onkunde, zelfgenoegzaamheid, de ogen sluiten, de schuld afschuiven? Hoe zit dat in het licht van het Woord?

Aards
Deze zaken laten zien dat wij klagen over anderen, jongeren, maar niet doorhebben waar de schuld in feite ligt en waar we zouden moeten zijn. We zijn onze opvoedkunde kwijt, onze ‘natuurlijke’ opvoedkunde, die vervangen wordt door allerlei systemen en adviezen, tal van artikelen in gezinsbladen, artikelen waar je soms misselijk van wordt, zo lauw en flauw ze gegeven worden door opvoeders of zogenaamde opvoeders, die maar raak babbelen op een quasi-wetenschappelijke toon! We hebben allerlei modellen waarin we de levende en zondige kinderen inpassen alsof het een mal is waarin een kleifiguur gevormd wordt, maar onze kinderen zijn niet van klei, ze zijn uit de aarde aards. Dat is principieel wat anders! Ik denk ook aan de verwencultuur, waarin ze opgroeien en opgekweekt worden. Voorts de individualistische benadering die ze krijgen, die natuurlijk wetenschappelijk en praktisch onderbouwd is en theoretisch heel juist schijnt te zijn, maar waarin ze in feite met het eigen ego opgescheept worden ook vanuit de opvoeding vandaan. Het vroegere klassikale systeem wordt verachtelijk naar het verleden geschoven. De kinderen passen zich niet aan de maatschappij aan, maar iedereen moet zich aanpassen aan het kind, zijn wens, mogelijkheden en ontplooiing. Ik vind dat ook terug bij allerlei linkse ideologen en socialistisch ingestemde ideeën.

Aanklacht
Ik denk aan enkele woorden, in willekeurige volgorde, die ik even aanstip:
Klacht en aanklacht. Ik denk aan het boek Nehemia waar geklaagd wordt over de kinderen die de tale Kanaäns niet meer spreken. Maar deze klacht over de kinderen komt als een boemerang terug naar de ouders, die worden aangeklaagd omdat daar de schuld ligt: in de huwelijken, in de gezinnen, in het gezinsleven. Wanneer Joden trouwen met vrouwen uit Asdod, dan gaan de kinderen half-Filistijns spreken en zich aanpassen aan het heidense gedragpatroon van hun moeders.
Voorbede. Is deze er nog en is de jeugd opgebonden op onze zielen? Spreken we in het gebed met God over onze kinderen (Wulfert Floor) of is er alleen spreken over God tot onze kinderen, net als met onze kinderen? Wat zou er een opgebonden jeugdzorg dienen te zijn blijkend in de gebeden.
Voorleving en voorbeeld zijn ook van wezenlijk belang. Dat is geen harde veroordeling, geen wettische dwang, maar een leven vanuit het ware beginsel van het geestelijk leven, waarvan kan gelden dat de jeugd er ontzag voor heeft en dit kan ook beslag leggen. Dat kan door de Heilige Geest. Dat geldt trouwens voor alles wat we schreven en wat we nog willen schrijven.

Vorm
Vorm en buitenkant: geestelijk leven wordt afgemeten aan bepaalde uitingen en vormen, gedragingen en kenmerken van levensstijl. Wie daaraan voldoet is keurig en netjes en men vergeet dat dit nog mijlenver af staat van door Gods Geest gewerkt geestelijk leven. De jeugd voelt deze dingen vaak haarfijn aan en distantieert zich daarvan. We krijgen een reformatorische subcultuur die gelijk gesteld wordt aan geestelijk leven.
Wereldgelijkvormigheid. Dit is de andere kant; de kinderen en jongeren raken de draad kwijt omdat ze niet meer weten waar ze aan toe zijn: een ‘zware’ religie en een ‘lichte’ levenspraktijk. Kan dat allemaal samengaan? De media worden onbeperkt gebruikt, filters schijnen wonderen te werken terwijl het gefilterde vaak evenzeer puur werelds en vleselijk is, maar daar heeft men geen oog voor. De reformatorische mode is ook in haar wortels mode, buitenkant, wereld.
Vreze des Heeren. Deze doet wijken van alle kwaad. Ze is rein, zegt Psalm 19. Hoe wordt ze aangeprezen. Functioneert ze in onze gezinnen en in de persoonlijke levens van de ambtsdragers in de gezinnen?
Waarschuwing. Wordt ook de vermanende stem nog gehoord of is dat onjuist, zoals de pedagogische tik, ondanks wat de Bijbel zegt, ook al als hard ervaren wordt. Men gaat uit van de opvoedbaarheid van het kind, hetwelk in wezen goed is; de Heidelberger leert ons dat anders. De Eli-houding wordt veelal gevonden; niet dat we zeggen dat de waarschuwing zonder meer werkt; van Samuëls zonen lezen we ook niet veel goeds.
Aanvoelen. Naast genoemde liefdevolle en ernstige vermaning zou er ook moeten zijn een vermijden van hardheid en onbegrip, zonder enige tact en zonder aanvoelen, van wat de jeugd wil. Hoe kan men aanvoelen? Wanneer we weten dat we van dezelfde lap gescheurd zijn als onze kinderen, dat ze onze aard hebben! We kunnen onze kinderen wel veroordelen en spreken van het ondeugdzame hout waarvan onze kinderen, overdrachtelijk gesproken, gemaakt zijn, maar zijn ze niet takken van onze boom en is onze boom niet een boom-in-Adam?

Schuld
Schuld. Ook dit is een woord dat verdwijnt in reformatorische kringen, gemeenten en in hun geestelijk zogenaamd geloofsleven in navolging van de evangelische kringen en opvattingen. Hierboven schreef ik al het woord ‘schuld’: kennen we ons nog schuldig, vanuit het voorgeslacht en naar het nageslacht? En dan bedoel ik met name of we ons schuldig kennen voor God. Hoe staat het met bovengenoemde woorden en al wat de Schrift zegt over opvoeden bijvoorbeeld in het Spreukenboek en elders?
Grenzen. Het is ook de vraag of er nog grenzen gesteld worden aan allerlei zaken die als genot gezien en ervaren worden: drank, drug, seks, vrije tijd, slapen, en zondagsheiliging. Wanneer ouders alles maar goedvinden en toelaten (de ‘toe maar’-cultuur), waar is dan het einde? Zonde is vaak een langzaamaan neergaande lijn op een glad vlak. Dat zit hem in de aard van de zonde en de aard van onze natuur en van de listen van de duivel.
Wanneer je in de kranten en tijdschriften van zulke zaken leest, dan schrik je, dan wrijf je je ogen uit, dan onderzoek je jezelf en je gezin. Bovenstaande is een klein stukje bezinning op de problematiek van kinderen en jongeren, zoals die vanuit de pers tot ons komt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen